Eνταλμα σύλληψης κατά του ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν εξέδωσε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) την Παρασκευή, κατηγορώντας τον ότι είναι υπεύθυνος για εγκλήματα πολέμου που φέρεται να διαπράχθηκαν στην Ουκρανία.
«Σήμερα, 17 Μαρτίου 2023, το Β’ Τμήμα Προδικασίας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου εξέδωσε εντάλματα σύλληψης για δύο πρόσωπα σε σχέση με την κατάσταση στην Ουκρανία: τον κ. Βλαντίμιρ Βλαντιμίροβιτς Πούτιν και την κα Μαρία Αλεξέγεβνα Λβόβα – Μπέλοβα», επίτροπο της ρωσικής προεδρίας για τα δικαιώματα των παιδιών στη Ρωσία, ανέφερε σε ανακοίνωσή του το ΔΠΔ.
Σύμφωνα με το κατηγορητήριο ο ισχυρός άνδρας του Κρεμλίνου «θεωρείται υπεύθυνος για το έγκλημα πολέμου της παράνομης απέλασης πληθυσμού (παιδιών) και της παράνομης μεταφοράς πληθυσμού (παιδιών) από τις κατεχόμενες περιοχές της Ουκρανίας στη Ρωσική Ομοσπονδία».
«Τα εγκλήματα φέρεται να διαπράχθηκαν σε κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη τουλάχιστον από τις 24 Φεβρουαρίου 2022», συνέχισε το Δικαστήριο, προσθέτοντας ότι υπάρχουν «βάσιμοι λόγοι να πιστεύουμε ότι ο κ. Πούτιν είναι προσωπικά υπεύθυνος για τα προαναφερθέντα εγκλήματα».
Τα εντάλματα σύλληψης εξεδόθηκαν κατόπιν αιτήματος της Εισαγγελίας του Δικαστηρίου στις 22 Φεβρουαρίου 2023. Νωρίτερα τον Μάρτιο ο Εισαγγελέας του ΔΠΔ Καρίμ Χαν είχε δηλώσει μετά από επίσκεψή του στην Ουκρανία ότι οι φερόμενες απαγωγές παιδιών ήταν «υπό έρευνα κατά προτεραιότητα».
Η Μόσχα έχει επανειλημμένα αρνηθεί τις κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου κατά τη διάρκεια της εισβολής της στη γείτονά της.
Στην πρώτη επίσημη αντίδραση του Κρεμλίνου στην είδηση από τη Χάγη, η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα τόνισε ότι το ένταλμα σύλληψης κατά του Πούτιν δεν έχει «καμία σημασία».
«Οι αποφάσεις του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου δεν έχουν καμία σημασία για τη χώρα μας, ούτε από νομική άποψη», δήλωσε η Μαρία Ζαχάροβα στο Telegram. «Η Ρωσία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος στη Συνθήκη της Ρώμης (την ιδρυτική συνθήκη) του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και δεν φέρει καμία υποχρέωση βάσει αυτής», συμπλήρωσε.
Το ΔΠΔ ερευνά εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο πιθανά εγκλήματα πολέμου ή εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που έχουν διαπραχθεί κατά τη διάρκεια της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανίας.
Ούτε η Ρωσία ούτε η Ουκρανία είναι μέλη του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, ωστόσο το Κίεβο έχει αποδεχθεί τη δικαιοδοσία του στην επικράτειά του και συνεργάζεται με τον Εισαγγελέα του δικαστικού οργάνου.
Η είδηση της έκδοσης εντάλματος σύλληψης σε βάρος κατά του ρώσου προέδρου ήρθε ενόψει της προγραμματισμένης επίσημης επίσκεψης στη Μόσχα του κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ, η οποία είναι πιθανό να εδραιώσει πολύ στενότερους δεσμούς μεταξύ Ρωσίας και Κίνας, την επόμενη εβδομάδα, επεσήμαναν τα διεθνή ειδησεογραφικά δίκτυα.
