Σε ένα ασυνήθιστο για τα δεδομένα του ΝΑΤΟ σκηνικό σύγκρουσης εξελίχθηκε την Τρίτη η τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, όταν ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο έβαλε κατά της Τουρκίας, λέγοντας ότι υπονομεύει τη συνοχή του οργανισμού.
Διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι ο Πομπέο στην παρέμβασή του τόνισε ότι η Τουρκία εναντιώνεται στις αρχές και τη λειτουργία της Συμμαχίας και με τον τρόπο αυτό υπονομεύει τη συνοχή της.
Ο αμερικανός υπουργός υπογράμμισε τις προκλητικές, όπως τις ανέφερε, ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Λιβύη, τη Συρία και το Ναγκόρνο Καραμπάχ. Αναφέρθηκε ακόμη στην απόκτηση του αντιαεροπορικού συστήματος S-400, για το οποίο είπε ότι αποτελεί «δώρο για τη Ρωσία» από ένα νατοϊκό σύμμαχο.
Κατέληξε, σύμφωνα με τις ίδιες διπλωματικές πηγές, λέγοντας ότι θα πρέπει να επανεκκινήσει ο μηχανισμός αποκλιμάκωσης, ο οποίος δεν λειτουργεί με υπαιτιότητα της Τουρκίας.
Υπενθυμίζεται ότι κατά την πρόσφατη περιοδεία του στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, πιθανόν την τελευταία πριν αποχωρήσει από το αξίωμα, ο Μάικ Πομπέο επισκέφτηκε την Τουρκία μόνο για να συναντήσει τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Η εντελώς ασυνήθιστη κίνηση, καθώς δεν συνάντησε τούρκους αξιωματούχους ή τον πρόεδρο Ερντογάν (όπως αντίστοιχα έπραξε σε άλλες χώρες της περιοδείας), είχε ενοχλήσει σφόδρα την Αγκυρα.
Εμφανώς ενοχλημένος από την τοποθέτηση του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ που προηγήθηκε, ο τούρκος ομόλογός του Μεβλούτ Τσαβούσογλου καταφέρθηκε εναντίον των ΗΠΑ και της Γαλλίας για τη στάση τους υπέρ της Ελλάδας.
Ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών επανέλαβε, συγκεκριμένα, τις αιτιάσεις της Αγκυρας εναντίον της ευρωπαϊκής επιχείρησης IRINI, λέγοντας ότι το πρόσφατο περιστατικό με την απόπειρα νηοψίας δεν έγινε τυχαία λίγο πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Στη συνέχεια καταφέρθηκε εναντίον των ΗΠΑ, εκφράζοντας τη λύπη του, όπως είπε, για το γεγονός ότι οι ΗΠΑ είναι «εναντίον της Τουρκίας», ότι υποστηρίζουν τις «μαξιμαλιστικές θέσεις της Ελλάδας και της Κύπρου» και ότι στηρίζουν «τρομοκρατικές οργανώσεις». Πρόσθεσε ότι η Γερμανία αποτελεί τον μόνο τίμιο διαμεσολαβητή.
Μιλώντας για τη Γαλλία, ο κ. Τσαβούσογλου υποστήριξε ότι η «γαλλική θέση στη Λιβύη αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για τη συνοχή της Συμμαχίας».
Κατέληξε την παρέμβαση του, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, λέγοντας με σαφή εκνευρισμό ότι η ομάδα Μινσκ στο πλαίσιο του ΟΑΣΕ είναι προκατειλημμένη υπέρ της Αρμενίας.
Παρέμβαση Δένδια
Την ανάγκη προσήλωσης του συνόλου των συμμάχων στις βασικές αρχές του ΝΑΤΟ, όπως η δημοκρατία, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ο σεβασμός των κανόνων δικαίου, τη στιγμή που αυταρχικά και αναθεωρητικά κράτη παραβιάζουν ανοιχτά το διεθνές δίκαιο, απειλούν την περιφερειακή σταθερότητα και τη διατλαντική συνοχή στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Λιβύη και τον Καύκασο, υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, κατά την παρέμβασή του στη Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ.
Ειδικότερα, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο υπουργός Εξωτερικών υποδέχθηκε την έκθεση της Επιτροπής Διαλογισμού για το “ΝΑΤΟ 2030”, η οποία παρουσιάστηκε επίσημα κατά τη συνεδρίαση, τονίζοντας ότι το σύνολο των Συμμάχων ανεξαιρέτως έχουν υποχρέωση να προστατεύουν τη διατλαντική συνοχή και να ενισχύουν την περιφερειακή σταθερότητα.
Αναφερόμενος στην τουρκική παραβατική και προκλητική συμπεριφορά, όπως γνωστοποιούν οι ίδιες πηγές, επανέλαβε τις σταθερές θέσεις της χώρας μας και παράλληλα εξέφρασε την ικανοποίηση του για την ξεκάθαρη θέση που διατύπωσε ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος υπογράμμισε και από πλευράς του τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας.
Ο κ. Δένδιας προσέθεσε ότι δεν σχολιάζει τους ανυπόστατους ισχυρισμούς περί «μαξιμαλιστικών θέσεων», συμπληρώνοντας ότι αν η συμπεριφορά με βάση το Διεθνές Δίκαιο είναι μαξιμαλιστική, τότε το ΝΑΤΟ είναι μαξιμαλιστικό.
Τόνισε, επίσης, ότι το σύνολο των συμμάχων, συμπεριλαμβανομένης βεβαίως και της Τουρκίας, πρέπει να δείξουν εμπράκτως την προσήλωση τους σε βασικές αρχές του ΝΑΤΟ, όπως η δημοκρατία, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και ο σεβασμός των κανόνων δικαίου. Επιπροσθέτως, ανέφερε ότι η ανάγκη αυτή γίνεται ακόμα πιο επιτακτική τη στιγμή κατά την οποία αυταρχικά και αναθεωρητικά κράτη παραβιάζουν ανοιχτά το διεθνές δίκαιο, απειλούν την περιφερειακή σταθερότητα και τη διατλαντική συνοχή στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Λιβύη και τον Καύκασο.
Κατέληξε επί του σημείου αυτού, όπως αναφέρουν οι ίδιες διπλωματικές πηγές, εκφράζοντας την ικανοποίηση του για το γεγονός ότι η Έκθεση της Επιτροπής Διαλογισμού κάνει ειδική αναφορά στην ανάγκη επίλυσης των διαφορών με βάση των Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και τις θεμελιώδεις αρχές του Διεθνούς Δικαίου.
Αναφερόμενος στην ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τόνισε ότι αυτή θα ενισχύσει περαιτέρω τον διατλαντικό δεσμό και υπογράμμισε ότι η ενδυνάμωση των σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το ΝΑΤΟ μπορεί και πρέπει να γίνει, αλλά με βασικό γνώμονα τη συμπερίληψη όλων των κρατών των δύο οργανισμών, αρχής γενομένης από την Κύπρο, και με πλήρη σεβασμό στην αυτονομία κάθε οργανισμού.
Τέλος, οι διπλωματικές πηγές επισημαίνουν ότι δεδομένου ότι η εν λόγω συνάντηση ήταν η τελευταία παρουσία του απερχόμενου Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, o Νίκος Δένδιας τον ευχαρίστησε για την αξιέπαινη συνεισφορά του στην ενίσχυση των ήδη εξαιρετικών διμερών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, καθώς και στην προώθηση της διμερούς αμυντικής συνεργασίας.