Σε μια χώρα με αυστηρούς νόμους διαχωρισμού θρησκείας και κράτους, ένα ιστορικό παράδοξο επιτρέπει την επιχορήγηση με δημόσιο χρήμα ενός τεράστιου τεμένους, μια απόφαση που έφερε με τη σειρά της πολιτική διαμάχη.
Το Στρασβούργο ετοιμάζεται να αποκτήσει ένα από τα μεγαλύτερα τεμένη στην Ευρώπη, για τους περίπου 30.000 τουρκικής καταγωγής ανθρώπους που ζουν στην πόλη. Η κατασκευή του εγκρίθηκε το 2013 και ο θεμέλιος λίθος τέθηκε το 2017 παρουσία γάλλων αξιωματούχων και του αντιπροέδρου της τουρκικής κυβέρνησης. Το κτίσμα θα στοιχίσει 32 εκατομμύρια ευρώ (το ποσό δίνει και αυτό μια ιδέα του μεγέθους του), μέρος των οποίων προέρχεται από την Μιλί Γκιορούς, (Εθνικό Οραμα) οργάνωση της τουρκικής διασποράς που ιδρύθηκε το 1969 από τον πατέρα του τουρκικού ισλαμικού κινήματος και μέντορα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Νετσμεντίν Ερμπακάν.
Η ολοκλήρωση αναμενόταν για το 2022 ή το 2023 κάτι που (προφανώς όχι τυχαία…) θα συνέπιπτε και με τα 100 χρόνια της Τουρκικής Δημοκρατίας, αλλά εκ των πραγμάτων θα μετατεθεί για το 2024 ή 2025.
Ο Εγιούπ Σαχίν, επικεφαλής της Μιλί Γκιορούς στην περιοχή, τονίζει ότι το τέμενος, που θα χωρά περί τους 2.500 πιστούς, χτίζεται αρκετά μεγάλο ώστε να θυμίζει τους άλλους μεγάλους χώρους λατρείας του Στρασβούργου, όπως τον καθεδρικό ναό (σ.σ. εμβληματικό κτίσμα γοτθικού ρυθμού το οποίο θεμελιώθηκε πριν από 1.000 χρόνια!). «Σκεφτήκαμε, γιατί να μην κάνουμε κάτι παρόμοιο ώστε να παντρέψουμε τη μουσουλμανική κουλτούρα με την κουλτούρα της Αλσατίας;».
Ο δήμος της πόλης προ μηνών έκανε δεκτό το αίτημα της οργάνωσης να επιχορηγηθεί με 2,5 εκατ. ευρώ η κατασκευή. Αν και οι αυστηροί νόμοι του κοσμικού κράτους, απαγορεύουν την χρηματοδότηση κατασκευής λατρευτικών κτιρίων με δημόσιο χρήμα, εξαιρείται η Αλσατία όπου βρίσκεται το Στρασβούργο και η περιοχή του Μοζέλα, γιατί το 1905, όταν ψηφίστηκαν οι νόμοι, ήταν ακόμη μέρος του γερμανικού και όχι του γαλλικού κράτους. Αρχικά η επιχορήγηση κάλυπτε καθολικούς και προτεσταντικούς ναούς και συναγωγές, στην πορεία επεκτάθηκε και σε ορθόδοξους ναούς, τεμένη, βουδιστικούς και άλλους χώρους.
Αυτή όμως η απόφαση άναψε πολιτικές φωτιές, γράφουν οι Financial Times.
Το πολιτικό Ισλάμ και οι εκλογές
Η διαμάχη ξέσπασε τον Απρίλιο όταν ο Ζεράλντ Νταρμανάν, ο υπουργός Εσωτερικών της Γαλλίας, κατηγόρησε τη δήμαρχο του Στρασβούργου Ζαν Μπαρσεγκιάν, η οποία προέρχεται από τους Πράσινους, ότι χρηματοδοτεί ένα τέμενος που χτίζεται από έναν οργανισμό που υποστηρίζει το πολιτικό Ισλάμ. Ο υπουργός είπε ακόμη ότι η χρηματοδότηση θα εξεταστεί νομικά, ενώ για το ίδιο θέμα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος έφτασε να πει ότι η οργάνωση Μιλί Γκιορούς δεν έχει καμία δουλειά να έχει δραστηριότητες ή και να υπάρχει στη Γαλλία (η βάση της στην Ευρώπη είναι στη Γερμανία).
Η αντίδραση έμμεσα έχει να κάνει με τις προεδρικές εκλογές που θα γίνουν στη Γαλλία το 2022. Τόσο ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, όσο και η βασική του αντίπαλος, η ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν, θέλουν να δείξουν ότι τηρούν αυστηρή στάση απέναντι στους ισλαμιστές, την παράνομη μετανάστευση και την Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν.
Η Μιλί Γκιορούς, μαζί με άλλες τρεις ομάδες, είχε αρνηθεί να υπογράψει τον περασμένο Ιανουάριο τη «Χάρτα για τις Αρχές του Ισλάμ στη Γαλλία» την οποία είχε προωθήσει η κυβέρνηση Μακρόν στο πλαίσιο της πολιτικής της κατά του ισλαμικού εξτρεμισμού στη χώρα.
Η χάρτα τονίζει ότι το Ισλάμ είναι συμβατό με τις αρχές της Γαλλικής Δημοκρατίας, απορρίπτει το πολιτικό Ισλάμ, αρνείται την έννοια της (θρησκευτικής, στο πλαίσιο του Ισλάμ) αποστασίας και τάσσεται υπέρ της ισότητας των φύλων. Η δικαιολογία της Μιλί Γκιορούς, είναι ότι οι αντιπρόσωποι της δεν είχαν ερωτηθεί και δεν συμφωνούσαν με τις διατυπώσεις της Χάρτας. Πιθανόν, όπως λένε, ο υπουργός Εξωτερικών να «πάτησε» στο θέμα του τεμένους σε αντεκδίκηση για τη στάση της οργάνωσης.
Η απάντηση της (αρμένισσας…) δημάρχου
Η δήμαρχος μπήκε στο στόχαστρο και από τη Δεξιά ως συμπαθούσα το Ισλάμ, αλλά και από τους Αρμένιους οι οποίοι τονίζουν ότι στηρίζει εγχείρημα που χρηματοδοτείται από τούρκικο χρήμα παρά την αρμενική καταγωγή της.
Σε ανοιχτή επιστολή προς τους δημότες του Στρασβούργου, εξήγησε ότι από το 2008 ως σήμερα ο δήμος έχει δαπανήσει πάνω από 22 εκατομμύρια ευρώ επιχορηγώντας την κατασκευή χώρων λατρείας, εκ των οποίων τα 3,7 εκατομμύρια αφορούν τεμένη.
Δηλώνει ακόμη ότι οι κατηγορίες του υπουργού την σόκαραν και προκάλεσαν υβριστικές επιστολές σε βάρος της και απειλές. Πιστεύει πως πρόκειται για μία επίθεση με πολιτικά κίνητρα και στόχο τους πράσινους εν όψει των προεδρικών εκλογών και προσθέτει ότι θα ήταν πολύ επικίνδυνο να υπάρξει μία διαμάχη για θέματα όπως ο κοσμικός χαρακτήρας του κράτους και η θρησκεία τα οποία θα διχάσουν τη χώρα και θα ευνοήσουν τους εξτρεμιστές.