Ο Εμανουέλ Μακρόν αιφνιδίασε την Τρίτη τους συνεργάτες του, ανάμεσά τους και επίδοξους πρωθυπουργούς, ανακοινώνοντας ότι διάδοχος της Ελιζαμπέτ Μπορν -η οποία από ό,τι φαίνεται εξαναγκάστηκε σε παραίτηση– είναι ο 34χρονος Γκαμπριέλ Ατάλ, μέχρι την Τρίτη υπουργός Παιδείας και Νεολαίας.
Η αλήθεια είναι ότι, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ο Ατάλ είναι ο δημοφιλέστερος πολιτικός στη Γαλλία αυτή τη στιγμή, όπως σημείωσε ο Guardian, ξεπερνώντας σε δημοτικότητα τους Εντουάρ Φιλίπ και Μαρίν Λεπέν τους τελευταίους μήνες, κάτι που πρέπει να μέτρησε στην κίνηση του γάλλου προέδρου, ο οποίος προσπαθεί να ανακόψει την πτώση των ποσοστών του.
Η κυβέρνησή του δέχεται διαδοχικά πλήγματα ιδίως στο Κοινοβούλιο, καθώς δεν κατέχει την πλειοψηφία.
Επιπλέον, ο Ατάλ θεωρείται ένας συγκροτημένος πολιτικός, με μεγάλη εμπειρία για την ηλικία του και άριστος στην επικοινωνία. Ηταν άλλωστε, ένας πετυχημένος κυβερνητικός εκπρόσωπος, από το 2020 έως το 2022 -μέσα στην πανδημία, όπου τα κατάφερε περίφημα κατά κοινή ομολογία- αλλά και το 2018 εκπρόσωπος του κινήματος που οδήγησε στο κόμμα Αναγέννηση του Μακρόν.
Ο νεότερος πρωθυπουργός στην ιστορία της σύγχρονης Γαλλίας ξεκίνησε την καριέρα του στα κοινά στα 23 του, ως υπάλληλος του υπουργείου Υγείας. Στο μεταξύ, το 2006, πριν ακόμα φτάσει στην ηλικία που μπορούσε να ψηφίσει, είχε ενταχθεί στο Σοσιαλιστικό Κόμμα, το οποίο εγκατέλειψε το 2016 για να στηρίξει την πρώτη υποψηφιότητα του Μακρόν.
Η πορεία του προσέλκυσε την προσοχή δεξιών σχολιαστών και πολιτικών και, όπως σχολίασε το Politico, θεωρείται πολιτικός χαμαιλέοντας με λίγες σταθερές θέσεις. Σύμφωνα με τα γαλλικά ΜΜΕ, ο Νικολά Σαρκοζί του πρότεινε να είναι υποψήφιος για την προεδρία το 2027.
To 2018, στα 29 του, έγινε το νεότερο μέλος γαλλικής κυβέρνησης ως υφυπουργός Παιδείας.
Ο Ατάλ στάθηκε στο πλάι του Μακρόν από το ξεκίνημα της προεδρικής του διαδρομής, αλλά δεν θεωρείται ένας από τους πολύ στενούς του συνεργάτες.
Ο 34χρονος πολιτικός είναι επίσης ο πρώτος ανοικτά ομοφυλόφιλος πρωθυπουργός της Γαλλίας. Ο Ατάλ μίλησε δημοσίως για το θέμα, το 2018, όταν μπήκε για πρώτη φορά στην κυβέρνηση και δεν έκρυψε ότι υπέγραψε σύμφωνο συμβίωσης με τον σημερινό ευρωβουλευτή και πιθανώς επικεφαλής υποψήφιο της Αναγέννησης στις ευρωεκλογές του Ιουνίου, Στεφάν Σεζουρνέ.
Οι δύο τους δεν είναι πλέον ζευγάρι, αν και ποτέ δεν επιβεβαίωσαν δημοσίως τον χωρισμό τους, ανέφερε το Politico.
Ο πατέρας του Ατάλ ήταν Εβραίος με καταγωγή από την Τυνησία, από όπου η οικογένειά του εκδιώχθηκε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ η μητέρα του είχε καταγωγή από τη Ρωσία για αυτό και ο ίδιος είναι χριστιανός ορθόδοξος.
Οι ηγετικές του ικανότητες είχαν φανεί από νωρίς, όταν φοιτούσε στην Sciences Po, την παριζιάνικη σχολή που βγάζει τους περισσότερους πολιτικούς στη χώρα, όπου οι συμφοιτητές του, πριν 12 χρόνια, τον είχαν ανακηρύξει τον μελλοντικό πρόεδρο της Γαλλίας.
Το γεγονός ότι πήγε σε γνωστά ιδιωτικά και όχι δημόσια σχολεία ήταν ένα από τα σημεία στα οποία στάθηκαν οι επικριτές του όταν ανέλαβε το υπουργείο Παιδείας.
Υπερασπιζόμενος τον εαυτό του, δήλωσε σε τηλεοπτική συνέντευξη, ότι πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια, λόγω του διαζυγίου των γονιών του, αλλά και λόγω του bullying που υπέστη στο σχολείο Alsacienne του Παρισιού, για το οποίο μάλιστα κατονόμασε ως υπεύθυνο τον Χουάν Μπράνκο, τον αμφιλεγόμενο πρώην δικηγόρο του Τζούλιαν Ασάνζ.
