Γιώργος Κοτανίδης, ο επαναστάτης της Τέχνης δεν είναι πια εδώ

Μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της υποκριτικής τέχνης τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά και ένας καλλιτέχνης εξόχως πολιτικός, με ιδιαίτερη σκηνοθετική ματιά και συγγραφική δραστηριότητα, ο Γιώργος Κοτανίδης άφησε την τελευταία του πνοή, σε ηλικία 74 ετών.

Μέχρι και πριν δύο εβδομάδες έπαιζε στην εξαιρετική παράσταση «Το Δείπνο», στο Σύγχρονο Θέατρο. Πριν από 12 ημέρες εισήχθη στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς» για επέμβαση ειλεού. Ωστόσο ύστερα από επιπλοκές, ο ασθενής κατέληξε από περιτονίτιδα. Η εξόδιος ακολουθία για τον Γιώργο Κοτανίδη θα τελεστή την Πέμπτη στις 12 μ.μ. στην εκκλησία της Αγίας Σοφίας Ακροπόλεως, Διονυσίου Αρεοπαγίτου 45.

«Στην εποχή σου οφείλεις να είσαι παρών. Χαίρομαι που ήμουν. Ποτέ δεν πούλησα ηρωισμούς. Αρνήθηκα να κάνω πολιτικές καριέρες, αν και είχα την ευκαιρία» είχε πει. Και όντως ο Κοτανίδης ήταν παρών. Ενας επαναστάτης και πιστός υπηρέτης της Τέχνης του, μια ήρεμη δύναμη πάντα –και σχεδόν πανταχού– παρούσα.

Ο Γιώργος Κοτανίδης γεννήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 1945 στη Θεσσαλονίκη.

Σύμφωνα με το βιογραφικό του, φοίτησε δύο χρόνια στην Κτηνιατρική Σχολή του ΑΠΘ, όπου «μπήκε κατά λάθος», και ασχολήθηκε κυρίως με τη δημιουργία φοιτητικού θεάτρου και κινηματογραφικής λέσχης (ΦΟΘΚ). Κατεβαίνοντας στην Αθήνα, o Κοτανίδης τελείωσε τη Δραματική Σχολή Εθνικού Θεάτρου το 1970 και αμέσως συμμετείχε στη δημιουργία του «Ελεύθερου Θεάτρου», όπου έμεινε ως το 1975.

Από τότε συνεργάστηκε με πολλούς θιάσους και σκηνοθέτες, ερμηνεύοντας σημαντικούς ρόλους σε όλα τα θεατρικά είδη. Πολλούς ρόλους, επίσης είχε παίξει σε ελληνικές και διεθνείς κινηματογραφικές παραγωγές, όπως «Το Μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι» (2001).

Η πρώτη του εμφάνιση στο σινεμά ήταν στο φιλμ του Θόδωρου Μαραγκού «Από που πάνε για τη χαβούζα» (1978) στο πλευρό του Θανάση Βέγγου και της Αννας Βαγενά.

Μια από τις πιο γνωστές εμφανίσεις του ήταν στο περίφημο «Bios+Πολιτεία» του Νίκου Περάκη, στο πλευρό των Γιώργου Κιμούλη, Δημήτρη Πουλικάκου, Παύλου Κοντογιαννίδη, Αλκη Παναγιωτίδη και βεβαίως του αξέχαστου Τάκη Μόσχου, τον οποίο χάσαμε τον περασμένο Απρίλιο (εδώ).

Στη διάρκεια της χούντας, ο Κοτανίδης, ενταγμένος από μικρός στο ΕΚΚΕ, συμμετείχε ενεργά στον αντιδικτατορικό αγώνα, ενταγμένος με την επαναστατική Αριστερά. Βασανίστηκε και φυλακίστηκε επανειλημμένα. Την περίοδο 1980-85 συμμετείχε στη δημιουργία του εκδοτικού οίκου «Ιθάκη» που εξέδωσε βιβλία για το θέατρο, τον κινηματογράφο και τη μουσική.

Το 1995 εκδόθηκε η νουβέλα του «Περί Μαιάνδρου» και το 1999 το μυθιστόρημα «Απρόσμενα αισθήματα» από τις Εκδόσεις Γαβριηλίδη. Το 2004 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά του «Οι σαλτιμπάγκοι» από τις Εκδόσεις Καστανιώτη.

Πνεύμα σε διαρκή αναζήτηση, πριν λίγα χρόνια ο Κοτανίδης πρωταγωνίστησε σε μια διαδραστική θεατρική παράσταση «Τι απέδειξε ο κύριος Φάυνμαν», βάζοντας το κοινό να μαθαίνει φυσική, με τη συνδρομή επιστημόνων.

Το 2016 ύστερα από πολυετή μελέτη για τις τελευταίες ημέρες του αμφιλεγόμενου ηγέτη του ΚΚΕ, Νίκου Ζαχαριάδη, είχε ανεβάσει στο Ιδρυμα Κακογιάννης την πολυσυζητημένη παράσταση «Ομπίντα» (εδώ).

• Διαβάστε: Ο Κοτανίδης και η κρεμάλα του Ζαχαριάδη

Τον χαμό του Κοτανίδη έσπευσε να θρηνήσει με ανάρτησή του στο Facebook, ο Σπύρος Λυκούδης, ιστορικό στέλεχος της ανανεωτικής Αριστεράς, πρώην βουλευτής και πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής.

