Το αμερικανικό Πεντάγωνο κατέρριψε τελικά το κατασκοπευτικό μπαλόνι που έστειλε η Κίνα πάνω από τις ΗΠΑ, αλλά ο υπεύθυνος για την κατάρριψή του, πτέραρχος της πολεμικής αεροπορίας, Γκλεν ΒανΧέρκ, δήλωσε ότι οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις είχαν αποτύχει να εντοπίσουν αντίστοιχες διελεύσεις τα προηγούμενα χρόνια.
«Ως διοικητής της NORAD (Διοίκηση Αεράμυνας της Βόρειας Αμερικής), είναι δική μου ευθύνη να εντοπίζουμε απειλές πάνω από τη Βόρεια Αμερική. Σας λέω ότι δεν εντοπίσαμε αυτές τις απειλές. Και αυτός είναι ένας τομέας που πρέπει να βελτιώσουμε», παραδέχθηκε ο ΒανΧέρκ σε δημοσιογράφους. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι η παρουσία προηγούμενων μπαλονιών πάνω από τις ΗΠΑ έγινε γνωστή αφού είχαν φύγει, και αυτό χάρη στις αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών.
Σύμφωνα με την Washington Post, υπήρχαν τουλάχιστον τέσσερα ακόμα περιστατικά, όταν μπαλόνια εθεάθησαν πάνω από τη Χαβάη, τη Φλόριντα, το Τέξας και το Γκουάμ, όλα στη διάρκεια της προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ.
Ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου, Τζον Κίρμπι, δήλωσε επίσης ότι κινεζικό κατασκοπευτικό μπαλόνι είχε πετάξει μία ακόμα φορά τον Φεβρουάριο του 2022, όταν στον Λευκό Οίκο βρισκόταν ο Τζο Μπάιντεν.
Η έκθεση της υπηρεσίας στρατιωτικών πληροφοριών των ΗΠΑ τον Απρίλιο του 2022, αποκάλυψε ότι ένα κινεζικό κατασκοπευτικό μπαλόνι «γύρισε τον κόσμο» το 2019 –όταν ήταν πρόεδρος ο Τραμπ– σε υψόμετρο περίπου 65.000 ποδιών και «παρασύρθηκε από τη Χαβάη μέχρι τη Φλόριντα πριν συνεχίσει το ταξίδι του», σύμφωνα με έγγραφο της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ.
Η έκθεση πληροφοριών της Πολεμικής Αεροπορίας είναι η πρώτη ένδειξη ότι ο αμερικανικός στρατός γνώριζε την ύπαρξη κινεζικών κατασκοπευτικών μπαλονιών πολύ πριν από το περιστατικό των τελευταίων ημερών.
Ωστόσο, δεν είναι σαφές από τα έγγραφα πότε οι αμερικανοί αξιωματούχοι ενημερώθηκαν για πρώτη φορά για τις κινεζικές πτήσεις ή σε τι είδους αξιολόγηση προχώρησαν σχετικά με τον σκοπό τους.
Αυτού του είδους τα μπαλόνια ζυγίζουν περίπου έναν τόνο, έχουν ύψος 70 μέτρων και διαθέτουν υπερσύγχρονη τεχνολογία, με την οποία μπορούν να φωτογραφίζουν τα πάντα.
Οι Αμερικανοί θεωρούν ότι οι Κινέζοι τα χρησιμοποιούν ευρέως σε πολλές περιοχές του κόσμου. Τις ίδιες ημέρες, ένα ακόμα μπαλόνι εντοπίστηκε στη Λατινική Αμερική.
Αναζητούν τα συντρίμμια του
Η αμερικανική ακτοφυλακή έδωσε εντολή για τον χαρακτηρισμό ως «προσωρινής ζώνης ασφαλείας» των υδάτων ανοιχτά της Νότιας Καρολίνας κατά τη διάρκεια των ερευνών που διεξάγει ο αμερικανικός στρατός για τον εντοπισμό των συντριμμιών του.
Την ίδια ώρα ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι θα διατηρήσει την «ήρεμη προσέγγισή» του όσον αφορά τις σχέσεις με το Πεκίνο.
Ο Μπάιντεν δήλωσε σε δημοσιογράφους ότι η άποψή του ήταν πάντα πως το μπαλόνι έπρεπε να καταρριφθεί και απέρριψε ερώτηση για το αν το περιστατικό αυτό θα αποδυναμώσει τις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας.
«Οχι. Καταστήσαμε σαφές στην Κίνα τι θα κάνουμε», σημείωσε. «Καταλαβαίνουν τη θέση μας. Δεν πρόκειται να κάνουμε πίσω. Κάναμε το σωστό και δεν τίθεται θέμα αποδυνάμωσης ή ενίσχυσης -είναι η πραγματικότητα».
Ο Κίρμπι επισήμανε ότι η πτήση του μπαλονιού πάνω από τις ΗΠΑ δεν συνέβαλε στη βελτίωση των ήδη τεταμένων σχέσεων με την Κίνα και απέρριψε τον ισχυρισμό του Πεκίνου ότι ήταν για μετεωρολογικούς σκοπούς.
Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Καρίν Ζαν-Πιέρ σημείωσε ωστόσο ότι θα διατηρηθεί η «ήρεμη προσέγγιση» των ΗΠΑ όσον αφορά τις σχέσεις με την Κίνα και ότι εναπόκειται στο Πεκίνο να αποφασίσει αν θέλει να οικοδομήσει πάνω στην συνάντηση που είχαν ο Μπάιντεν και ο Σι Τζινπίνγκ τον Νοέμβριο.
«Εναπόκειται στην Κίνα να σκεφτεί τι είδους σχέση θέλει», υπογράμμισε.
Πολιτική αναστάτωση στις ΗΠΑ
Η εμφάνιση του κινεζικού μπαλονιού προκάλεσε πολιτική αναστάτωση στις ΗΠΑ, που ματαίωσαν την επίσκεψη του Αντονι Μπλίνκεν στο Πεκίνο. Η επίσκεψη ήταν προγραμματισμένη για την περασμένη Κυριακή και οι δύο χώρες ήλπιζαν ότι θα οδηγούσε σε σταθεροποίηση των δύσκολων σχέσεών τους.
Το Πεκίνο καταδίκασε την κατάρριψή του ως «υπερβολική αντίδραση» και κάλεσε την Ουάσινγκτον να επιδείξει «αυτοσυγκράτηση».
«Η Κίνα αντιτίθεται σθεναρά και διαμαρτύρεται εντόνως γι’αυτό», υπογράμμισε ο υφυπουργός Εξωτερικών Σίε Φενγκ σε δηλώσεις του προς την πρεσβεία των ΗΠΑ στο Πεκίνο, οι οποίες αναρτήθηκαν στον ιστότοπο του υπουργείου.
Ερωτηθείσα αν η Κίνα ζήτησε από τις ΗΠΑ να επιστρέψουν τα συντρίμμια του καταρριφθέντος μπαλονιού, η εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών, Μάο Νινγκ, απάντησε ότι το μπαλόνι ανήκει στην Κίνα.
«Αυτό το μπαλόνι δεν είναι αμερικανικό. Η κινεζική κυβέρνηση θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντά της», είπε η Μάο.
Επίσης συμπλήρωσε ότι δεν έχει στη διάθεσή της περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το τι είδους εξοπλισμό έφερε το μπαλόνι.
Τη Δευτέρα, το κινεζικό υπουργείο ανακοίνωσε ότι η Κίνα έμαθε πως το μπαλόνι της είχε παρασυρθεί και πετούσε πάνω από τις ΗΠΑ όταν ενημερώθηκε από την Ουάσινγκτον.
Επίσης ενώ κάλεσε τις ΗΠΑ να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση, η Κίνα προειδοποίησε για «σοβαρές επιπτώσεις» και σημείωσε ότι θα χρησιμοποιήσει τα απαραίτητα μέσα για να αντιμετωπίσει «παρόμοιες καταστάσεις», χωρίς να διευκρινίσει περαιτέρω.
Την ίδια ώρα ορισμένοι Ρεπουμπλικάνοι αναρωτήθηκαν γιατί το μπαλόνι δεν καταρρίφθηκε προτού του επιτραπεί να ταξιδέψει πάνω από τις ΗΠΑ. Ο Μπάιντεν ρώτησε την περασμένη Τρίτη για τις στρατιωτικές επιλογές που είχε, και αξιωματούχοι του Πενταγώνου είπαν ότι ο κίνδυνος ήταν υπερβολικά μεγάλος για την κατάρριψή του όσο πετούσε πάνω από το έδαφος.
«Οταν ήρθε πάνω από τις ΗΠΑ από τον Καναδά, είπα στο υπουργείο Αμυνας ότι ήθελα να το καταρρίψω μόλις ήταν συνετό», δήλωσε ο Μπάιντεν σε δημοσιογράφους. «Αυτοί συμπέραναν ότι δεν έπρεπε να το καταρρίψουμε πάνω από στεριά. Δεν συνιστούσε σοβαρή απειλή και θα έπρεπε να περιμένουμε έως ότου φτάσει πάνω από τη θάλασσα».
Το μπαλόνι καταρρίφθηκε ανοιχτά των αμερικανικών ακτών στον Ατλαντικό το Σάββατο, μία εβδομάδα αργότερα από τότε που εισήλθε στον αμερικανικό εναέριο χώρο.
Αμερικανοί αξιωματούχοι υποβάθμισαν τον αντίκτυπο του μπαλονιού στην εθνική ασφάλεια, αλλά σημείωσαν ότι η επιτυχής ανάκτησή του θα προσέφερε στις ΗΠΑ μια εικόνα για τις κατασκοπευτικές δυνατότητες της Κίνας.
Ο Κίρμπι σημείωσε ότι οι ΗΠΑ μπόρεσαν να μελετήσουν το μπαλόνι καθώς αυτό ίπτατο πάνω από η χώρα και αξιωματούχοι ελπίζουν να συγκεντρώσουν πολύτιμες πληροφορίες για τις επιχειρήσεις του, ανακτώντας όσο το δυνατόν περισσότερα από τα στοιχεία που το συνθέτουν.
Πρόσθεσε ότι ο Μπλίνκεν θα επιδιώξει να επαναπρογραμματίσει το ταξίδι του, το πρώτο υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ στο Πεκίνο από το 2018, την κατάλληλη στιγμή, ενώ ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών Νεντ Πράις είπε ότι η Ουάσινγκτον και το Πεκίνο δεν έχουν συνομιλίες για το θέμα αυτό.