ΟΗΕ: Εγκλημα πολέμου η μεταφορά παιδιών από την Ουκρανία
Η κίνηση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου έλαβε χώρα μια ημέρα αφότου ερευνητές του ΟΗΕ κατηγόρησαν τη Ρωσία ότι διέπραξε σειρά εγκλημάτων πολέμου στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων εσκεμμένων δολοφονιών και βασανιστηρίων, σε ορισμένες περιπτώσεις αναγκάζοντας παιδιά να παρακολουθούν αγαπημένα τους πρόσωπα να βιάζονται και να κρατούνται άλλα μαζί με πτώματα.
Στην πρώτη έκθεσή της από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα την Πέμπτη, η Ερευνητική Επιτροπή του ΟΗΕ επεσήμαινε ότι «οι καταστάσεις που εξέτασε σχετικά με τη μεταφορά και εκτοπισμό παιδιών, εντός της Ουκρανίας και στη Ρωσική Ομοσπονδία αντίστοιχα, παραβιάζουν το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και συνιστούν έγκλημα πολέμου».
Κατά το Κίεβο, 16.221 παιδιά απελάθηκαν στη Ρωσία μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου, αν και η Επιτροπή δεν μπόρεσε να επαληθεύσει αυτά τα στοιχεία. Σύμφωνα με αυτήν, ωστόσο, ρώσοι αξιωματούχοι έχουν λάβει νομικά και πολιτικά μέτρα σχετικά με τη μεταφορά παιδιών από την Ουκρανία ενώ ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν υπέγραψε διάταγμα τον Μάιο του 2022 που διευκολύνει τη χορήγηση ρωσικής υπηκοότητας σε ορισμένα παιδιά.
Επιπλέον, «η Επιτροπή διαπίστωσε ότι τα κύματα επιθέσεων που πραγματοποιήθηκαν από τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις, με αφετηρία την 10η Οκτωβρίου 2022, κατά των ουκρανικών ενεργειακών υποδομών και η χρήση βασανιστηρίων από τις ρωσικές Αρχές θα μπορούσαν να συνιστούν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας».
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο «μοτίβο εκτεταμένων παράνομων κρατήσεων» σε περιοχές που ελέγχονται από τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις, με στόχο πολλά άτομα, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και παιδιών. Ορισμένοι πολίτες που κρατούνται σε αυτές τις «εξειδικευμένες εγκαταστάσεις» στην Ουκρανία και τη Ρωσία βασανίζονται συστηματικά, ανέφεραν οι ερευνητές.
Μέχρι και την Πέμπτη η Επιτροπή είχε επισκεφθεί 56 τοποθεσίες και είχε πάρει συνεντεύξεις από 348 γυναίκες και 247 άνδρες.
Οι ερευνητές της επιθεώρησαν κυρίως κατεστραμμένους χώρους και χώρους ταφής και βασανιστηρίων. Οπως τόνισαν, όλα τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει δείχνουν ότι οι ρωσικές δυνάμεις «διέπραξαν ένα ευρύ φάσμα» παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, γνωστού και ως Δικαίου του Πολέμου.
«Πολλά από αυτά συνιστούν εγκλήματα πολέμου και περιλαμβάνουν εσκεμμένες δολοφονίες, επιθέσεις εναντίον αμάχων, παράνομες κρατήσεις, βασανιστήρια, βιασμούς, βίαιη μεταφορά και απέλαση παιδιών», υπογράμμισαν.
Κίεβο: Ιστορική απόφαση
Ανώτεροι ουκρανοί αξιωματούχοι χαιρέτησαν την απόφαση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για την έκδοση εντάλματος σύλληψης κατά του Βλαντίμιρ Πούτιν.
Ο γενικός εισαγγελέας της Ουκρανίας Αντριι Κόστιν δήλωσε ότι η απόφαση του Δικαστηρίου είναι «ιστορική για την Ουκρανία και για ολόκληρο το σύστημα Διεθνούς Δικαίου».
Ο Αντρίι Γιέρμακ, επικεφαλής του γραφείου του προέδρου Ζελένσκι, δήλωσε ότι η έκδοση του εντάλματος είναι «μόνο η αρχή».