Την παραίτησή του υπέβαλε στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Σταύρο Αραχωβίτη, ο πρόεδρος του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ), Ιωάννης Τσιάλτας, αφήνοντας αιχμές κατά της κυβέρνησης για υπονόμευση του έργου της υπηρεσίας και κατακερματισμό των αρμοδιοτήτων της.
«Δυστυχώς, η άγνοια και ο ερασιτεχνισμός είναι κακοί σύμβουλοι», τονίζει μεταξύ άλλων στην επιστολή παραίτησής του ο κ. Τσιάλτας και καταγγέλλει την αδιαφορία του εποπτεύοντος υπουργείου για την εξασφάλιση της λειτουργίας του ενιαίου φορέα, καθώς και μεθοδεύσεις ώστε να παρεκκλίνει από το κύριο έργο του.
Όπως αναφέρει, σημαντικό ρόλο στην απόφαση του αυτή, έπαιξαν και οι σχεδιασμοί άλλων υπουργείων να διασπάσουν -όπως καταγγέλλει- τον επίσημο έλεγχο τροφίμων, αλλά και η εμφανής αδιαφορία της νέας πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου να αντιμετωπίσει το θέμα.
Ο κ. Τσιάλτας είχε κάνει γνωστή την πρόθεσή του να παραιτηθεί σε συνάντηση που είχε με τον υπουργό κ. Αραχωβίτη στις 19 Οκτωβρίου, και περίπου έναν μήνα μετά (στις 16/11) υπέβαλε και επισήμως την παραίτησή του, όπως του είχε ζητηθεί.
Σύμφωνα με τον παραιτηθέντα πρόεδρο του Ενιαίου Φορέα:
- Παρά τις επανειλημμένες προσπάθειές μου από το 2013, δεν τοποθετήθηκε Γενικός Διευθυντής και ούτε τώρα φαίνεται εφικτό. Αυτό είχε σαν επακόλουθο την ύπαρξη πολλών προβλημάτων διοικητικού και συντονιστικού χαρακτήρα που δυσχέραιναν σημαντικά το έργο της Διοίκησης.
- Παρά την κραυγαλέα έλλειψη προσωπικού στον ΕΦΕΤ, υπήρξε εμπάργκο από πλευράς πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΑΑΤ, όταν δεκάδες υπάλληλοι από διάφορες υπηρεσίες και φορείς αιτήθηκαν την μετακίνησή τους στον ΕΦΕΤ από το 2016 μέχρι σήμερα.
Το υπάρχον προσωπικό είναι κατά 47% λιγότερο από το προβλεπόμενο (257 αντί για 488), υπάρχουν πολλά σημαντικά Τμήματα της Κεντρικής Υπηρεσίας με 2 υπαλλήλους εκ των οποίων ο ένας είναι προϊστάμενος ενώ υπάρχουν πολλές Περιφερειακές Δ/νσεις που δεν έχουν ακόμα ιδρυθεί και άλλες που είναι αρκετά υποστελεχωμένες.
Όλα αυτά, εξηγεί, μας στερούν την δυνατότητα να καταγραφούμε μεταξύ των κορυφαίων ελεγκτικών φορέων στον τομέα των τροφίμων σε επίπεδο ΕΕ.
- Παρά τα σχετικά σημειώματα για ζωτικής σημασίας ανάγκες που σχετίζονται με την προστασία της δημόσιας υγείας, υπήρξαν δεσμεύσεις του υπουργού για προσωπικό σε άλλες υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ αλλά όχι για τον ΕΦΕΤ, επιβεβαιώνοντας την πεποίθησή του ότι ο ΕΦΕΤ δεν είναι στις προτεραιότητες του ΥΠΑΑΤ και δεν έχει γίνει ακόμα αντιληπτός ο ρόλος του και η σημαντικότητά του.
- Η χρηματοδότηση από το Υπουργείο καλύπτει μόνο τις μισθολογικές ανάγκες του προσωπικού, οι δράσεις και οι λοιπές δαπάνες καλύπτονται από εισπραττόμενα πρόστιμα και τέλη που είναι παντελώς ανεπαρκή. Αυτό επιβεβαιώνει την εντύπωση ότι για το ΥΠΑΑΤ ο ΕΦΕΤ είναι τρίτης κατηγορίας οργανισμός.
- Το νέο οργανόγραμμα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δημιουργεί νέες επικαλύψεις όχι μόνο με τον ΕΦΕΤ αλλά ακόμα και εντός του Υπουργείου. Αυτό στην πράξη λειτουργεί εις βάρος του ΕΦΕΤ και επιτείνει το πνεύμα αντιπαράθεσης και ανορθολογικής οργάνωσης και λειτουργίας του κράτους.
- Παρά τις δεκάδες των ενημερωτικών σημειωμάτων διαχρονικά προς το σύνολο της πολιτικής ηγεσίας, αλλά και τις προφορικές ενημερώσεις, όπου επισημαίνονται με τον πιο γλαφυρό τρόπο τα προβλήματα και προτείνονται λύσεις, αποτέλεσμα μέχρι σήμερα δεν υπήρξε, κάτι που ενίσχυε τις γενικότερες εντυπώσεις περί απαξίας.
