Τα ζωηρά κόκκινα και μπλε χρώματα μιας τοιχογραφίας της Πομπηίας που ανακαλύφθηκε πρόσφατα, ήταν κρυμμένα κάτω από ηφαιστειακή τέφρα για σχεδόν 2.000 χρόνια. Σήμερα αποκαθίστανται στην παλιά τους αίγλη. Παράλληλα, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τις σήραγγες που χρησιμοποιούσαν οι πρώτοι εξερευνητές της ρωμαϊκής πόλης που καλύφθηκε από ηφαιστειακή στάχτη μετά την έκρηξη του Βεζούβιου, το 79 μ.Χ.
Καθώς η νέα χρυσή εποχή των ανασκαφών συνεχίζεται, μια μεγάλη διώροφη αίθουσα υποδοχής αποκαλύπτεται. Κάποτε συνοδευόταν από έναν πλούσιο κήπο που ακόμα δεν έχει φανερωθεί. Οι σήραγγες που διέσχιζαν κατεστραμμένους, πλέον, τοίχους διακοσμημένους με εξαιρετικούς πίνακες ζωγραφικής σκάφτηκαν από εργάτες της ισπανικής δυναστείας των Βουρβόνων, τους ηγεμόνες της Νάπολης, τον 18ο και 19ο αιώνα.
«Η ποιότητα των τοιχογραφιών είναι εξαιρετική και σπανίως τις βλέπουμε να καλύπτουν ένα ολόκληρο δωμάτιο μέχρι την οροφή» λέει στους Times του Λονδίνου η αρχαιολόγος Σόφι Χέι, επισημαίνοντας και ένα ασυνήθιστο μαύρο μωσαϊκό που αναδύεται στο επίπεδο του δαπέδου της νεοανακαλυφθήσας αίθουσας.
Η ανασκαφή ενός ολόκληρου οικοπέδου που κάποτε ανήκε σε έναν επίδοξο πολιτικό ονόματι Αουλους Ρούστιους Βέρους, όχι μόνο ξεσκεπάζει από την ηφαιστειακή σκόνη εκπληκτικά τεχνουργήματα χαμένα επί δύο χιλιετίες, αλλά αποκαλύπτει και μια διεφθαρμένη και σκληρή πλευρά της Πομπηίας.
Στην άλλη πλευρά του τοίχου της αίθουσας υποδοχής βρέθηκαν δύο επιχειρήσεις που ανήκαν στον Βέρους – ένα πλυντήριο που κάποτε είχε τη μυρωδιά των ούρων που χρησιμοποιούσαν οι σκλάβοι για να καθαρίζουν τα ρούχα, και ένα αρτοποιείο όπου σκλάβοι και μουλάρια κόπιαζαν για να γυρίζουν γιγάντιες μυλόπετρες, μέσα σε καταιγιστική ζέστη.
Σε ένα μικρό παρακείμενο δωμάτιο βωμών βρέθηκαν ενδείξεις της τελευταίας θυσίας που τελέστηκε πριν την ηφαιστειακή έκρηξη, καθώς και ένα αχνό προεκλογικό σύνθημα στον τοίχο, που ζητούσε από τους πολίτες της Πομπηίας να εκλέξουν τον Βέρους σε κάποιο δημόσιο αξίωμα. Στον χώρο ο Βέρους τελούσε εκλογικά δείπνα για να εξασφαλίζει ψήφους – μια απόλυτα αποδεκτή πρακτική για την εποχή.
Μία από τις πρόσφατα ανακαλυφθείσες σήραγγες οδηγεί σε μια άλλη ανακτορική αίθουσα υποδοχής, που μόλις πρόσφατα αποκαλύφθηκε από επαγγελματίες αρχαιολόγους. Η αίθουσα οδηγούσε κάποτε σε μια στοά με κιονοστοιχίες και διακοσμητικό κήπο με σιντριβάνια. Η πολυτέλεια της πόλης ξεχειλίζει μέσα από τις νέες ανασκαφές.
Αναστηλωτές, στεκόμενοι σε σκαλωσιές, ξύνουν προσεκτικά τη σκόνη και τη βρωμιά αιώνων, αποκαλύπτοντας πολυτελώς διακοσμημένους τοίχους. Στο πάτωμα αποκαλύπτονται όμορφα διατηρημένα ψηφιδωτά από χρωματιστό μάρμαρο. Ενα άλλο τούνελ αποκαλύπτει τοίχους διακοσμημένους με εξαιρετικές απεικονίσεις λεοπαρδάλεων, γρυφώνων, ελαφιών και κύκνων.
Οι εκσκαφείς του 18ου και του 19ου αιώνα προκάλεσαν τεράστιες ζημιές σε τέτοια δωμάτια, καθώς έσκαβαν στα τυφλά όλο και πιο βαθιά κάτω από τη γη, συντρίβοντας ό,τι υπήρχε στους διακοσμημένους τοίχους. Τουλάχιστον άφησαν τις τοιχογραφίες και τα ψηφιδωτά δάπεδα άθικτα, καθώς αναζητούσαν πιο πολύτιμους θησαυρούς.
Οι ανασκαφικές εργασίες συνεχίζονται στο σπίτι του Αουλους Ρούστιους Βέρους, αλλά οι αρχαιολόγοι διαπιστώνουν ότι οι ανασκαφείς του 18ου αιώνα είχαν αποσπάσει δεκάδες πολύτιμα αντικείμενα, τα οποία αφαιρέθηκαν για να διακοσμήσουν τα ανάκτορα των Βουρβόνων ηγεμόνων της Νάπολης.
Μυστήριο αποτελεί αν ο Βέρους ζούσε στη βίλα. Πιθανώς ήταν μια πολύ ισχυρή πολιτική φιγούρα, εικάζουν οι αρχαιολόγοι, για να επιλέξει να ζήσει δίπλα σε ένα αρτοποιείο και να βάζει έναν ελεύθερο Ρωμαίο να χειρίζεται τα εκλογικά του δείπνα.
Το 2019 οι Αρχές ανακάλυψαν μια παράνομη σήραγγα που οδηγούσε κάτω από ένα σύγχρονο σπίτι στα περίχωρα της Πομπηίας, στα ερείπια μιας μεγάλης αγροτικής βίλας, σε μια περιοχή γνωστή ως Civita Giuliana. Εξερευνώντας την παράνομη ανασκαφή, βρήκαν ένα αρχαίο ρωμαϊκό άρμα με περίτεχνες ασημένιες και χάλκινες διακοσμήσεις, και έναν στάβλο με τα υπολείμματα τριών αλόγων.
Για την εξασφάλιση ενός τόσο πολυτελούς επιπέδου διαβίωσης, η χρήση σκλάβων της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ήταν απαραίτητη. Τα αόρατα βάσανα των σκλάβων στην Πομπηία είναι τώρα το θέμα μιας έκθεσης στην τοποθεσία, η οποία περιλαμβάνει μεταλλικά δεσμά που χρησιμοποιούνταν για να τους αλυσοδένουν. Η εξέταση DNA των λειψάνων υποδηλώνει ότι μερικά από αυτά ανήκαν σε σκλάβους που μεταφέρθηκαν από τη Βρετανία και τη Γαλλία.