H προοπτική συναίνεσης των πολιτικών δυνάμεων σε κρίσιμα και κομβικά θέματα απομακρύνθηκε μετά την άκαρπη, όπως αποδείχθηκε, σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Και ο τόνος των δηλώσεων του πρωθυπουργού και των άλλων αρχηγών δείχνει ότι η ένταση της πολιτικής αντιπαράθεσης θα ανέβει το προσεχές διάστημα με τη Βουλή να μετατρέπεται σε θεατρο σφοδρών συγκρούσεων. Άλλωστε οι πολιτικοί αρχηγοί καλούν τον Α. Τσίπρα στη Βουλή για το Ασφαλιστικό, αρνούμενοι να επωμιστούν το κόστος των αποφάσεων. Σε δήλωσή του ο κ. Τσίπρας είπε ότι αυτοί που έχουν την οικονομική, θεσμική και ηθική ευθύνη για την κατάσταση στη χώρα «απέδειξαν ότι δεν διαθέτουν το απαραίτητο αίσθημα ευθύνης ή την απαραίτητη σοβαρότητα» και χαρακτήρισε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης «κατώτερο των περιστάσεων».
Το συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών κράτησε περισσότερες από έξι ώρες και το αποτέλεσμα ήταν αυτό που ακριβώς αναμενόταν. Διαφωνίες, δηλαδή, στα μεγάλα ζητήματα, με συγκλίσεις σε επιμέρους σημεία, του προσφυγικού και του εκλογικού νόμου. Και όσον αφορά το Ασφαλιστικό, οι πολιτικοί αρχηγοί καλούν τον Αλέξη Τσίπρα να προσέλθει στη Βουλή. Απαντες, βέβαια, συμφώνησαν για το αυτονόητο: να μην υπάρξει μείωση συντάξεων.
Το Ασφαλιστικό αποτέλεσε και πεδίο έντασης μεταξύ του κ. Τσίπρα και των πολιτικών αρχηγών. Ο πρωθυπουργός τους είπε ότι δεν είναι δυνατόν να μη συναινούν στις πρωτοβουλίες του, όταν οι ίδιοι, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, έχουν επιφέρει μεγάλες μειώσεις στις συντάξεις με τα προηγούμενα μνημόνια.
Υπάρχει συμφωνία όλων των κομμάτων για αλλαγή του εκλογικού νόμου από την παρούσα Βουλή, κάτι που αναμένεται να συμβεί μέσα στο 2016. Αυτό θα γίνει προς μία πιο αναλογική κατεύθυνση, με τη Νέα Δημοκρατία να διαφωνεί και να κρατά διαφορετική στάση.
Οσον αφορά το προσφυγικό, όλοι αποδέχθηκαν την ανάγκη για ανάληψη πρωτοβουλίας από την Ε.Ε με τη θεσμική εμπλοκή της Τουρκίας στην ταυτοποίηση και στη διακίνηση των προσφύγων. Η ΝΔ, πάντως, διαφοροποιήθηκε ελαφρώς, ζητώντας να επισημανθούν οι ευθύνες της κυβέρνησης στην αύξηση των ροών. «Θα συνταχθεί κείμενο προς την Ευρωπαϊκή Ενωση με το οποίο θα ζητούμε βοήθεια για την κοινή αντιμετώπιση του ζητήματος», τόνισε ο Σταύρος Θεοδωράκης, ενώ και η Frontex θα έχει αποφασιστικό ρόλο και θα παίξει τον ρόλο της συνοριοφυλακής.
