Στα τρία το σημερινό σημείωμα. Το επιβάλλει η συγκυρία.
1. Δημοψήφισμα.
Δεν φανταζόμουν ότι εκτός του Χάρη Καστανίδη (χθες το βράδυ στην εκπομπή της Έλλης Στάη απέδωσε στο δημοψήφισμα τις ιδιότητες της Αποκάλυψης του Ιωάννου) υπάρχουν και άλλοι που εξακολουθούν να ανακαλύπτουν κρυμμένους θησαυρούς στην φαντασμαγορική ιδέα του δημοψηφίσματος. «Ξεμπρόστιασε το πολιτικό σύστημα, στρίμωξε την Αριστερά, διέλυσε τον υποκριτή Σαμαρά, νουθέτησε την κοινωνία, τρόμαξε τον κόσμο όλο». Συν μια μικρή λεπτομέρεια που τους διαφεύγει. Έφερε την Ελλάδα στο χείλος της καταστροφής, στην πόρτα εξόδου από την ευρωζώνη, στο ναδίρ της αξιοπιστίας της. Μετά την μαύρη Δευτέρα που ανακοίνωσε το δημοψήφισμα η συζήτηση για την επιστροφή στην δραχμή γίνεται πλέον ανοιχτά και καθαρά -σαν μια πιθανή και κυρίως αποδεκτή πιθανότητα- σε όλο τον κόσμο. Ταιριάζει γάντι η λαϊκή ρήση: θύμωσε ο αγάς και έκοψε τα πόδια του. Δεν τρόμαξε κανένα, εξόργισε τους πάντες με πρώτους αυτούς που κουτσά στραβά μας συμπαραστέκονταν, έδωσε επί πλέον επιχειρήματα σε όσους θεωρούν αναπόφευκτη την επιστροφή στην δραχμή και θεωρούν την Ελλάδα μη σοβαρή χώρα. Και κάτι τελευταίο: υπάρχουν ακόμα καλοπροαίρετοι που προσπαθούν να ανακαλύψουν λογική ακολουθία και σχεδιασμό πίσω από τις κινήσεις του Παπανδρέου και του εκάστοτε επιτελείου του. «Δεν μπορεί» λένε « κάτι θα έχει στον νου του, που σε εμάς τους ταπεινούς θνητούς διαφεύγει». Έτσι δικαιολόγησαν επί χρόνια κάθε παραδοξότητα κάθε ψευδοκαινοτομία και όλες τις τακτικές κινήσεις που χωρίς ίχνος στρατηγικού σχεδιασμού είχαν ορίζοντα εβδομάδας. Το δημοψήφισμα κράτησε 48 ώρες και παρά ταύτα υπάρχουν σοβαροί άνθρωποι που ακόμα το παίρνουν στα σοβαρά. Για αυτούς που επιμένουν να αγνοούν το αυτονόητο που βρίσκεται κυριολεκτικά μπροστά στα μάτια τους και επιμένουν να ανακαλύπτουν περίπλοκες και τελικά ανύπαρκτες εξηγήσεις, οι Άγγλοι έχουν μια έξοχη και κοφτή ρήση : It is the short answer. Και η προφανής short answer είναι ότι ο βασιλιάς ήταν γυμνός και αυτή η γύμνια σε συνδυασμό με την δειλία του στελεχικού δυναμικού που αντιλαμβανόταν αλλά σιωπούσε έβαλαν και την παράταξη και την χώρα σε περιπέτεια.
