«Μας λένε αυτά που ήδη ξέρουμε, αλλά ίσως δεν θέλουμε να ακούσουμε. Τα γνωρίζουμε ήδη με έναν τρόπο», λέει παράγοντας της ξενοδοχίας λίγο πριν από την αναχώρηση για τη Διεθνή Εκθεση Τουρισμού ΙΤΒ στο Βερολίνο.
Στο boarding της υπερπλήρους πτήσης από Αθήνα, οι περισσότεροι επιβάτες ήταν ξενοδόχοι και πράκτορες. Οι συζητήσεις στα πηγαδάκια περιστρέφονταν γύρω από άλλα ταξίδια τους. Σε χώρες μακρινές, εξωτικές: Κούβα, Μεξικό, Τυνησία, Ταϊλάνδη, Ινδία. «Αν δεν έχεις έναν ντόπιο, ή κάποιον που να ξέρει δεν μπορείς να κάνεις αυτό το ταξίδι», έλεγαν.
Η Διεθνής Εκθεση Τουρισμού (ΙΤΒ) στο Βερολίνο θεωρείται παραδοσιακά το βαρόμετρο της τουριστικής περιόδου. Τοποθετημένη στις αρχές Μαρτίου (5-7), λίγο πριν ανοίξει η θερινή σεζόν.
Λίγο – πολύ στο Messe Berlin, οι εικόνες είναι γνώριμες κάθε χρόνο. Μετά την πανδημία, όμως κάτι έχει αλλάξει. «Πώς σας φαίνεται η έκθεση; Δεν είναι λίγο υποτονική η κίνηση;» ήταν η κοινή ερώτηση στα πηγαδάκια. «Αρκετοί πράκτορες δεν ήρθαν φέτος».
Σε ό,τι αφορά τους προορισμούς, οι αραβικές χώρες του Κόλπου θέλησαν να δείξουν την οικονομική τους υπεροχή με εντυπωσιακές εγκαταστάσεις και διώροφα περίπτερα ντυμένα εξολοκλήρου με digital screens, που έπαιζαν τις πιο θελκτικές τους εικόνες. Επικράτησαν επίσης σε διαφημιστική παρουσία. Τιμώμενη χώρα φέτος ήταν το Ομάν. Με την αυθεντικότητα και την παρθένα ύπαιθρο να κυριαρχούν στην παρουσίασή του.
Οι υπόλοιπες χώρες κράτησαν το ανθρώπινο μέτρο, με την ανανέωση της εικόνας που απαιτείται κάθε χρόνο.
Το ελληνικό περίπτερο είχε κινητικότητα. Κόσμος πέρασε, συναντήθηκε, συζήτησε. «Αισιοδοξούμε», είπαν οι περισσότεροι τουριστικοί παράγοντες. Οι προκρατήσεις παρουσιάζουν μια αύξηση 5-10% σε σχέση με πέρυσι. Ο ρυθμός τους όμως τον Φεβρουάριο έπεσε. Η δυναμική δεν είναι όπως το 2023. «Είμαστε σε στάση αναμονής». Τον Μάρτιο θα φανεί.
«Τα αεροπλάνα υπάρχουν, οι θέσεις υπάρχουν, οι κρατήσεις υπάρχουν», λέει ξενοδοχειακός παράγοντας. «Ο Φεβρουάριος όμως δεν ήταν δυνατός. Υπάρχει δισταγμός από την ακρίβεια στην Ευρώπη». Παράλληλα, ο ανταγωνισμός έχει ενταθεί. Η Τουρκία με περισσότερα κρεβάτια και πτήσεις, δείχνει να έχει αυξήσεις κρατήσεων που ξεπερνούν την Ισπανία.
Διαφοροποιήσεις έχει και η ζήτηση στα ξενοδοχειακά προϊόντα. «Φαίνεται ότι τα family all inclusive είχαν αρκετές προκρατήσεις. Ισως παραπάνω από όσες θα ήθελαν», λέει ξενοδόχος της Ρόδου. Αυτό γιατί, οι ενισχυμένες προκρατήσεις, με τις μεγαλύτερες εκπτώσεις του Ιανουαρίου, σημαίνουν αντίστοιχο ποσοστό που θα λείψει από τους τζίρους.
Τα ξενοδοχεία πέντε αστέρων δείχνουν να ακολουθούν με πιο αργό ρυθμό. Με τα Bed and Breakfast να έπονται όλων.
Επιθυμία για διακοπές, με στενότερη τσέπη
Οι συνεδρίες ήταν πολλές και πυκνές στα τέσσερα stages της ITB. Στο πάνελ για τα επιχειρηματικά μοντέλα του μέλλοντος για τους ταξιδιωτικούς οργανισμούς (Future oriented business models for Tour Operators) ο Roland Gassner, αναλυτής της Travel Data + Analytics (TDA), αναφέρθηκε στο καταναλωτικό κλίμα στη Γερμανία. «Η επιθυμία για ταξίδι εξακολουθεί να είναι ψηλά. Οι θέσεις εργασίας που χάνονται – μέχρι στιγμής – δεν δείχνουν να επηρεάζουν αυτή τη διάθεση».
