Καθώς στην παγκόσμια σκηνή ανεβαίνουν κρίσεις ψυχροπολεμικής αντίληψης, όπως το Ουκρανικό, που θυμίζουν τις μεγάλες κρίσεις του 20ού αιώνα, όπως εκείνη των Πυραύλων της Κούβας λόγου χάρη, με την υπόθεση της «στρατιωτικοποίησης» της ρωσικής κοινωνίας από τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν ασχολήθηκε εκτενές κείμενο στους New York Times. Ο δημοσιογραφικός όμιλος της Νέας Υόρκης εστίασε κυρίως στην «πατριωτική εκπαίδευση» που υφίσταται η ρωσική νεολαία, ο «Στρατός της Νεολαίας» όπως έγραψε, μέσα σε ένα περιβάλλον καθορισμένο «από τιμές που αποδίδονται στον στρατό ακόμη και μέσα στον μητροπολιτικό ναό της Μόσχας» και «από κρατικά media που προωθούν τον πατριωτισμό». Γιατί όλ’ αυτά; Επειδή «η κυβέρνηση Πούτιν προετοιμάζει τους Ρώσους για το ενδεχόμενο μίας σύγκρουσης».
Ο πατριωτισμός είναι ο «ολοένα και πιο σημαντικός» τομέας σήμερα στη Ρωσία, έγραψαν οι ΝΥΤ, ιδίως «η προτεραιότητα στην στρατιωτική πατριωτική εκπαίδευση». Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν οι Αμερικανοί είναι αυτό, μάλιστα δίνοντας βάση σε δηλώσεις παλαιών KGBιτών με τους οποίους συνομίλησαν: «Γύρω μας σφίγγει ο κλοιός, γονείς και παιδιά το καταλαβαίνουν» δήλωσε κάποιος βετεράνος της κατασκοπείας που οργανώνει εκδηλώσεις με τιμητικές βραβεύσεις νέων. «Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βεβαιωθούμε ότι τα παιδιά γνωρίζουν την κατάσταση και ότι προετοιμάζονται για αυτή».
Πέραν του Πούτιν, στο στόχαστρο των ΝΥΤ για αυτήν τη «στρατιωτικοποίηση» της ρωσικής κοινωνίας βρέθηκαν όλοι οι «εθνικοί θεσμοί» της Ρωσίας, δηλαδή «η Ορθόδοξη Εκκλησία, τα σχολεία, οι ένοπλες δυνάμεις, τα μέσα ενημέρωσης». Το κλίμα που δημιουργήθηκε οδηγεί στην ιδέα ότι «η χώρα ενδέχεται να χρειαστεί να αμυνθεί ξανά, όπως έκανε και απέναντι στους ναζί, στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο».
Για τους δυτικόφρονες διανοουμένους της Ρωσίας, οι ρωσική κυβέρνηση «πουλάει την ιδέα του πολέμου» ώστε «οι Ρώσοι να τη συνηθίσουν». Και στο πλαίσιο αυτό, εξηγούν, η Ρωσία δαπάνησε ήδη και θα δαπανήσει και στη συνέχεια περί τα 185 εκατ. δολάρια σε «ένα τετραετές πρόγραμμα που ξεκίνησε εφέτος το Κρεμλίνο και στοχεύει στην προσέλκυση τουλάχιστον 600.000 παιδιών ηλικίας έως 8 ετών με σκοπό την ένταξή τους στον ένστολο Στρατό της Νεολαίας».
Αξιολογότερο και κρισιμότερο στοιχείο της πολιτικής του Κρεμλίνου οι Δυτικοί αναλυτές κρίνουν την επίκληση του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου, ο οποίος πρώτα πέτυχε τη σθεναρά άμυνα της χώρας και κατόπιν χάρισε στους Σοβιετικούς τη λαμπρή νίκη εις βάρος των Γερμανών: «Αντί να προωθείται μόνο η κουλτούρα ανάμνησης του ηρωισμού και του χαμού 27 εκατομμυρίων Σοβιετικών, το Κρεμλίνο προσαρμόζει το αφήγημα του Β’ΠΠ στα σημερινά πράγματα, προβάλλοντας την εικόνα της Ρωσίας-θύματος, της χώρας η οποία και τώρα απειλείται από εχθρούς που θέλουν να την καταστρέψουν». Ετσι οι κυρώσεις που ανακοινώνουν οι Δυτικοί αντιμετωπίζονται από τα κρατικά ρωσικά ΜΜΕ με χλευασμό. «Διότι γίνεται μετάθεση της νίκης επί των Γερμανών στο παρόν, στη σημερινή αντιπαράθεση της Ρωσίας με το ΝΑΤΟ».
