Κατάρρευση του πληθυσμού των εντόμων έχει καταγραφεί πρόσφατα σε χώρες όπως η Γερμανία και το Πουέρτο Ρίκο | shutterstock
Επικαιρότητα

Γιατί η εξαφάνιση των εντόμων απειλεί με καταστροφή τον πλανήτη μας

Εκτενές άρθρο του Guardian κρούει των κώδωνα του κινδύνου για τον ολοένα και μειούμενο πληθυσμό των εντόμων που ενδέχεται μελλοντικά να σταθεί αφορμή για μια ολοκληρωτική καταστροφή των απανταχού οικοσυστημάτων
Protagon Team

Ο πληθυσμός των εντόμων μειώνεται. Και μειώνεται τόσο δραστικά ώστε ίσως σε έναν αιώνα από σήμερα να μην υπάρχουν έντομα στον πλανήτη.

Και αν αυτό σας φαίνεται επουσιώδες, επιστήμονες με μελέτη τους επισημαίνουν πως αν η μείωση του πληθυσμού των εντόμων δεν ανακοπεί, θα υπάρξουν καταστροφικές συνέπειες τόσο για τα οικοσυστήματα του πλανήτη όσο και για την ίδια την επιβίωση της ανθρωπότητας.

Όπως τονιζει ο Guardian, οι πληθυσμοί του 40% των ειδών των εντόμων μειώνονται διαρκώς και ο ρυθμός εξαφάνισής τους είναι κατά οκτώ φορές ταχύτερος από αυτόν των θηλαστικών, των πουλιών και των ερπετών.

Όπως τονίζεται σε μετά-ανάλυση που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Biological Conservation, ο αριθμός των εντόμων – μακράν η κατηγορία με τη μεγαλύτερη ποικιλία από όλα τα ζώα – μειώνεται κατά 2,5% κάθε χρόνο και υπολογίζεται πως θα μπορούσαν να εξαφανιστούν ολοκληρωτικά μέσα στα επόμενα 100 χρόνια.

Και κάτι τέτοιο δεν μας «παίρνει» να συμβεί καθώς τα έντομα, λένε οι ερευνητές, είναι εντελώς απαραίτητα για την ισορροπία όλων των οικοσυστημάτων, για την γονιμοποίηση των φυτών, την ανακύκλωση θρεπτικών στοιχείων και τη διατροφή του υπόλοιπου ζωικού βασιλείου.

Η μετα-ανάλυση που συνέλεξε στοιχεία από 73 έρευνες εντόπισε ότι οι πεταλούδες και οι μέλισσες είναι ανάμεσα στα είδη που έχουν δεχτεί το ισχυρότερο πλήγμα.

Από το 2000 έως το 2009 οι πεταλούδες μειώθηκαν κατά 58% στις αγροτικές εκτάσεις της Μεγάλης Βρετανίας.

Το 2013, μόνο τα μισά από τα είδη μελισσών που είχαν καταμετρηθεί το 1949, ζούσαν ακόμα στην Οκλαχόμα των ΗΠΑ.

Οι «αποικίες» μελισσών στις ΗΠΑ υπολογίζονταν στα 6 εκατομμύρια το 1947 αλλά τώρα είναι λιγότερες από 2,5 εκατομμύρια.

Η βασική αιτία της ραγδαίας εξαφάνισης των εντόμων είναι η εκτεταμένη χρήση εντομοκτόνων και λιπασμάτων, ενώ ακολουθούν η αστικοποίηση και η αλλαγή του κλίματος.

«Αν δεν αλλάξουμε τον τρόπο παραγωγής τροφής, τα έντομα ως σύνολο θα κατηφορίσουν το μονοπάτι της εξαφάνισης σε λίγες δεκαετίες και οι συνέπειες για τα οικοσυστήματα του πλανήτη θα είναι το λιγότερο καταστροφικές», προειδοποιούν στην έκθεσή τους οι επιστήμονες.

«Αν η μείωση του πληθυσμού των εντόμων δεν ανακοπεί, θα υπάρξουν καταστροφικές συνέπειες τόσο για τα οικοσυστήματα του πλανήτη όσο και για την επιβίωση της ανθρωπότητας», λέει ο ερευνητής Φρανσίσκο Σάντεζ Μπάιο, του πανεπιστημίου του Σίδνεϊ που συνέγραψε την μελέτη μαζί με τον Κρις Γουάικχους, της κινεζικής ακαδημίας Αγροτικών Επιστημών στο Πεκίνο.

«Ο ετήσιος ρυθμός απομείωσης 2,5% σε διάστημα 25-30 ετών είναι σοκαριστικός» λέει ο Μπάιο. «Είναι πάρα πολύ απότομο. Σε δέκα χρόνια θα έχει μειωθεί κατά ένα τέταρτο. Σε 50 χρόνια θα έχουμε μείνει με τα μισά έντομα και σε έναν αιώνα δεν θα έχουμε τίποτα πια».

«Όλα τα στοιχεία δείχνουν προς την ίδια κατεύθυνση», σχολιάζει ο καθηγητής Ντέιβ Γκούλσον, του πανεπιστημίου του Σάσεξ.

«Θα πρέπει να προβληματίσει όλους καθώς τα έντομα είναι στην καρδιά κάθε τροφικής αλυσίδας, με την επικονίαση της πλειονότητας των φυτών. Συντηρούν το χώμα, ανακυκλώνουν θρεπτικά συστατικά, ελέγχουν τα ζιζάνια και τόσα πολλά άλλα. Είτε τα αγαπάτε, είτε όχι, δεν μπορούμε να επιβιώσουμε χωρίς τα έντομα», καταλήγει ο Γκούλσον.