Τα νούμερα ανεβαίνουν ακόμα. Τα πακέτα διακοπών το 2024 δείχνουν αύξηση 24% στις πωλήσεις και 20% σε ταξιδιώτες. Οι τιμές τους έχουν αυξηθεί. Οι κρουαζιέρες έχουν διπλάσια αύξηση σε πωλήσεις, αλλά με σταθερές τιμές. Αυτά χάρη στην επιθυμία για ταξίδι η οποία παραμένει πολύ ψηλά, όσο η εργασιακή εικόνα διατηρεί μια σταθερότητα. Ωστόσο, η αγοραστική δύναμη έχει πέσει.
Ενα είναι σίγουρο: ότι το δυναμικό κοινό των επόμενων ετών θα είναι οι baby boomers, είπε ο αναλυτής της TDA. Κι αυτό γιατί «είναι μεγάλοι για να εργαστούν, νέοι για να πεθάνουν και σε εξαιρετική κατάσταση για να ταξιδέψουν». Το πιο σημαντικό επίσης, έχουν το διαθέσιμο εισόδημα για να το κάνουν. Κάτι που αποτελεί πολύ σημαντική παράμετρο για την αγορά των προαγορασμένων πακέτων διακοπών.
«Μα οι baby boomers δεν είναι το πρόβλημα», είπε ο Francis Torilla, διευθύνων σύμβουλος της Der Turistik UK στο πάνελ. «Ταξιδεύουν και ξοδεύουν». Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι οι millennials. «Πώς θα τους πείσουμε ότι παρέχουμε καλές υπηρεσίες και εξειδίκευση;»
Ξεκινάς με το ξενοδοχείο και τον προορισμό, αλλά αυτό που σε κρατάει είναι η εξυπηρέτηση. Το service.
«Πιστεύουμε στα πακέτα διακοπών, με εξειδικευμένα προϊόντα και βιώσιμες προδιαγραφές», είπε η διευθύνουσα σύμβουλος της Vtours Sabine Jordan-Giaab. «Καιρός να σκεφτούμε το τρένο».
Οι άλλες παράμετροι αφορούν στις μεταβολές που συντελούνται. Και αυτές είναι η δημογραφική αλλαγή, ο εντεινόμενος παγκόσμιος ανταγωνισμός, η επιθυμία για προσωποποίηση και ατομικότητα και η εξέλιξη της τεχνολογίας (ΑΙ).
Κερδισμένος όποιος κάνει εύκολη τη ζωή
«Τι θέλει ο πελάτης σήμερα;», αναρωτήθηκε ο Stefan Baumert, διευθύνων σύμβουλος της TUI Γερμανίας. Για να απαντήσει με μια διαφάνεια της παρουσίασής του: «Θέλει επιλογές, καλές συμφωνίες και μια εύκολη ζωή». Ο ίδιος ανέπτυξε με βάση τα παραπάνω πώς εκτείνονται οι επιλογές του μεγαλύτερου Tour Operator στην Ευρώπη. «Εχουμε 500 δισεκατομμύρια επιλογές και ημερήσιες ενημερώσεις». Για να σημειώσει ότι το ένα τρίτο της πελατείας της TUI προτιμά τα ξενοδοχεία που φέρουν δικά της brand.
Οσο για την τιμολογιακή πολιτική; Ζητούμενο το «καλό value for money». Με καμπάνιες, εκπτώσεις, ευελιξία στην πληρωμή και στους όρους. Πέρα από τις εξασφαλισμένες πτήσεις και τη διαμονή, πλέον ο πελάτης θέλει εξατομικευμένες προτάσεις.
Και η εύκολη ζωή;
Ο συνδυασμός ψηφιακών και φυσικών καναλιών πωλήσεων, κατά τον Baumert. Ο πελάτης ξεκινά την αναζήτησή του ψηφιακά – μέσα από ένα δυνατό website – και αν το επιθυμεί την ολοκληρώνει και σε φυσικό κατάστημα, όπου έχει εξατομικευμένη εξυπηρέτηση και επιλογή.
Γιατί το προγραμματισμένο πακέτο έχει εξελιχθεί σε δυναμικό και τώρα ο κόσμος ελέγχει περισσότερο τις επιλογές του, συμπλήρωσε ο Jean – Philippe Monod, SVP Government & Corporate Affairs της Expedia.
Σύμφωνα με τον Mark Tantz COO της Der Turistik Κεντρικής Ευρώπης, υπάρχουν τρεις τύποι πελάτη. «Αυτοί που αναζητούν την καλύτερη προσφορά, αυτοί που αναζητούν προσωπική εξυπηρέτηση και οι υβριδικοί πελάτες».
Το θετικό είναι ότι «βλέπουμε και νεότερους πελάτες να έρχονται στη λιανική των πακέτων διακοπών», επισήμανε ο Stefan Baumert.
Επίσης οι «εναλλακτικοί τύποι διαμονής», όπως οι κατοικίες «έχουν ενταχθεί στα πακέτα διακοπών», ανέφερε ο Jean – Philippe Monod της Expedia. Οι διακοπές σε παραθεριστικές κατοικίες «παίρνουν θέση από τα ξενοδοχεία».