«Κρατούσαμε αγαπημένε μου φίλε μια ελπίδα. Δεν θέλαμε να δεχθούμε ότι μπορεί να συμβεί. Ήρθε όμως σήμερα το πρωί το μαντάτο. Ο Γιώργος Κοτανίδης, ο ακριβός μας φίλος, ο ξεχωριστός καλλιτέχνης, ο γλυκύτατος άνθρωπος, ο σύντροφος που μαζί περπατήσαμε χρόνια ολόκληρα μέχρι σήμερα στους κοινούς δρόμους, στις κοινές προσπάθειες, έφυγε απ’ τη ζωή.
Είναι ώρες μαύρες οι σημερινές, οδυνηρές.

» Σύντροφε μου καλέ, φίλε μου καλέ, Γιώργο μου καλέ, Αντίο».

H υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη ανέφερε:

«Η αιφνίδια απώλεια του Γιώργου Κοτανίδη, ενός πολυτάλαντου και αγαπητού καλλιτέχνη, προκαλεί μεγάλη θλίψη στον κόσμο του ελληνικού, κινηματογράφου και του θεάτρου. Ηθοποιός που διακρίθηκε στις ταινίες του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου, πρωτεργάτης του Ελεύθερου Θεάτρου, σκηνοθέτης αλλά και συγγραφέας, ο Γιώργος Κοτανίδης, υπηρέτησε πολλές μορφές της Τέχνης με απαράμιλλη αφοσίωση και πάθος. Η ευγενής μορφή του και το χιούμορ του έχουν αφήσει ξεχωριστό στίγμα. Η απώλειά του θα είναι αισθητή. Εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένεια του και στους φίλους του».

To Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, στο συλλυπητήριο μήνυμά του, αποχαιρέτησε τον Γιώργο Κοτανίδη «έναν από τους σημαντικότερους έλληνες ηθοποιούς, πολυσχιδή καλλιτέχνη με διεισδυτική ματιά, πολιτική σκέψη και λαμπερό ταλέντο».

«Υπέροχος, φινετσάτος ηθοποιός, είχε σταθερή παρουσία στον ελληνικό κινηματογράφο και συνεργασίες σε διεθνείς παραγωγές, ήταν από τους πρωτεργάτες του Ελεύθερου Θεάτρου, με πλούσια θεατρική πορεία και πολλές συμμετοχές σε τηλεοπτικές παραγωγές. Ήταν συγγραφέας, σεναριογράφος, συνδημιουργός του εκδοτικού οίκου Ιθάκη. Από την μεγάλη οθόνη, τη μικρή, το θεατρικό σανίδι, τη συγγραφή, υπηρετούσε κάθε τέχνη με πάθος», σημείωσε στην ανακοίνωσή του το Φεστιβάλ.

Στο μήνυμά του, ο ΣΥΡΙΖΑ ανέφερε:

«Εκφράζουμε τη βαθιά μας θλίψη για τον θάνατο του Γιώργου Κοτανίδη, ο οποίος έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 74 ετών.

Ο Γιώργος Κοτανίδης έγραψε τη δική του ιστορία στον χώρο του πολιτισμού, τόσο ως ηθοποιός όσο και ως σκηνοθέτης. Το έργο που αφήνει πίσω του στο θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση είναι πλούσιο και πολυσύνθετο, καθώς ως ηθοποιός ερμήνευσε μια σειρά πολλών και διαφορετικών ρόλων. Και, την ίδια στιγμή, ως σκηνοθέτης ανέβασε κορυφαίες θεατρικές παραστάσεις με πρόσφατη αυτή για τη ζωή του Νίκου Ζαχαριάδη, η οποία σημείωσε εξαιρετική επιτυχία. Επίσης, ο Γ. Κοτανίδης ανέπτυξε και συγγραφική δραστηριότητα, ενώ υπήρξε και εκδότης.

Ανθρωπος με έντονη πολιτικοποίηση, ο Γ. Κοτανίδης εντάχθηκε από νεαρή ηλικία στην Αριστερά και ανέπτυξε έντονη δραστηριότητα στο αντιδικτατορικό κίνημα. Για τη δράση του κατά της χούντας είχε συλληφθεί και βασανιστεί επανειλημμένα.

Απευθύνουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους συναδέλφους του».

Από την πλευρά του, το ΚΚΕ, σημείωσε:

«Ενας σημαντικός καλλιτέχνης και ηθοποιός, ο Γιώργος Κοτανίδης, έφυγε σήμερα από τη ζωή. Πολιτικοποιημένος από πολύ νεαρή ηλικία ανέπτυξε αντιδικτατορική δράση, την οποία πλήρωσε με διώξεις, φυλακίσεις και βασανιστήρια.

Ως πολύπλευρος καλλιτέχνης που υπήρξε έδωσε σπουδαίες ερμηνείες ως ηθοποιός στο θέατρο και τον κινηματογράφο, ενώ παράλληλα ασχολήθηκε και με την λογοτεχνία ως συγγραφέας, αλλά και ως εκδότης.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια στην οικογένειά του».