Οι ΝΥΤ έκαναν μία βόλτα στα πέριξ της Μόσχας, σε τόπους που συνήθως δεν προσελκύουν το ενδιαφέρον του κλασικού τουρίστα: πήγαν και είδαν την εκκλησία των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων, «μία ώρα δυτικά της Μόσχας», στο πάρκο του στρατού, στην πόλη Κουμπίνκα. Θαμπώθηκαν, και στην περιγραφή τους κάτι από αυτό το θάμπος παρεισέφρησε στις αράδες τους, αθέλητα ασφαλώς: «Εξωτερικά ο ναός είναι βαμμένος με τα χρώματα του στρατού, με πράσινο, ενώ το δάπεδό του είναι φτιαγμένο από τα μέταλλα των όπλων και των τανκς της Βέρμαχτ. Στα βιτρό υπάρχουν στρατιωτικά μετάλλια». Και ένα τεράστιο μωσαϊκό ανάμεσα στις ολόσωμες αγιογραφίες των Ορθοδόξων αγίων είναι αφιερωμένο στους σοβιετικούς φαντάρους του Β’ ΠΠ, οι οποίοι απεικονίζονται με τις στολές τους και τον ατομικό οπλισμό τους. Μαζί με τους συντάκτες των ΝΥΤ εκείνη την ημέρα επισκέφθηκαν τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις και κάποια σχολεία: τους διδάχτηκε με απλό και εύληπτο τρόπο ο μεγαλοπρεπής πατριωτισμός της χώρας τους.
Προς το παρόν τα γκάλοπ που γίνονται δείχνουν μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία: το 39% των Ρώσων ισχυρίζεται ότι ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας είναι είτε αναπόφευκτος είτε πολύ πιθανός, ενώ οι μισοί από τους ερωτηθέντες αποφάνθηκαν ότι οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ ευθύνονται για την πρόσφατη αύξηση των εντάσεων (ευθύνες στη Ρωσία επιρρίπτει μόνο ένα ασθενέστατο το 4%). Η πεποίθηση ότι η Ρωσία δεν είναι ο επιτιθέμενος είναι κοινός τόπος στη ρωσική κοινωνία και αντανακλά τη βασική «αντιπολεμική ιδεολογία» της Σοβιετικής Ενωσης, ότι η χώρα διεξάγει αποκλειστικώς αμυντικούς πολέμους. Το γεγονός ότι το παρόν πολιτικό προσωπικό της Ουκρανίας έχει κάποια αδιαμφισβήτητα προβλήματα, χρησιμοποιείται από τη ρωσική κρατική τηλεόραση για να αφηγηθεί την ιστορία ενός ελεγχομένου από νεοναζί Κιέβου, το οποίο προθύμως μετατρέπεται σε μοχλό της Δυτικής επιθετικότητας – «αυτό είναι το συνηθισμένο τροπάρι στη Ρωσία έπειτα από τη φιλοδυτική επανάσταση του 2014 στο Κίεβο».
Η αποτελεσματικότητα των μηνυμάτων του κράτους προς τη ρωσική νεολαία, περί στρατιωτικοποίησής της δηλαδή, είναι αντικείμενο συζήτησης. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι νέοι έχουν πιο θετική άποψη για τη Δύση σε σχέση με τους μεγαλύτερους σε ηλικία Ρώσους, ενώ και το αίσθημα υπέρ του Κρεμλίνου, που προκλήθηκε από την προσάρτηση της Κριμαίας, φαίνεται ότι έχει εκτονωθεί εξαιτίας της οικονομικής στασιμότητας, έγραψαν οι ΝΥΤ. Αλλά το Κρεμλίνο δεν πτοείται: η στρατιωτική και πατριωτική εκπαίδευση της νεολαίας συντελείται σε όλη τη χώρα, μέσω παραρτημάτων της οργάνωσης του Στρατού της Νεολαίας.