«Ντοκουμέντο για την Πόλη» έγραφε ο μεγάλος πρωτοσέλιδος τίτλος της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας. Το ρεπορτάζ που ακολουθούσε εξηγούσε ότι πρόκειται για έναν τηλεφωνικό κατάλογο της Κωνσταντινούπολης του 1955. Ήταν η χρονιά που σημαδεύτηκε από τα «Σεπτεμβριανά» και από τις μεγάλες διώξεις των Ελλήνων της Πόλης από τους «φίλους και γείτονες».
Στον κατάλογο αυτό- σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «Κ.Ε» αλλά και της «Μακεδονίας της Κυριακής» πριν από λίγες εβδομάδες- περιλαμβάνονται 1.000.000 συνδρομητές από τους οποίους περίπου 100.000 είναι ομογενείς με τα ονόματα και τις διευθύνσεις τους.
Ο κατάλογος βρίσκεται στα χέρια του δικηγόρου Δημήτρη Γκελντη από την Κατερίνη και φιλοδοξεί να τον χρησιμοποιήσει στον εντοπισμό των Ελληνικής ιδιοκτησίας ακινήτων που δήμευσε η Τουρκία. Ο άνθρωπος βέβαια γνωρίζει τις δυσκολίες αυτού του εγχειρήματος… Οι Τουρκικές αρχές δεν επιτρέπουν τέτοιες έρευνες σε κτηματολόγια και υποθηκοφυλακεία ακόμα και σε Τούρκους πολίτες. Πόσο μάλλον σε…ενοχλητικούς Έλληνες που εγείρουν διεκδικήσεις. Όμως γεμάτος αισιοδοξία πιστεύει ότι τα προβλήματα αυτά μπορούν να ξεπεραστούν. Ειδικά μάλιστα μετά την πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που έκρινε –με αφορμή συγκεκριμένη προσφυγή- ότι η Τουρκία παραβιάζει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση στο μέρος που αφορά την προστασία του δικαιώματος της περιουσίας.
Ο κατάλογος αυτός είναι πραγματικά ένα ντοκουμέντο. Όχι μόνο γιατί αναδεικνύει για άλλη μια φορά με στοιχεία την δραματική συρρίκνωση του Ελληνισμού της Πόλης, που δυστυχώς σήμερα τείνει να εξαφανιστεί. Κυρίως, γιατί μπορεί να αποτελέσει ένα ισχυρό όπλο στα χέρια του Ελληνικού κράτους, αν βέβαια θελήσει να το αξιοποιήσει.
Αν δηλαδή θελήσει κι αυτό με τον τρόπο του, να δώσει μάχη για τα περιουσιακά στοιχεία χιλιάδων ανθρώπων που διώχτηκαν και ξεριζώθηκαν από την γη που γεννήθηκαν, μόνο και μόνο επειδή ήταν Έλληνες.
«Η ελπίδα των Ρωμιών στον κατάλογο του 1955» γράφει η Τουρκική εφημερίδα Ραντικαλ.
Εμείς θα αφήσουμε αυτή την ελπίδα να σβήσει;