Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν τον Σεπτέμβριο του '19 στο περιθώριο της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ | Dimitris Papamitsos / PM Handout / SOOC
Επικαιρότητα

Παρασκήνιο: Πώς παρά την κρίση του «Oruc Reis» πάμε σε διάλογο

Η δύσκολη αλλά υπαρκτή διπλωματική διαδικασία ανάμεσα στην Αθήνα και στην Αγκυρα, οι διαφορετικές «φωνές» δίπλα στον Ερντογάν και η επιθυμία της Γερμανίας για έναν ρόλο πέρα από την προεδρία της στην ΕΕ
Protagon Team

Τα παρασκήνια της πρόσφατης ελληνοτουρκικής κρίσης με το «Oruc Reis», τον πυροσβεστικό ρόλο της Ανγκελα Μέρκελ πέριξ των κρίσιμων ημερομηνιών, αλλά –κυρίως– τα προηγούμενα και επόμενα βήματα μιας διαδικασίας διαλόγου ανάμεσα σε Αθήνα και Αγκυρα που αναμένεται να ξεκινήσει άμεσα, εντός του Αυγούστου, περιέγραψε η «Καθημερινή της Κυριακής».

Το παράδοξο, βέβαια, είναι ότι τα βήματα ξεκίνησαν από τις 10 Ιουλίου και μετά μεσολάβησαν τόσο το φάουλ του Μεβλούτ Τσαβούσογλου που δημοσιοποίησε την τριμερή του Βερολίνου (εδώ) και φυσικά η αναγγελία από το καθεστώς Ερντογάν για τις έρευνες του «Oruc Reis» σε περιοχή όπου βρίσκεται η ελληνική υφαλοκρηπίδα –έρευνες που τελικά δεν υλοποιήθηκαν, καθώς η τουρκική πλευρά αναδιπλώθηκε (εδώ). Φαίνεται ότι πρόκειται για μια δύσκολη αλλά υπαρκτή διπλωματική ακροβασία, με στόχο οι δύο πλευρές να καθήσουν σύντομα στο τραπέζι.

Πάντως ο ρόλος του Βερολίνου είναι δεδομένος. Και μόνο το τηλεφώνημα της Μέρκελ στους Κυριάκο Μητσοτάκη και Ταγίπ Ερντογάν όταν σχεδόν όλος ο ελληνικός στόλος είχε βγει σε διάταξη στο Αιγαίο αρκεί για να καταδείξει το ειδικό ενδιαφέρον της καγκελαρίου.

Στο ρεπορτάζ του Βασίλη Νέδου, γίνεται λόγος για έναν διάλογο μεταξύ Ελλάδας και Αγκυρας «με συγκεκριμένο ορίζοντα ολοκλήρωσης και όχι με ανοιχτό τέλος, όπως ήταν μέχρι το 2016 οι αποκαλούμενες διερευνητικές επαφές». Η «Καθημερινή της Κυριακής» επικαλούμενη πληροφορίες, αναφέρει ότι μέσα σε «αυτή την εβδομάδα και σίγουρα όχι μετά τα τέλη Αυγούστου, θα πρέπει να έχει συμφωνηθεί η μεθοδολογία των ανανεωμένων διερευνητικών επαφών, με σκοπό αυτές να αρχίσουν άμεσα και ορίζοντα ολοκλήρωσης μήνες και όχι χρόνια».

Οι δυσκολίες δεν είναι λίγες. Φαίνεται ότι στην Αγκυρα υπάρχουν διαφορετικές φωνές. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου έσπευσε να «κάψει» την υπό καθεστώς εμπιστευτικότητας τριμέρη του Βερολίνου που έγινε την Κυριακή 12 Ιουλίου (ο Γιαν Χέκερ, διπλωματικός σύμβουλος της καγκελαρίου, η Ελένη Σουρανή, διπλωματική σύμβουλος του πρωθυπουργού και ο Ιμπραΐμ Καλίν, εκπρόσωπος του προέδρου της Τουρκίας, συνέφαγαν και την επομένη, 13 Ιουλίου συζήτησαν εκτενώς στο εστιατόριο του Παβιγιόν). Ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών περιγράφεται ως ένας παράγοντας που έχει αποφασίσει να ακολουθήσει μια πιο σκληρή γραμμή.

Ετσι, σε τεχνοκρατικό επίπεδο, αναδεικνύεται ο ρόλος του γενικού διευθυντή του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών για τις αεροναυτιλιακές υποθέσεις, Τσαγατάι Ερτσιγές, ο οποίος, όπως ανέφερε η «Καθημερινή της Κυριακής» στο ρεπορτάζ της, «σε ανύποπτο χρόνο (Φεβρουάριος 2020) είχε αφήσει να εννοηθεί ότι δεν υιοθετούσε κατ’ ανάγκην το τουρκολιβυκό μνημόνιο». Κατά το ρεπορτάζ, Γερμανοί και άλλοι παρατηρητές αντιλαμβάνονται ότι στην Αγκυρα υπάρχουν αντικρουόμενα κέντρα εξουσίας, τα οποία όλα επιθυμούν να εμφανίζονται επιθετικά έναντι του Ερντογάν, ώστε αυτός να μη θεωρήσει ότι είναι αδύναμοι.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα; Κατά την άποψη του Βερολίνου, οι συνομιλίες θα πρέπει να αρχίσουν άμεσα και να διεξαχθούν ad referendum, δηλαδή με δικαίωμα αποχώρησης της μιας ή της άλλης πλευράς, εφόσον κρίνουν ότι δεν υπάρχει πρόοδος. Οι Γερμανοί εμφανίζονται διατεθειμένοι να μεσολαβήσουν σε χρονικό ορίζοντα ο οποίος υπερβαίνει τα στενά όρια της προεδρίας της ΕΕ.