H καταπολέμηση του bullying ήταν ένα από τα βασικά θέματα με τα οποία ασχολήθηκε ως υπουργός Παιδείας, για το οποίο συνεργάστηκε στενά με την προεδρική σύζυγο Μπριζίτ Μακρόν, πρώην φιλόλογο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ανάμεσα στα μέτρα που προωθούσε ο Ατάλ, το οποίο δεν πρόλαβε να εφαρμόσει, ήταν η στολή για τους μαθητές στα δημόσια σχολεία, το οποίο στήριζε η Πρώτη Κυρία, σύμφωνα με το Politico.
Το πρώτο πράγμα που έκανε όταν ανέλαβε υπουργός Παιδείας, τον περασμένο Ιούλιο, ήταν να καταργήσει τις αμπάγιας, τα μακριά φορέματα που φορούσαν μουσουλμάνες μαθήτριες.
Οι μεγάλες προκλήσεις μπροστά του
Αφού πήρε την σκυτάλη από την Μπορν, την Τρίτη, ο Ατάλ δεν έχασε χρόνο και βούτηξε στα βαθιά: πραγματοποίησε το πρώτο του ταξίδι ως πρωθυπουργός, πηγαίνοντας στη βόρεια Γαλλία, για να αξιολογήσει τις ζημιές από τις εκεί πλημμύρες και να στηρίξει τους κατοίκους και τις τοπικές αρχές.
Το ταξίδι ήταν συμβολικό των πολλών και δύσκολων προκλήσεων που τον περιμένουν, σημείωσε ο Guardian, ανάμεσά τους να ενώσει ξανά το διχασμένο κόμμα του Μακρόν, καθώς οι κεντρώοι έχουν δυσαρεστηθεί με την πρόσφατη στροφή του προς τα δεξιά.
Η πρώτη του δουλειά είναι να σχηματίσει μια νέα κυβέρνηση αυτή την εβδομάδα, σύμφωνα με τις επιθυμίες του Μακρόν -καθορίζοντας αν θα συνεχίσει να κλίνει σταθερά προς τα δεξιά ή αν βρει χώρο και για στοιχεία από την Aριστερά.
Ο Αττάλ αναμένεται να συνεχίσει την ατζέντα της δεύτερης θητείας του Μακρόν, ο οποίος προσπαθεί να προσελκύσει τους συντηρητικούς ψηφοφόρους σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη δημοτικότητα της Ακροδεξιάς της Μαρίν Λεπέν.
Η νέα κυβέρνηση πρέπει επίσης να διατηρήσει την ισορροπία ανάμεσα στα δύο φύλα, τοποθετώντας γυναίκες σε ανώτερους κυβερνητικούς ρόλους.
Αλλωστε, η αποχαιρετιστήρια φράση της Μπορν, στην τελετή παράδοσης, ήταν ότι απομένουν πολλά να γίνουν για την ισότητα των φύλων στη χώρα.
Ο νέος πρωθυπουργός θα αντιμετωπίσει την πρώτη του μεγάλη πρόκληση τις επόμενες ημέρες, όταν θα παρουσιάσει το πολιτικό του σχέδιο στο Κοινοβούλιο.
Ο Ατάλ έχει υποσχεθεί να δώσει προτεραιότητα στις επιχειρήσεις, στους νέους, στη βελτίωση των μισθών και στην εκπαίδευση.
Ομως, όπως και η Μπορν, έτσι και αυτός θα έχει να αντιμετωπίσει ένα εχθρικό Κοινοβούλιο, και θα δυσκολευτεί να πείσει τους βουλευτές να ψηφίσουν τα κυβερνητικά νομοσχέδια.
Η πρώην πρωθυπουργός υποχρεώθηκε περισσότερες από 20 φορές να χρησιμοποιήσει ένα ειδικό συνταγματικό μέτρο για να προωθήσει νομοθεσία χωρίς την ψήφο των βουλευτών, κάτι που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, όπως στην περίπτωση των συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων.
Πιο πρόσφατα, ο Μακρόν αναγκάστηκε να αλλάξει προς τα (ακρο)δεξιά το μεταναστευτικό νομοσχέδιο για να το περάσει από το Κοινοβούλιο, προκαλώντας αντιδράσεις στις τάξεις των μετριοπαθών βουλευτών του.
Οι συνταγματολόγοι μάλιστα, θα αποφασίσουν τις επόμενες εβδομάδες αν ορισμένα από τα νέα μέτρα είναι αντισυνταγματικά.
Ως συνέχεια του μεταναστευτικού νόμου, ο Ατάλ καλείται να περάσει ένα δύσκολο νομοσχέδιο για την επείγουσα πρόσβαση στην περίθαλψη για τους παράτυπους μετανάστες. Δεν είναι σαφές ποια είναι η προσωπική θέση του σε αυτό το ζήτημα, σύμφωνα με τον Guardian.
Πρόκληση για τον νέο πρωθυπουργό αποτελεί επίσης η πολυαναμενόμενη νομοθεσία σχετικά με τις αλλαγές στην παρηγορητική φροντίδα, που πιθανώς θα επιτρέψει κάποια βήματα προς τη νομιμοποίηση της ευθανασίας.