Πώς συνδέεται το προσφυγικό με το Ασφαλιστικό
Τόσο ο Βασίλης Λεβέντης, όσο και ο Γιάννης Πλακιωτάκης τόνισαν πως ο Αλέξης Τσίπρας προσπάθησε να συνδέσει το προσφυγικό με το Ασφαλιστικό. Συγκεκριμένα, ο πρωθυπουργός κατηγορείται από τους πολιτικούς αντιπάλους του πως χρησιμοποιεί την κατάσταση που επικρατεί στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και στα σύνορα με τα Σκόπια ως… εκβιαστικό χαρτί απέναντι στις απαιτήσεις των εταίρων για τη φορολογία και την περικοπή συντάξεων.
Αναλυτικά οι δηλώσεις των αρχηγών
Αλέξης Τσίπρας: «Σέβομαι απόλυτα ότι η Νέα Δημοκρατία βρίσκεται σε διαδικασία αλλαγής προέδρου, αλλά η χώρα δεν μπορεί να περιμένει. Αποδείχθηκε κατώτερη των περιστάσεων, διαφοροποιήθηκε πλήρως και στο Ασφαλιστικό, την Συνταγματική Μεταρρύθμιση και τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης. Ο εκπρόσωπός της εμφανίστηκε να διαφωνεί με τις αποφάσεις της ΕΕ για τα κέντρα προσφύγων, γεγονός που καθιστά προβληματική την προοπτική συνεννόησης. Και για το Ασφαλιστικό, τους ζήτησα να συνταχθούν σε κοινή γραμμή χωρίς περαιτέρω μειώσεις, αλλά αρνήθηκαν, ίσως πιστεύοντας ότι μειώνουν τη θέση μας».
Γιάννης Πλακιωτάκης: «Η κυβέρνηση είναι αντιμέτωπη με τα αδιέξοδα της και αναζητά σωσίβιο σωτηρίας. Η ΝΔ δεν πρόκειται να συμμετάσχει σε επικοινωνιακά τεχνάσματα. Η Βουλή είναι ο χώρος όπου μπορούν να συζητηθούν τα πάντα».
Φώφη Γεννηματά: «Δεν θα γίνουμε συνεργοί σε τακτικισμούς και επικοινωνιακά κόλπα. Δεν έγιναν αποδεκτές οι προτάσεις του πρωθυπουργού για τη δημιουργία επιτροπών που οδηγούσαν σε παράκαμψη της Βουλής. Το προσφυγικό συζητήθηκε σε βάθος και συμφωνήσαμε σε ένα πλαίσιο. Οσον αφορά τη συνταγματική αναθεώρηση, θεωρούμε ότι χρειάζεται τόλμη. Η κυβέρνηση μπορεί να ξεκινήσει τις απαραίτητες κοινοβουλευτικές διαδικασίες και εκεί τα κόμματα θα εκφράσουμε τις απόψεις μας. Το Ασφαλιστικό δεν συζητήθηκε καθόλου επί της ουσίας. Αν ο πρωθυπουργός δεν μπορεί να χειριστεί το Ασφαλιστικό, ας μας το πει. Δεν υπάρχει περίπτωση να δεχθούμε μείωση συντάξεων».
Σταύρος Θεοδωράκης: «Επισήμανα στον κ. Τσίπρα ότι ο δρόμος που τραβάει είναι λάθος. Τα προβλήματα δεν τα λύνει η σύσκεψη πολιτικών αρχηγών, αλλά ένα σχήμα με προτάσεις και κατάλληλους ανθρώπους. Μετά από πρόταση μου έγινε δεκτό από όλους πλην ΝΔ ότι αυτή η Βουλή μπορεί να αλλάξει τον εκλογικό νόμο με ένα πιο αναλογικό σύστημα. Συζητήσαμε για το προσφυγικό και επισήμανα ότι οι ροές αυξήθηκαν και λόγω της ανευθυνότητας των υπουργών. Συμφωνήσαμε σε ένα κείμενο για το προσφυγικό, ώστε η Ε.Ε να αναλάβει πρωτοβουλία για ταυτοποίηση των προσφύγων στην Τουρκία. Δεν έγινε δεκτή η πρόταση του πρωθυπουργού για επιτροπή εμπειρογνωμόνων για το Ασφαλιστικό. Αυτό θα αντιμετωπιστεί στη Βουλή και περιμένουμε να έρθει η πρόταση της κυβέρνησης».
