Ενας από τους ήρωες που έσωσε την ανθρωπότητα από τη φρίκη μιας ατομικής βόμβας στα χέρια των ναζί, ο Νορβηγός Γιόακιμ Ρόνεμπεργκ, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 99 ετών.
Ηταν επικεφαλής του θρυλικού σαμποτάζ κατά του εργοστασίου βαρέος ύδατος στα βουνά της Νορβηγίας τη νύχτα της 27ης προς την 28η Φεβρουαρίου 1943.
Η ενέργεια των σαμποτέρ σχεδόν σταμάτησε το πυρηνικό πρόγραμμα της Γερμανίας. Το εργοστάσιο Vemork ήταν εκείνη την εποχή το μοναδικό στον κόσμο που παρήγε βαρύ ύδωρ σε μεγάλες ποσότητες.
Οι Ναζί, που ανταγωνίζονταν τους Συμμάχους για τη διάσπαση του ατόμου, πήραν γρήγορα τον έλεγχο του εργοστασίου μόλις κατέκτησαν τη Νορβηγία το 1940.
Ο Ρόνεμπεργκ είχε στρατολογηθεί από την SOE, τη βρετανική διεύθυνση ειδικών επιχειρήσεων, ακριβώς για να φέρει σε πέρας το σαμποτάζ.
Η ομάδα του είχε μόλις πέντε άνδρες που έπεσαν με τα αλεξίπτωτα, βρήκαν τους συνδέσμους τους και έφτασαν με τα σκι στο εργοστάσιο. Σε ντοκιμαντέρ που μεταδόθηκε το 2014 είπε ότι όλη η επιχείρηση «κύλησε σαν όνειρο», όπως σχεδιάστηκε, ενώ δεν χρειάστηκε να πέσει ούτε μια σφαίρα.
Μια απόφαση της τελευταίας στιγμής που πήρε ήταν να κόψει το φιτίλι ώστε η έκρηξη να γίνει μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα αντί για λίγα λεπτά, παρά το ότι αυτό δυσκόλευε τη διαφυγή.
Τελικά οι σαμποτέρ έφτασαν με τα σκι, μετά από πορεία χιλιομέτρων, στην ουδέτερη Σουηδία.
Το περιστατικό αυτό, που είναι ένα από τα σημαντικότερα κατορθώματα της νορβηγικής Αντίστασης, απαθανατίστηκε στον κινηματογράφο ήδη από το 1947. Πιο γνωστή ήταν η μεταφορά του 1965 με την ταινία «Οι ήρωες του Τέλεμαρκ» με τον Κερκ Ντάγκλας και τον Ρίτσαρντ Χάρις.
Ωστόσο, ο Ρόνεμπεργκ ήταν πολύ καιρό επιφυλακτικός για να μιλήσει για όσα έζησε κατά τη διάρκεια του πολέμου. Μόνο τη δεκαετία του 1970 άρχισε να μιλά για τα κατορθώματά του. «Συνειδητοποίησα ότι ο κόσμος περίμενε μια απάντηση. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε όλοι τι συνέβη ώστε στη συνέχεια να κάνουμε καλύτερες επιλογές», δήλωσε το 2015 στο δίκτυο NRK.
Ο Ρόνεμπεργκ, ο οποίος έγινε δημοσιογράφος μετά τον πόλεμο, ήταν επίσης γνωστός στη Νορβηγία για τον αγώνα του υπέρ της ευαισθητοποίησης των νέων για τους κινδύνους του πολέμου.
Αποτίοντας φόρο τιμής, η πρωθυπουργός της Νορβηγίας Ερνα Σόλμπεργκ εξήρε το έργο του εκλιπόντος κατά τη διάρκεια του πολέμου και μεταπολεμικά και τον χαρακτήρισε «έναν από τους πιο εξέχοντες μαχητές της Αντίστασης, έναν μεγάλο ήρωα».