Αν υπάρχει μια φράση που πρέπει να επαναλάμβαναν στο υπουργείο Ανάπτυξης τις προηγούμενες μέρες θα πρέπει να ήταν «το πάθημα που έγινε μάθημα». Και αυτό διότι τα στελέχη του είχαν ήδη περάσει μια ψυχρολουσία μια εβδομάδα πριν, όταν δεν πήραν το πράσινο φως από την επιτροπή των λοιμωξιολόγων για καμία δραστηριότητα, ούτε καν με τη μέθοδο του click away. Κάπως έτσι, η αγορά έχασε και την πρώτη εβδομάδα των εκπτώσεων. Αυτή τη φορά, όμως, στο υπουργείο αποφάσισαν να ακολουθήσουν μια διαφορετική τακτική: διαμόρφωσαν ένα σχέδιο και δεν αποκάλυψαν τις πτυχές του στα ΜΜΕ πριν τη συνεδρίαση των λοιμωξιολόγων.
Υπό αυτό το πρίσμα μπορεί να εξηγήσει κανείς και την έκπληξη που κατέλαβε πολλούς το μεσημέρι της Παρασκευής, όταν από αρκετές πηγές κατέστη σαφές ότι δεν πηγαίνουμε καν σε click in shop, δηλαδή ραντεβού για ψώνια εντός των καταστημάτων, αλλά σε ένα κανονικό άνοιγμα των μαγαζιών ανά την επικράτεια, με εξαίρεση τις «κόκκινες» περιοχές, όπου τα καταστήματα θα λειτουργήσουν με τη μέθοδο του click away. Περιορισμοί, βεβαίως, θα υπάρχουν, όπως το διάστημα των δύο ωρών από τη στιγμή που θα στείλει κανείς sms στο 13033, αλλά και η αναλογία 1 πελάτης ανά 25 τετραγωνικά που είναι αυστηρότερη εν σχέσει με τις αρχές Νοεμβρίου, όταν ανεστάλη η λειτουργία του λιανεμπορίου.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Protagon, τις προηγούμενες μέρες η κυβέρνηση ήρθε σε επαφή με τους θεσμικούς φορείς του εμπορικού κόσμου και τους έδωσε μια πρόγευση για τα σχέδιά της. Δεν αποκάλυψε, βεβαίως, τα πάντα, αλλά άφησε να εννοηθεί ότι τουλάχιστον στους κλάδους που δεν δούλεψαν καθόλου με το click away, όπως η ένδυση, η υπόδηση και η χρυσοχοΐα, θα επιτραπεί η παρουσία πελατών στο κατάστημα. Κι όμως, στη συνεδρίαση της επιτροπής των λοιμωξιολόγων που ξεκίνησε λίγο μετά τις 10:00 την Παρασκευή, το υπουργείο Ανάπτυξης πήγε με μια ακόμα πιο προωθημένη πρόταση. Και, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων (π.χ. του πάντα συντηρητικού Νίκου Σύψα), η πλειοψηφία στους κόλπους των λοιμωξιολόγων ήταν σχεδόν συντριπτική.
Πώς τεκμαίρεται, όμως, η μεταστροφή; Σύμφωνα με πληροφορίες, με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα που κατεγράφησαν, το click away συνέβαλε ανεπαίσθητα στην αύξηση του επιδημιολογικού φορτίου (περί το 5%), ενώ με βάση στοιχεία που έχει παρουσιάσει εδώ και εβδομάδες ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας μόλις το 5% των μολύνσεων καταγράφεται σε εξωτερικούς χώρους, λόγω της μη τήρησης μέτρων και του συνωστισμού. Υπό αυτό το πρίσμα, η κυβέρνηση πρότεινε την αυστηροποίηση του τρόπου λειτουργίας των καταστημάτων, με τους εμπόρους να δέχονται τον μειωμένο αριθμό πελατών ανά τετραγωνικά, σε μια προσπάθεια τα μαγαζιά τους να μην ξανακλείσουν.
Από εκεί και πέρα, ένα άλλο επιχείρημα που έπεσε στο τραπέζι ήταν ότι σε ελάχιστες χώρες τα καταστήματα λιανικής έμειναν κλειστά τόσο πολύ, ιδίως από τη στιγμή που τα επιδημιολογικά δεδομένα βαίνουν σταθερά βελτιούμενα, παρά τη χαλάρωση των εορτών. Και, βεβαίως, ως «ελέφαντας στο δωμάτιο» υπήρχε και η παράμετρος του κόστους 3 δις ευρώ για κάθε μήνα που η αγορά μείνει κλειστή. Αν, δε, σκεφτεί κανείς πως η αγορά έγραψε μεγάλες ζημιές την περίοδο των εορτών και κινδύνευε να χάσει και τις εκπτώσεις, ο κίνδυνος να μείνουν επιχειρήσεις στα χέρια της κυβέρνησης ήταν κάτι παραπάνω από υπαρκτός.
Τούτων δοθέντων, οι λοιμωξιολόγοι έδωσαν το πράσινο φως, έστω και με την επίγνωση ότι πρόκειται για μια άσκηση με λελογισμένο ρίσκο. Από την άλλη, στην κυβέρνηση εδώ και μέρες έψαχναν τη χρυσή τομή ανάμεσα στην υγειονομική ασφάλεια και την ανάσα στην αγορά. Το πρώτο «ταμείο» θα γίνει τις επόμενες δεκαπέντε μέρες.