Αν έχετε ποτέ αναρωτηθεί γιατί, παραδοσιακά, τα υποψήφια τραγούδια της Ιταλίας στη Eurovision είναι λιγότερο… εκκεντρικά από εκείνα άλλων χωρών, η απάντηση είναι απλή: «Φεστιβάλ Τραγουδιού του Σαν Ρέμο». Στην πατρίδα του Βέρντι και του Πουτσίνι το τραγούδι αντιμετωπίζεται ως σοβαρή υπόθεση, όχι ως στιλιστικό καπρίτσιο.
Μια άλλη διάσταση του φεστιβάλ που εγκαινιάστηκε το 1951 και είναι ο παλαιότερος διαγωνισμός τραγουδιού στον κόσμο, είναι τα κοινωνικοπολιτικά μηνύματα που μεταφέρονται στη σκηνή του. Παραδοσιακά, καλλιτέχνες κάθε μουσικού είδους εκμεταλλεύονται την πενθήμερη τηλεοπτική κάλυψη του διαγωνισμού για να προωθήσουν τους προοδευτικούς στόχους τους.
Το φετινό φεστιβάλ είναι το πρώτο που διεξάγεται μετά τον σχηματισμό της νέας, ακροδεξιού προσανατολισμού, κυβέρνησης συνεργασίας υπό την Τζόρτζια Μελόνι. Ιδανική η ευκαιρία, λοιπόν, για πολλούς κεντροαριστερούς διαγωνιζομένους να σκηνοθετήσουν ακτιβιστικές κινήσεις πάνω στην σκηνή. Κάποιες από αυτές συνιστούσαν ευθείες βολές εναντίον της νέας κυβέρνησης, με αποτέλεσμα να προκαλέσουν αντιδράσεις, αλλά και μομφές εναντίον της κρατικής τηλεόρασης, που τις προέβαλε ζωντανά.
Στις 9 Φεβρουαρίου, η βολεϊμπολίστρια Πάολα Εγκόνου, που ήταν σημαιοφόρος της ιταλικής αποστολής στην Ολυμπιάδα του 2021, χρησιμοποίησε τη σκηνή του διαγωνισμού για να καταγγείλει τον ρατσισμό, σε μια συναισθηματικά φορτισμένη ομιλία. Αργότερα, η Κιάρα Φεράνι, μία από τις παρουσιάστριες της διοργάνωσης, διαμαρτυρήθηκε για την καταπίεση των γυναικών, επιδεικνύοντας ένα εντυπωσιακό, αποκαλυπτικό φόρεμα.
Οι πολιτικές σπόντες εναντίον της νέας κυβέρνησης κυριάρχησαν στο φετινό Φεστιβάλ του Σαν Ρέμο. Παρουσία του προέδρου της χώρας Σέρτζιο Ματαρέλα, ο βραβευμένος με Οσκαρ κωμικός Ρομπέρτο Μπενίνι ερμήνευσε έναν φόρο τιμής στο ιταλικό Σύνταγμα. Ο σύμμαχος της Μελόνι στην κυβέρνηση και ηγέτης της εθνικιστικής Λίγκας του Βορρά, Ματέο Σαλβίνι, εξέλαβε τον μονόλογο του ηθοποιού ως προσωπική προσβολή.
Ο Σαλβίνι θεώρησε τον μονόλογο ως μια κεκαλυμμένη μομφή κατά της πολιτικής του για ευρύτερη αυτονομία των βόρειων επαρχιών της Ιταλίας. Την επόμενη ημέρα, ο ράπερ Φεντέζ έσκισε επιδεικτικά επί σκηνής μια φωτογραφία χαμηλόβαθμου υπουργού του κόμματος Αδελφοί της Ιταλίας, της πρωθυπουργού Μελόνι, ντυμένου Ναζί.
Μέσα σε όλα αυτά, το μενού περιελάμβανε και βανδαλισμούς. Ο 19χρονος ιταλός τραγουδιστής Μπλάνκο βρίσκεται αντιμέτωπος με έρευνα για καταστροφή του σετ λουλουδιών. Ο καλλιτέχνης κλώτσησε τα τριαντάφυλλα που πλαισίωσαν τη σκηνή στο Teatro Ariston και συνέθλιψε στο βάζα με λουλούδια, σε μια πρωτοφανή έκρηξη οργής, που συγκλόνισε το τηλεοπτικό κοινό.
Στο τέλος του φεστιβάλ, μέλη και υποστηρικτές της κυβέρνησης καλούσαν σε παραίτηση τους επικεφαλής της ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης του κρατικού καναλιού RAI, που διοργανώνει την εκδήλωση, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Economist. Σκυτάλη στη συνέχεια των αντιδράσεων πήραν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου χρήστες τους επικροτούσαν ή αποδοκίμαζαν έντονα τα τεκταινόμενα στο φεστιβάλ.
Οι ένθεν και ένθεν αντιδράσεις και αντεγκλήσεις είχαν προεκλογική γεύση, καθώς το φεστιβάλ που καθήλωσε τους τηλεθεατές επί πέντε ημέρες μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες έγινε λίγες ημέρες πριν τη διεξαγωγή των πρώτων εκλογών που θα δοκίμαζαν τη δημοφιλία και την ανθεκτικότητα της νέας κυβέρνησης.
Στις 12 και 13 Φεβρουαρίου, εκλογές διεξήχθησαν στις δυο πολυπληθέστερες ιταλικές επαρχίες – στη Λομβαρδία, όπου ανήκει το Μιλάνο, και στο Λάτσιο, που περιλαμβάνει την πρωτεύουσα Ρώμη. Η ιταλική Δεξιά σάρωσε εκλογικά και στις δύο περιοχές, γεγονός που ίσως λειάνει τα πάθη που εκφράστηκαν στη σκηνή του Σαν Ρέμο. Από την άλλη, δεν αποκλείεται και να τα φουντώσει.