Βασίλης Λεβέντης: «Η Ενωση Κεντρώων ζήτησε συγκρότηση οικουμενικής κυβέρνησης γιατί θεωρούμε ότι οι 153 βουλευτές είναι μία ισχνή κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Ο κ. Τσίπρας δεν σκέφτεται οικουμενική κυβέρνηση. Σήμερα η διαδικασία αφορούσε το προσφυγικό και το Ασφαλιστικό. Ο Τσίπρας ήθελε να χρησιμοποιήσει το προσφυγικό για να πετύχει χαλάρωση της πίεσης των δανειστών επί του Ασφαλιστικού. Αυτό δεν θα περάσει, οι ξένοι έχουν κουραστεί με την υποκρισία και τα ψέματα. Ο κ. Τσίπρας θα αποτύχει σε αυτό το πονηρό σχέδιο. Τι στήριξη να παράσχω όταν έχουν υπογράψει ότι οι συντάξεις θα μειωθούν κατά 40%; Τα άλλα κόμματα ήταν σαν να μην υπήρχαν! Ο Πλακιωτάκης δεν ήξερε τι έλεγε. ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι ήταν άλλα αντί άλλων!»
Πάνος Καμμένος: Μέχρι τις 17.30 είχαμε συμφωνία για το προσφυγικό, η ΝΔ έκανε πίσω στο θέμα των αιτημάτων προς την ΕΕ. Και αυτό γιατί επικράτησε στη ΝΔ η πλευρά Σαμαρά και ΛΑΟΣ. Θα ζητήσουμε νέα βοήθεια από την ΕΕ για την αντιμετώπιση του προσφυγικού. Ξεκαθαρίζουμε πως δεν υπάρχει καμία κοινή περιπολία με την Τουρκία και πως η Frontex θα πρέπει να είναι η κοινή μας συνοριοφυλακή. Οσον αφορά το Ασφαλιστικό, η συμμαχία Σαμαρά-Βενιζέλου οδήγησε στη διαφοροποίηση ΝΔ και ΠΑΣΟΚ σε σχέση με όλα τα άλλα κόμματα. Αποφάσισαν να διασώσουν την πρώην πολιτική τους, όλα όσα έκαναν τόσα χρόνια και κατέστρεψαν το κράτος και τον ελληνικό λαό. Δυστυχώς, δεν έχουμε κοινό ανακοινωθέν και οι δυνάμεις του χθες αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους».
Το προσφυγικό είναι πρόβλημα κοινό όλων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, δοθέντος ότι ιδίως υπό τη σημερινή δραματική συγκυρία αφορά, κυριολεκτικώς, την συνοχή και την εν γένει προοπτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Για τον λόγο αυτόν η Ευρωπαϊκή Ενωση, με τ’ αρμόδια όργανά της, οφείλει ν’ αντιμετωπίσει το οξύτατο προσφυγικό πρόβλημα συντεταγμένη, υπό όρους ανθρωπισμού και αλληλεγγύης για τους πρόσφυγες, αλλά και ασφαλείας για τους λαούς της Ευρώπης, πράγμα που σημαίνει μηδενική ανοχή ή ολιγωρία για τους τρομοκράτες. Στο πλαίσιο αυτό η Ευρωπαϊκή Ενωση οφείλει:
- Ν’ αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο ως προς τον τερματισμό του πολέμου στην Συρία, προκειμένου να διευκολυνθεί έτσι και η κατά το δυνατόν ταχύτερη επάνοδος των προσφύγων στις εστίες τους.
