O Πάπας Φραγκίσκος Β’ καταδίκασε τη στρατηγική αρχή της πυρηνικής αποτροπής, «μία ψευδο-ασφάλεια που στηρίζεται σε μία νοοτροπία φόβου και δυσπιστίας, που καταλήγει να δηλητηριάζει τις σχέσεις ανάμεσα στους λαούς», μιλώντας στο Ναγκασάκι.
Η κατασκευή, ο εκσυγχρονισμός, η διατήρηση και πώληση των όπλων «αποτελούν μία διαρκή προσβολή που στρέφουμε κατά του ουρανού», τόνισε ο Πάπας, υπογραμμίζοντας την «απερίγραπτη φρίκη» που βίωσαν τα θύματα της ατομικής βόμβας που έριξαν οι Αμερικανοί το 1945.
Στη συνέχεια, ο Πάπας επισκέφθηκε τη Χιροσίμα, όπου συναντήθηκε με επιζώντες της πρώτης ατομικής βόμβας, που έριξαν οι Αμερικανοί στις 6 Αυγούστου του 1945.
Οι επιζώντες περιέγραψαν το «σκηνικό της κόλασης» το οποίο έζησαν εκείνη την εποχή στον Πάπα Φραγκίσκο.
Η Γιοσίκο Κατζιμότο ήταν μαθήτρια 14 ετών, βρισκόταν σε απόσταση 2,3 χλμ από το σημείο μηδέν της έκρηξης, καθώς εργαζόταν το πρωί εκείνο σε ένα εργοστάσιο κατασκευής κινητήρων αεροπλάνων, όταν η βόμβα έπληξε τη Χιροσίμα, στις 08.15 τοπική ώρα. Είδε ένα μπλε φως από το παράθυρο, κατόπιν θυμάται το σκοτάδι που κάλυψε τα πάντα όταν το εργοστάσιο κατέρρευσε. Μετά έχασε τις αισθήσεις της.
Ξύπνησε μέσα σε ένα τοπίο απόλυτης καταστροφής κι ερήμωσης, σαν να ήταν νύχτα παρά το γεγονός ότι ήταν ημέρα, με μια «μυρωδιά σάπιου ψαριού» στην ατμόσφαιρα.
«Στο σημείο που βρισκόμουν, υπήρχαν άνθρωποι να περπατούν ο ένας δίπλα στον άλλο, έμοιαζαν με φαντάσματα, άνθρωποι το σώμα των οποίων ήταν τόσο καμένο που δεν μπορούσα να ξεχωρίσω τους άνδρες από τις γυναίκες. Ηταν αναμαλλιασμένοι, με πρόσωπα τόσο πρησμένα που είχαν διπλασιαστεί σε όγκο, τα χείλη τους κρεμασμένα, τέντωναν μπροστά τους τα χέρια τους, με το καμένο δέρμα τους κομματιασμένο».
«Κανείς σε αυτόν τον κόσμο δεν μπορεί να φανταστεί ένα τέτοιο σκηνικό κόλασης» είπε η γυναίκα στον Ποντίφικα.
«Τις επόμενες ημέρες ο λευκός καπνός είχε καλύψει τα πάντα: η Χιροσίμα ήταν ένα κρεματόριο».
Περίπου 140.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν αμέσως ή τους επόμενους μήνες.
Η τότε έφηβη κοπέλα κατάφερε να βρει τον πατέρα της που την έψαχνε για τρεις ημέρες, ο οποίος, όμως, ενάμιση χρόνο αργότερα, πέθανε από τις επιπτώσεις της ραδιενέργειας. Η μητέρα της πέθανε μετά από πέντε χρόνια, χτυπημένη και αυτή «από την ασθένεια της ραδιενέργειας».
Η Γιοσίκο θα μείνει μόνη, χωρίς τους φίλους της, που πέθαναν από τις επιπτώσεις του πυρηνικού όπλου. Η ίδια θα νοσήσει από λευχαιμία και έναν καρκίνο, που θα έχει ως αποτέλεσμα την αφαίρεση των δύο τρίτων του στομαχιού της.
«Εργάζομαι σκληρά για να διακηρύξω ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε αυτές τις τρομαχτικές ατομικές βόμβες ούτε να αφήνουμε οποιονδήποτε να υποφέρει από τέτοιο πόνο» είπε στον Πάπα η Κατζιμότο.
Ο Κότζι Χοσοκάουα ήταν 17 ετών το 1945 και βρισκόταν 1,3 χλμ από το σημείο μηδέν της έκρηξης. Δεν κατάφερε να έρθει στην τελετή. Στο μήνυμά του που αναγνώστηκε ενώπιον του Ποντίφικα, επικαλέστηκε τον σωματικό πόνο όσων, όπως εκείνος, επέζησαν, όμως αναφέρθηκε και στις «προκαταλήψεις» που τους απομονώνουν.
«Πιστεύω ότι όλος ο κόσμος θα έπρεπε να έχει συνείδηση πως οι ατομικές βόμβες δεν έπληξαν μονάχα τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, όμως και ολόκληρη την ανθρωπότητα» γράφει ο επιζώντας.
Η επίσκεψη του Πάπα στην Ιαπωνία είναι η πρώτη εδώ και 38 χρόνια και μόλις η δεύτερη στην ιστορία.