Ολοι συμφώνησαν στην ανάγκη για προσωποποίηση της υπηρεσίας. Οι πελάτες ψάχνουν εξατομικευμένη ταξιδιωτική πληροφορία, επισήμανε ο COO της Der Turistik. Ψηφιακή διευκόλυνση με προσωπική ταξιδιωτική εξυπηρέτηση. Αυτός είναι ο συνδυασμός που θα κερδίσει στο μέλλον τον πελάτη. Η τεχνολογία στην υπηρεσία της εξυπηρέτησης και όχι το αντίστροφο, κατέληξε ο SVP της Expedia.
Η «εύκολη ζωή» είναι η μεγαλύτερη απαίτηση του πελάτη σήμερα, συμπλήρωσε ο διευθύνων σύμβουλος της TUI Γερμανίας. Επαναλαμβάνοντας ότι οι νεότεροι ταξιδιώτες είναι πρόθυμοι να διαθέσουν περισσότερα χρήματα για να έχουν καλύτερη εξυπηρέτηση και εξειδικευμένη πληροφόρηση.
Σεζόν με κρατήσεις, ελλείψεις σε προσωπικό και αθλητικά γεγονότα
Στο ελληνικό περίπτερο οι συναντήσεις συνεχίζονται. «Το value for money κερδίζει», λέει υψηλόβαθμο στέλεχος ξενοδοχειακής αλυσίδας. Τι σημαίνει αυτό; Τα all inclusive καταγράφουν τη μεγαλύτερη αύξηση στις προκρατήσεις. «Πολύ καλά πάνε και τα ποιοτικά τεσσάρων αστέρων ξενοδοχεία». Ενώ τα ακριβά πεντάστερα ξενοδοχεία δείχνουν υστέρηση. Σε αντίθεση με τα πιο φθηνά της ίδιας κατηγορίας.
Οσο δυνατή κι αν είναι η επιθυμία για διακοπές, ο πελάτης δεν έχει πια λεφτά. Οπότε διαλέγει με βάση το οικονομικό κριτήριο. Κάτι που για τη γερμανική αγορά συνεπάγεται με διακύμανση.
Σε κάθε περίπτωση, τα προγραμματισμένα slots των αεροπορικών εταιριών είναι αυξημένα. Το Πάσχα των Καθολικών είναι πολύ νωρίς (31 Μαρτίου), οπότε δεν αναμένεται να αξιοποιηθεί. Από τις 25 Απριλίου και μετά «περιμένουμε περισσότερη κίνηση».
Online και offline τα σημάδια είναι αρκετά θετικά στα συστήματα κρατήσεων. Η Γερμανία πάει λιγότερο καλά από τη Βρετανία.
Φέτος παρατηρούνται μικρές αυξήσεις τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, ενώ μεγαλύτερες είναι αυτές για τους υπόλοιπους μήνες. Ένδειξη ότι παγιώνεται η τάση του ταξιδιωτικού κοινού – που παρατηρήθηκε το 2023 και από τη European Travel Commission (ETC) – να αποφεύγει την υψηλή περίοδο, η οποία χαρακτηρίζεται από υψηλές τιμές, υψηλές θερμοκρασίες και πολυκοσμία.
Η φετινή σεζόν περιλαμβάνει επίσης δύο μεγάλα αθλητικά γεγονότα. Η Γερμανία θα φιλοξενήσει το Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου από τις 14 Ιουνίου έως τις 14 Ιουλίου. Αυτό σημαίνει ότι πολλοί Γερμανοί θα κάνουν διακοπές στη χώρα τους το συγκεκριμένο διάστημα. Αντίστοιχα, οι Ολυμπιακοί Αγώνες στο Παρίσι από τις 26 Ιουλίου έως τις 11 Αυγούστου, θα κρατήσουν πολλούς Γάλλους, οι οποίοι εργάζονται στην εστίαση και στη φιλοξενία, στα πόστα τους.
Αλλά και οι αεροπορικές είναι κομμάτι του παζλ. Καθώς συνεχίζονται οι ελλείψεις σε προσωπικό εδάφους και αέρος.
Η τελευταία ημέρα της έκθεσης στο Βερολίνο συνοδεύτηκε εξάλλου από προβλήματα λόγω της απεργίας των εργαζομένων στον σιδηρόδρομο και του προσωπικού εδάφους της Lufthansa.
«Το προσωπικό στα αεροδρόμια παραμένει ελλιπές, οι αεροπορικές αναζητούν κόσμο και τα ξενοδοχεία καθαρίστριες. Εκεί θα φανεί. Πέρυσι με τις καθυστερήσεις και τις ακυρώσεις είχαμε μεγάλο πρόβλημα», είπε έλληνας πράκτορας καθώς έμπαινε στο αεροπλάνο της επιστροφής για Αθήνα.
Μια νέα σεζόν ξεκινά, με αισιοδοξία, για όσους ονειρεύονται διακοπές και για εκείνους που τους περιμένουν.