- Παρά τις επανειλημμένες για τον σκοπό αυτό προτάσεις, υπήρξε πλήρης απουσία θεσμοθετημένου συντονισμού στον τομέα της ασφάλειας των τροφίμων, όπως αυτός ορίζεται από την ενωσιακή νομοθεσία (από το αγρόκτημα στο τραπέζι του καταναλωτή). Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα αδυναμία συλλογικής λειτουργίας, δημιουργία επικαλύψεων και δυσλειτουργία στο τελικό αποτέλεσμα και στην αποτελεσματική διαχείριση του τομέα από πλευράς ΥΠΑΑΤ.
Όπως εκτιμά ο κ. Τσιάλτας, από την στιγμή που δεν έχει γίνει ακόμα αντιληπτός ο ρόλος και η σημαντικότητα του ΕΦΕΤ από την πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ και φαίνεται ότι οι χειρότερες μέρες για τον ΕΦΕΤ είναι μπροστά μας με επακόλουθο μια ενδεχόμενη παρέκκλιση από το κύριο έργο του χωρίς καμία πλέον αντίδραση από την νέα Διοίκησή του, ίσως, για την διάσωση του σημαντικού μέχρι σήμερα έργου που έχει επιτευχθεί στον τομέα της ασφάλειας των τροφίμων και της προστασίας του καταναλωτή και παρά το γεγονός ότι αυτό δεν συμβαδίζει με τις κατευθυντήριες οδηγίες της ΕΕ, τίθεται εξ αντικειμένου θέμα μετακίνησης του ΕΦΕΤ σε άλλο υπουργείο (π.χ. υπ. Οικονομίας και Ανάπτυξης), όπου θα βρει το κατάλληλο κλίμα και θα μπορέσει να ολοκληρώσει ανεμπόδιστος την ανάπτυξή του και να προσφέρει στην κοινωνία, τις επιχειρήσεις, την αγορά και τον καταναλωτή το σημαντικό έργο του.
«Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι ο ΕΦΕΤ δεν αποτελούσε και δεν αποτελεί επ’ ουδενί προτεραιότητα για την πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ και αυτός είναι ο ένας βασικός λόγος της απόφασής μου να αποχωρήσω και να ζητήσω την αντικατάστασή μου», υπογραμμίζει στην επιστολή του ο κ. Τσιάλτας.
«Ο ΕΦΕΤ δημιουργήθηκε πριν από 20 χρόνια για να δώσει λύση στον τομέα των τροφίμων. Διαπίστωσα αδυναμία στη σημερινή ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, έχουν άλλα στο μυαλό τους. Γυρνάμε σε συνθήκες πολυδιάσπασης, υπάρχει μία εξελισσόμενη προσπάθεια από διάφορα υπουργεία να διασπάσουν τον έλεγχο των τροφίμων», δήλωσε τη Δευτέρα ο παραιτηθείς πρόεδρος του ΕΦΕΤ.
«Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης δεν μπορούσε να δώσει λύση στη χρηματοδότηση του οργανισμού, στις ελλείψεις που διαπιστώθηκαν στο προσωπικό και τη λειτουργία του. Δεν γίνεται αντιληπτό από το υπουργείο», υποστήριξε, «ότι ο ρόλος του ΕΦΕΤ είναι η ασφάλεια των τροφίμων και η προστασία του καταναλωτή».
Επιπρόσθετα ο παραιτηθείς πρόεδρος του ΕΦΕΤ κατήγγειλε διάφορες πρωτοβουλίες και ενέργειες που επιχειρούν να επαναφέρουν το προ 1990 καθεστώς της πολυνομίας, επικάλυψης, πολυδιάσπασης αρμοδιοτήτων της υπηρεσίας.
Πίσω από αυτές τις ενέργειες, βρίσκονται κατά τον ίδιο, υπουργεία όπως το Οικονομίας και Ανάπτυξης και το Υγείας (αλλά και το Οικονομικών σε μικρότερο βαθμό και βέβαια σε άλλο επίπεδο και το ίδιο το ΥΠΑΑΤ) που όπως λέει, έχουν επιδοθεί σε νομοθετικές πρωτοβουλίες (Ν. 4512/2018 περί εποπτείας οικονομικών δραστηριοτήτων), εν αγνοία του ΕΦΕΤ και του ΥΠΑΑΤ ως προς το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, οι οποίες θα σημάνουν τον περαιτέρω κατακερματισμό του τομέα του ελέγχου των τροφίμων.
Η αντίδραση της νέας πολιτικής ηγεσίας, υπογραμμίζει, ήταν από χλιαρή έως ανύπαρκτη, αδιαφορώντας στην επιχειρούμενη αποδόμηση ό,τι θετικού έχει μέχρι τώρα προκύψει στον τομέα των τροφίμων με την ύπαρξη και λειτουργία του ΕΦΕΤ και αυτός ήταν ο δεύτερος βασικός λόγος της απόφασής του να αποχωρήσει από την ηγεσία του φορέα.