Νίκο(λαγιεβιτ)ς Φίλης

Στα απομνημονεύματα της, η Γερμανίδα γλύπτρια και χαράκτρια Κέτε Κόλβιτς, ορθόδοξη κομμουνίστρια και φανατική προπαγανδίστρια της μπολσεβίκικης επανάστασης αναφέρει ένα περιστατικό που βίωσε η ίδια προσωπικά.

Δημήτρης Καμπουράκης

Στα απομνημονεύματα της, η Γερμανίδα γλύπτρια και χαράκτρια Κέτε Κόλβιτς (1867-1945), ορθόδοξη κομμουνίστρια και φανατική προπαγανδίστρια της μπολσεβίκικης επανάστασης -πλην δίχως τις παρωπίδες του μουλαριού στα μάτια της- αναφέρει το ακόλουθο περιστατικό που βίωσε η ίδια προσωπικά, κατά τη διάρκεια μιας από τις επισκέψεις της στη Σοβιετική Ένωση:

Λίγα χρόνια μετά την επικράτηση της επανάστασης των Μπολσεβίκων, το κόμμα είχε αρχίσει να καλεί στη Μόσχα επιλεγμένα τοπικά στελέχη του από τις απομακρυσμένες επαρχίες της αχανούς χώρας. Οι σκληροτράχηλοι επαρχιώτες μπολσεβίκοι, στο σύνολο τους αμόρφωτοι εργάτες και αγρότες, ταξίδευαν προς τη μυθική γι αυτούς Μόσχα γεμάτοι περηφάνια, πίστη και προσμονή. Στόχος των αποστολών ήταν η οργάνωση του νέου κρατικού μηχανισμού, η κομματική ενημέρωση, η επίδειξη των επιτευγμάτων της επανάστασης και βεβαίως η επιβράβευση των συντρόφων αυτών για τους αγώνες τους, καθώς είχαν επιβάλλει με το ίδιο τους το αίμα την επανάσταση στις περιοχές τους.

Στη Μόσχα τους παραλάμβαναν κομματικοί καθοδηγητές που τους ξεναγούσαν σε συγκεκριμένα μέρη, ενώ παράλληλα τους έκαναν κομματικά μαθήματα. Τους έλεγαν για τα θαυμαστά επιτεύγματα της επανάστασης μέσα σε λίγα χρόνια, για τη ραγδαία βελτίωση των συνθηκών ζωής του λαού, για το τσάκισμα των βιομηχάνων και των τσιφλικάδων, για την αξιοπρέπεια που απέκτησε το προλεταριάτο, για το διαφέντεμα της τύχης των φτωχών ανθρώπων από τους ίδιους. Μετά από μερικές μέρες εντατικών μαθημάτων όμως, ένας γέρος μπολσεβίκος από τα βάθη της Σιβηρίας, σηκώθηκε πάνω και με σεβασμό μεν αλλά και αποφασιστικότητα, ρώτησε τον νεαρό διανοούμενο καθοδηγητή του:

«Σύντροφε, εγώ βγήκα χθες μόνος μου μια βόλτα στους δρόμους της Μόσχας και δεν είδα αυτά που μας λες. Ούτε χαρά είδα, ούτε καλοπέραση. Οι άνθρωποι ήταν σκυθρωποί, βασανισμένοι, αγέλαστοι και στέκονταν ατέλειωτες ώρες σε τεράστιες ουρές για να πάρουν μια μικρή φέτα ψωμί και λίγο βούτυρο. Τι απαντάει το κόμμα για όλα αυτά;»
«Ε, λοιπόν σύντροφε» απάντησε ξερά ο καθοδηγητής, «το κόμμα απαντά ότι πρέπει να κάνεις λιγότερες βόλτες στους δρόμους και να διαβάζεις περισσότερο την Πράβντα. Συνεννοηθήκαμε;»

Η Κέτε Κόλβιτς δεν αναφέρει στα απομνημονεύματα της το όνομα του καθοδηγητή. Πληροφορίες ότι τον έλεγαν Νίκο(λάγιεβιτς) Φίλη, διαψεύδονται κατηγορηματικά από τους ιστορικούς της Ακαδημίας επιστημών της ΕΣΣΔ και από τα non parers του Μαξίμου.