Λαμβάνοντας υπόψη το κύμα διαμαρτυριών των αγροτών, που εξαπλώνεται στην Ευρώπη, οι Βρυξέλλες πρότειναν στα κράτη-μέλη να επιτρέψουν στους αγρότες να επωφεληθούν από τις παρεκκλίσεις για το 2024 από τους κανόνες της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής που τους υποχρεώνουν να διατηρούν ορισμένες περιοχές μη παραγωγικές.
Η πρόταση της Κομισιόν, που εστάλη την Τετάρτη στα κράτη-μέλη, παρέχει μια πρώτη συγκεκριμένη πολιτική απάντηση για την αντιμετώπιση των ανησυχιών των αγροτών για το εισόδημα.
Ακολουθεί επίσης αιτήματα που υποβλήθηκαν από πολλά κράτη-μέλη στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου Γεωργίας.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σημείωσε ότι, «οι αγρότες είναι η ραχοκοκαλιά της επισιτιστικής ασφάλειας της ΕΕ και η καρδιά των αγροτικών περιοχών μας. Η διαρκής δέσμευση της Επιτροπής εκπληρώνεται μέσω του προϋπολογισμού της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, ύψους 386,7 δισεκατομμυρίων ευρώ, ο οποίος βοηθά στη σταθεροποίηση του εισοδήματος των ευρωπαίων αγροτών, επιβραβεύοντας παράλληλα τις προσπάθειές τους για το κλίμα και τη βιωσιμότητα. Το σημερινό μέτρο προσφέρει πρόσθετη ευελιξία στους αγρότες σε μια εποχή που αντιμετωπίζουν πολλαπλές προκλήσεις. Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με τους αγρότες μας για να διασφαλίσουμε ότι η ΚΑΠ επιτυγχάνει τη σωστή ισορροπία μεταξύ της ανταπόκρισης στις ανάγκες τους, ενώ θα συνεχίσουμε να παρέχουμε δημόσια αγαθά για τους πολίτες μας».
Για να λάβουν τη στήριξη της ΚAΠ που δικαιούνται, οι αγρότες πρέπει να ακολουθούν ένα ενισχυμένο σύνολο εννέα προτύπων επωφελών για το περιβάλλον και το κλίμα. Αυτή η αρχή των όρων ισχύει για σχεδόν το 90% της χρησιμοποιούμενης γεωργικής έκτασης στην ΕΕ και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ενσωμάτωση των πρακτικών βιώσιμης γεωργίας. Αυτό το σύνολο βασικών προτύπων αναφέρεται ως GAEC, που σημαίνει «καλές γεωργικές και περιβαλλοντικές συνθήκες».
Το πρότυπο GAEC 8 απαιτεί, μεταξύ άλλων, την αφιέρωση ενός ελάχιστου μεριδίου καλλιεργήσιμης γης σε μη παραγωγικές περιοχές ή χαρακτηριστικά. Το τελευταίο αναφέρεται συνήθως σε αγρανάπαυση, αλλά και σε χαρακτηριστικά όπως φράχτες ή δέντρα.
Οι εκμεταλλεύσεις με λιγότερα από 100 στρέμματα καλλιεργήσιμης γης, συνήθως εξαιρούνται από την υποχρέωση αυτή.
Με τη νέα πρόταση, η Επιτροπή παρέχει τη δυνατότητα σε όλους τους γεωργούς της ΕΕ να εξαιρεθούν από αυτήν την απαίτηση και να εξακολουθούν να είναι επιλέξιμοι για τη βασική άμεση ενίσχυση της ΚAΠ.
Αντί να διατηρούν τη γη σε αγρανάπαυση ή μη παραγωγική στο 4% της αρόσιμης γης τους, οι γεωργοί της ΕΕ που καλλιεργούν καλλιέργειες αζωτοδέσμευσης (όπως φακές, μπιζέλια ή φάβα) ή/και δευτερεύουσες καλλιέργειες στο 7% της αρόσιμης γης τους, θα θεωρούνται ότι πληρούν την απαίτηση.
Οι δευτερεύουσες είναι φυτά που αναπτύσσονται ανάμεσα σε δύο κύριες καλλιέργειες. Αυτές οι καλλιέργειες μπορούν να χρησιμεύσουν ως ζωοτροφή για τα ζώα ή ως χλωρή κοπριά.
Η χρήση καλλιεργειών που δεσμεύουν το άζωτο και δευτερευουσών καλλιεργειών αποφέρει μια σειρά περιβαλλοντικών πλεονεκτημάτων για την υγεία του εδάφους, συμπεριλαμβανομένης της βιοποικιλότητας του εδάφους. Οι καλλιέργειες πρέπει να καλλιεργούνται χωρίς φυτοπροστατευτικά προϊόντα για να διατηρηθεί η περιβαλλοντική φιλοδοξία της ΚΑΠ.