- Να επιβάλει σε όλα τα κράτη-μέλη της την πλήρη εφαρμογή των κανόνων αλληλεγγύης ως προς την αντιμετώπιση του προσφυγικού προβλήματος, όπως αυτοί απορρέουν από το ευρωπαϊκό και το διεθνές δίκαιο, με συγκεκριμένες κυρώσεις εις βάρος εκείνων των κρατών-μελών, τα οποία αρνούνται ν’ ανταποκριθούν. Δοθέντος ότι είναι αδιανόητο η Ελλάδα να υποστεί μόνη της τις συνέπειες του συνόλου των προσφυγικών ροών.
- Να προωθήσει την συνεργασία με την Τουρκία –την οποίαν η Ελλάδα ήδη κάνει πράξη- προκειμένου αυτή ν’ αναλάβει την ευθύνη δημιουργίας σταθερού και αξιόπιστου μηχανισμού μετακίνησης των προσφύγων από την Τουρκία προς την Ευρωπαϊκή Ενωση. Οφείλει, όμως, ν’ αναδείξει και το γεγονός της ως σήμερα παραβατικής συμπεριφοράς των τουρκικών αρχών κατά την διακίνηση των προσφύγων. Περαιτέρω δε πρέπει να διευκρινισθεί προς την Τουρκία ότι η ενταξιακή της διαδικασία εξαρτάται από τον πλήρη σεβασμό του ευρωπαϊκού θεσμικού και πολιτικού κεκτημένου, συμπεριλαμβανομένου βεβαίως και του σεβασμού των υποχρεώσεων της Τουρκίας, οι οποίες απορρέουν από τις οικείες συμφωνίες επανεισδοχής.
- Να παράσχει την απαιτούμενη συνδρομή της προς τη χώρα μας, ιδίως ως προς την οικονομική και υλικοτεχνική της ενίσχυση για την υπό όρους ανθρωπισμού περίθαλψη των προσφύγων, αναγνωρίζοντας, ταυτοχρόνως, ότι τα σύνορα της Ελλάδας είναι και σύνορα της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Τα σύνορα αυτά καθορίζονται κυριάρχως από την Ελλάδα και φυλάσσονται κυριάρχως από την Ελλάδα. Αρα, οιαδήποτε συνεργασία κατά την φύλαξη των ευρωπαϊκών συνόρων νοείται μόνον μεταξύ Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ενωσης, αποκλειομένων κοινών περιπολιών με την Τουρκία, υφ’ οιανδήποτε μορφή. Μια τέτοια συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ενωσης προϋποθέτει την ουσιαστική υποβοήθηση των ελληνικών αρχών από την Frontex, η οποία πρέπει να μετατραπεί σε πραγματική Ευρωπαϊκή Ακτοφυλακή.
ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ–ΕΚΛΟΓΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ
Ως προς την Αναθεώρηση του Συντάγματος, αναγνωρίσθηκε η ανάγκη οι συζητήσεις κατά την οικεία κοινοβουλευτική διαδικασία να διεξαχθούν με βασικό στόχο την επίτευξη της κατά το δυνατόν μεγαλύτερης συναίνεσης, όπως άλλωστε απαιτούν οι σχετικές διατάξεις του Συντάγματος. Και ως προς τον εκλογικό νόμο, αναγνωρίσθηκε η ανάγκη αλλαγής του, από αυτή την Βουλή, επί το αναλογικότερον, δίχως όμως να θίγεται η ουσία της από το Σύνταγμα επιβαλλόμενης κυβερνητικής σταθερότητας.
ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ
Ως προς το Ασφαλιστικό, αναγνωρίσθηκε η ανάγκη, κατά τις αντίστοιχες κοινοβουλευτικές διαδικασίες, να διεξαχθεί διεξοδικός ουσιαστικός διάλογος, με στόχο την διασφάλιση της βιωσιμότητας του Ασφαλιστικού συστήματος και την αποφυγή περαιτέρω μειώσεων των συντάξεων, στο πλαίσιο των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Χώρα.