2. Αριστερά
Η συζήτηση για την Αριστερά γίνεται από κεκτημένη ταχύτητα σαν να βρισκόμαστε δυο χρόνια πριν και να μην έχουν μεσολαβήσει ανακατατάξεις στο εσωτερικό της. Σήμερα η Αριστερά είναι στα τρία. Τα δυο τμήματα το ΚΚΕ και ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκονται σε αντιευρωπαϊκή ρότα και οι μεταξύ τους διαφορές είναι πια επουσιώδεις. Για αυτό και η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ προς το ΚΚΕ για κοινό μέτωπο των δυνάμεων της Αριστεράς και η άρνηση τους να συμβάλλουν έστω και ελάχιστα σε έξοδο από την πολιτική κρίση. Σαν να μην τους αφορά. Και οι δύο- σε προφανή δυσαρμονία με άλλες αριστερές δυνάμεις στην Ευρώπη- αδιαφορούν για τις εξελίξεις στον όμορο σοσιαλδημοκρατικό χώρο και εξορκίζουν την προοπτική μιας πολυφωνικής κεντροαριστεράς , η οποία σταθερά ανασυγκροτείται σε Γαλλία, Γερμανία και Ιταλία. Η ιστορία όμως μας λέει ότι με μια καθυστέρηση ακολουθούμε την πορεία του εκκρεμούς σε αυτές τις χώρες. Αυτό φαίνεται να μην διαφεύγει από την Δημοκρατική Αριστερά, την τρίτη συνιστώσα που παραμένει αγκυρωμένη στην ευρωπαϊκή προοπτική. Η κριτική της στο μνημόνιο και την αδυναμία της κυβέρνησης να διαπραγματευθεί στοιχειωδώς αντί να παραδοθεί σε αναποτελεσματικές πολιτικές, δεν έγινε από αντιευρωπαικές θέσεις. Η αντίθεση της στο μπάχαλο, σε αντιδημοκρατικές και αντικοινοβουλευτικές πρακτικές έγινε αντιληπτή από τους πολίτες. Και ενώ ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ καταγγέλλουν πριν την δουν την κυβέρνηση ανάγκης ο Φώτης Κουβέλης διαφοροποιείται και αναγγέλλει ότι θα καθορίσει την στάση του από την συνεκτίμηση όλων των δεδομένων δηλαδή σύνθεση, χρόνος ζωής και πλαίσιο δράσης.
3. Παπαδήμος
Θέλω να ελπίζω ότι όταν θα διαβάζετε αυτές τις γραμμές θα έχει βγει άσπρος καπνός. Αλλά δεν θα σας συμβούλευα να στοιχηματίσετε τα λεφτά σας. Το γεγονός ότι δεν έχει ακόμα ανακοινωθεί το όνομα του πρωθυπουργού και έχει σκαλώσει η όλη υπόθεση δίνει την εντύπωση οτι οι δύο αρχηγοί σέρνονται σε μια διαδικασία την οποία δεν την πιστεύουν. Σύμφωνα δε με πληροφορίες η υποψηφιότητα Παπαδήμου έχει υποχωρήσει μετά το άνευ προηγουμένου ροκάνισμα που υπέστη. Μακάρι να επικρατήσουν δεύτερες σκέψεις και να επανέλθουν σε μια πρόταση που και η ελληνική κοινή γνώμη και ο διεθνής παράγοντας υποδέχθηκαν με ικανοποίηση για λόγους που όλοι αντιλαμβάνονται. Γιατί τα ονόματα που ακούστηκαν μετά αυτό του κ. Παπαδήμου δεν παραπέμπουν σε ισχυρή κυβέρνηση. Φαίνεται ότι ο κ. Παπαδήμος ξέροντας που πάει να μπλέξει και επειδή προφανώς δεν θέλει να τον επισκέπτεται κάθε βράδυ το φάντασμα του Ζολώτα έθεσε μια σειρά από πολύ λογικούς όρους και προϋποθέσεις για να διατηρήσει την αυτονομία του. Υπό μια έννοια «χάρη θα τους έκανε» αναλαμβάνοντας να βγάλει τα κάστανα από την φωτιά και ήθελε τα χέρια του λυμένα. Έτσι είναι λογικό να θέλει να έχει γνώμη για το οικονομικό επιτελείο, να απαιτεί ουσιαστική στήριξη και συμμετοχή από τα δύο κόμματα και να θέλει να αρχίσει ο εκλογικός αγώνας αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία του PSI. Προφανώς δεν επιθυμεί πριν συναντηθεί με την Μέρκελ να πρέπει να ενημερώσει τον κ. Λαζαρίδη και τον κ. Αθανασάκη ούτε να μαίνεται η εκλογική αντιπαράθεση ενώ αυτός θα κάνει την δουλειά του, με την ΝΔ μάλιστα ουσιαστικά εκτός κυβέρνησης. Η εικόνα των βουλευτών της ΝΔ χθες στις τηλεοράσεις καταδείκνυε τον διχασμό που διαπερνά την κομματική και λαϊκή της βάση όπου οι βουλιμικοί για εξουσία ασφυκτιούν. Επειδή η ελπίδα πεθαίνει τελευταία πρέπει να ελπίσουμε ότι νωρίς το πρωί της Τρίτης θα έχουμε μια καλή λύση που έχει ονοματεπώνυμο.