Η πρόταση της Επιτροπής είναι προσεκτικά βαθμονομημένη ώστε να παρέχει τη σωστή ισορροπία μεταξύ της παροχής κατάλληλης ανακούφισης στους αγρότες που αντιμετωπίζουν πολυάριθμες κρίσεις, αφενός, και της προστασίας της βιοποικιλότητας και της ποιότητας του εδάφους, αφετέρου, επισήμανε η Κομισιόν.
Οπως ανέφερε ο Guardian, παρόλο που οι διαμαρτυρίες έχουν τραβήξει την προσοχή της κοινής γνώμης σε όλη την Ευρώπη, δεν περιλαμβάνονται στην ημερήσια διάταξη της συνόδου κορυφής των ηγετών της ΕΕ την Πέμπτη, όπως επιβεβαίωσαν πηγές.
Για να διασφαλιστεί ο εφοδιασμός της Ευρώπης με τρόφιμα μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε χορηγήσει εξαίρεση από την υποχρεωτική παύση καλλιέργειας για τα τελευταία δύο χρόνια, η οποία όμως έληξε στα τέλη του περασμένου έτους.
Η Γαλλία και 12 άλλα κράτη-μέλη διεξάγουν εκστρατεία από το φθινόπωρο για να παραταθεί τουλάχιστον εν μέρει η εξαίρεση αυτή ή να υπάρξει μεγαλύτερη ευελιξία.
Μέτρα για τις εισαγωγές από την Ουκρανία
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε επίσης, την Τετάρτη, να ανανεωθεί η αναστολή των εισαγωγικών δασμών και ποσοστώσεων στις εξαγωγές της Ουκρανίας προς την ΕΕ για ένα ακόμη έτος, ενισχύοντας παράλληλα την προστασία για τα ευαίσθητα γεωργικά προϊόντα της ΕΕ.
H Επιτροπή πρότεινε μέτρα για να περιοριστεί οποιαδήποτε ανεξέλεγκτη αύξηση των ουκρανικών γεωργικών εισαγωγών, προσφέροντας εγγυήσεις στους αγρότες που διαδηλώνουν σε όλη την Ευρώπη.
Παρουσιάζοντας τις προτάσεις αυτές, ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς δήλωσε ότι λαμβάνονται σοβαρά υπόψη οι ανησυχίες που εκφράζονται από ορισμένους εκπροσώπους και ενδιαφερόμενους φορείς του γεωργικού τομέα, σχετικά με τις εισαγωγές ορισμένων ευαίσθητων προϊόντων.
«Γνωρίζουμε πλήρως τις δυσμενείς επιπτώσεις που μπορεί να έχουν οι ουκρανικές εισαγωγές σε ορισμένα κράτη-μέλη», παραδέχτηκε ο κ. Σχοινάς τονίζοντας ότι τώρα η Επιτροπή προτείνει δύο μηχανισμούς «διασφάλισης». Οι μηχανισμοί αυτοί, σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Επιτροπής, θα σταθεροποιήσουν το επίπεδο των εισαγωγών από την Ουκρανία και θα παράσχουν εγγυήσεις ότι το επίπεδο των εισαγωγών που διατάραξε ορισμένες αγορές των γειτονικών χωρών προς την Ουκρανία πέρυσι, δεν θα επαναληφθεί.
Επεκτείνονται οι κινητοποιήσεις
Την ώρα που ο αποκλεισμός βασικών αρτηριών κοντά στο Παρίσι συνεχίζεται, η γαλλική αστυνομία συνέλαβε 18 άτομα την Τετάρτη, καθώς αγρότες προσπάθησαν να αποκλείσουν την κεντρική αγορά τροφίμων στο Ρουνζίς, κοντά στη γαλλική πρωτεύουσα, η οποία είναι η μεγαλύτερη της Ευρώπης.
«Ο αποκλεισμός του Ρουνζίς είναι κόκκινη γραμμή. Δεκαοκτώ άτομα συνελήφθησαν βάσει των οδηγιών από το αρχηγείο της παρισινής αστυνομίας», δήλωσε αστυνομικός αξιωματούχος.
Ο υπουργός Εσωτερικών Ζεράλντ Νταρμανέν, έχει προειδοποιήσει πως ενώ οι διαμαρτυρίες των αγροτών στους αυτοκινητοδρόμους θα γίνουν ανεκτές, η αστυνομία δεν θα επιτρέψει στους αγρότες να αποκλείσουν αεροδρόμια ή την αγορά του Ρουνζίς, όπου προμηθεύονται φρέσκα τρόφιμα καταστήματα, σούπερ-μάρκετ και εστιατόρια της Γαλλίας και πέραν αυτής.
Βέλγοι αγρότες εξοργισμένοι από τα αυξανόμενα κόστη και αντιδρώντας στις περιβαλλοντικές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ενωσης και στις εισαγωγές φτηνών τροφίμων, απέκλεισαν την Τρίτη το μεγάλο λιμάνι του Ζεεμπρίγκε.
Οι αρχές του λιμανιού της Βόρειας Θάλασσας, ενός από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη, επισήμαναν ότι ο αποκλεισμός θα πλήξει τις εισαγωγές και εξαγωγές τροφίμων από και προς το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιρλανδία και τη Σκανδιναβία.
Οι αγρότες σχεδίαζαν να αποκλείσουν το λιμάνι μέχρι τα μεσάνυχτα της Τετάρτης σε μια διαμαρτυρία για τις τιμές που λαμβάνουν για τα προϊόντα τους, οι οποίες αποδίδονται στις φθηνές εισαγωγές και τις επιπτώσεις των περιβαλλοντικών πολιτικών της ΕΕ.
Οι αγρότες δήλωσαν ότι το λιμάνι στοχοποιήθηκε επειδή θεωρούν ότι λαμβάνει οικονομική στήριξη σε βάρος τους.
Βέλγοι αγρότες διέκοψαν επίσης την κυκλοφορία σήμερα το πρωί κοντά στα σύνορα με την Ολλανδία στον αυτοκινητόδρομο E19, ενώ κομβόι από τρακτέρ κατευθυνόταν προς το λιμάνι της Αμβέρσας, μετέδωσε το κρατικό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο RTBF.
Ο πρωθυπουργός του Βελγίου Αλεξάντερ Ντε Κροο επρόκειτο να συναντηθεί την Τετάρτη με αγροτικές ενώσεις.
Το Γενικό Συνδικάτο Αγροτών κάλεσε τα μέλη του να συμμετάσχουν στη διαμαρτυρία, απειλώντας με περαιτέρω χάος το Βέλγιο.
«Οι αγρότες είναι απελπισμένοι, πραγματικά απελπισμένοι. Έχουμε προειδοποιήσει την κυβέρνηση εδώ και χρόνια ότι αυτό θα συμβεί», δήλωσε ο υπεύθυνος πολιτικής του συνδικάτου, Μαρκ Βουλφράνκε.
«Θέλουμε σεβασμό από την κυβέρνησή μας, την ευρωπαϊκή κυβέρνηση. Πρέπει να χαράξουμε μια πολιτική φιλική προς τους αγρότες, φιλική προς τα τρόφιμα. Χρειαζόμαστε μια σωστή τιμή», δήλωσε.
Στην Ιταλία, οι αγρότες πραγματοποίησαν διαμαρτυρίες έξω από το Μιλάνο και κοντά στη Ρώμη.
Στον αυτοκινητόδρομο Α1 στο Orte, βόρεια της Ρώμης, αναφέρθηκαν διακοπές στην κυκλοφορία.
Τα τρία μεγαλύτερα συνδικάτα ισπανών αγροτών ανακοίνωσαν ότι θα ενωθούν με το κίνημα οργής των ευρωπαίων αγροτών, με μία σειρά κινητοποιήσεων στο σύνολο της χώρας τις προσεχείς εβδομάδες.
«Ο αγροτικός τομέας στην Ευρώπη και στην Ισπανία αντιμετωπίζει μια αυξανόμενη ματαίωση και δυσφορία», λόγω κυρίως «της ασφυκτικής γραφειοκρατίας που δημιουργείται από τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς», εξήγησαν σε κοινή ανακοίνωση οι ενώσεις, Asaja, UPA και Coag.
Οι τρεις οργανώσεις , που δεν διευκρινίζουν προς το παρόν τις ακριβείς ημερομηνίες των κινητοποιήσεών τους, λένε πως θέλουν «μετριασμό« και «απλούστευση» της κοινής αγροτικής πολιτικής, καθώς και ένα «φιλόδοξο σχέδιο δράσης» σε επίπεδο ΕΕ, Ισπανίας και ισπανικών περιφερειών.
Οι ευρωπαίοι αγρότες «μάχονται εναντίον μιας απορυθμισμένης αγοράς που εισάγει αγροτικά προϊόντα από τρίτες χώρες σε χαμηλή τιμή, που ρίχνουν τις τιμές των τροφίμων στην ΕΕ και στην Ισπανία», υπογραμμίζουν οι τρεις οργανώσεις που εκπροσωπούν πλειοψηφικά τους ισπανούς αγρότες.
«Αυτά τα εξωκοινοτικά προϊόντα δεν σέβονται τους ευρωπαϊκούς κανόνες» σε ό,τι αφορά την προστασία του περιβάλλοντος και είναι πηγή ενός «αθέμιτου ανταγωνισμού», που «απειλεί τη βιωσιμότητα χιλιάδων αγροτικών εκμεταλλεύσεων στην Ισπανία και την Ευρώπη», προστίθεται στην ανακοίνωση.
Η Ισπανία είναι μαζί με τη Γαλλία και την Πολωνία οι μεγαλύτερες γεωργικές δυνάμεις στην Ευρώπη.
Η χώρα, που παράγει ένα μεγάλο μέρος των φρούτων και των λαχανικών που καταναλώνονται στην ΕΕ, είναι αντιμέτωπη εδώ και τρία χρόνια με μια ιστορική ξηρασία που έχει αποδυναμώσει τις καλλιέργειες και έχει προκαλέσει πτώση της σοδειάς, ιδιαίτερα της ελαιοπαραγωγής και των δημητριακών.