Υστερα από τέσσερις ημέρες, ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έκανε επιτέλους την πρώτη του δημόσια εμφάνιση, επιθεωρώντας τον τόπο της καταστροφής στη βορειοανατολική Αττική – παράλληλα δε έβαλε και ένα τέλος στα αγωνιώδη ερωτήματα για το «πού βρίσκεται», ερωτήματα που εντάθηκαν κατά τις κολασμένες ημέρες των πυρκαγιών (μέχρι και ετικέτα στο Twitter είχε δημιουργηθεί: #εξαφανισμενος_πρωθυπουργος).
Την Τετάρτη το πρωί στις 10.00 ο κ. Τσίπρας επιβιβάστηκε σε ελικόπτερο και πέταξε πάνω από τις περιοχές της Αττικής που καταστράφηκαν από την πυρκαγιά εμφανιζόμενος έτσι δημοσίως έπειτα από τέσσερα 24ωρα «απουσίας» οπότε και παρενέβαινε μόνο μέσω Twitter.
Είχε έρθει, φαίνεται, η ώρα για τη λεγόμενη «επικοινωνιακή διαχείριση» της κατάστασης. Την οποία μάλιστα επέκρινε με οξύτατο τόνο ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκος Μητσοτάκης αποκαλύπτοντας –μέσω facebook– ότι η επιθεώρηση των καμένων περιοχών από τον Πρωθυπουργό αποφασίστηκε μόνο αφού έμαθαν στο Μαξίμου ότι ο πρόεδρος της ΝΔ θα επισκεπτόταν στις 10.30 της Τετάρτης το Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού στο Αρχηγείο της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας!
«Οι ευρισκόμενοι σε αφάνεια κινητοποιήθηκαν και εμφανίστηκαν ως εκ θαύματος μόνο όταν πληροφορήθηκαν την προγραμματισμένη από χθες, σε συνεννόηση με τον Αρχηγό του Πυροσβεστικού Σώματος, επίσκεψή μου στο Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού στο Αρχηγείο της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, σήμερα το πρωί, στις 10:30. Δεν με ενδιαφέρουν τα παιχνίδια εντυπώσεων και η επικοινωνιακή διαχείριση μιας οικολογικής καταστροφής. Την αφήνω εξ ολοκλήρου στους πολιτικούς που πολιτεύονται με όρους του χθες και ας θέλουν να εμφανίζονται ότι κομίζουν το “νέο” στην πολιτική. Σε αυτούς που κοιτούν το δάχτυλο (εν προκειμένω την κάμερα) και όχι το δάσος που κάηκε, ενδεχομένως και από δικές τους ευθύνες» έγραψε μεταξύ άλλων ο κ. Μητσοτάκης.
Η απάντηση του Μαξίμου προς τον κ. Μητσοτάκη είχε τη γνωστή οξύτητα και ειρωνεία που διακρίνει τον επικοινωνιακό μηχανισμό αυτής της κυβέρνησης: «Τέσσερα μερόνυχτα ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Τόσκας, βρίσκεται στο Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού στο Αρχηγείο της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας για τον συντονισμό των επιχειρήσεων κατάσβεσης των πυρκαγιών. Την ίδια ώρα ο κ. Μητσοτάκης εγκαλούσε την κυβέρνηση για δήθεν ολιγωρία από παραλία των Χανίων. Σήμερα, αποφάσισε να διακόψει τις διακοπές του για να επισκεφθεί αιφνιδιαστικά το Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού. Ακύρωσε όμως όλη την επίσκεψή του μόλις συνειδητοποίησε ότι εκεί βρίσκονταν ήδη από τις πρωινές ώρες ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Τόσκας και ο υπουργός Επικρατείας και κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος. Η κίνησή του αυτή επιβεβαίωσε για άλλη μία φορά πως το μόνο που ενδιαφέρει τον κ. Μητσοτάκη είναι να στήσει ένα ακόμα επικοινωνιακό σόου. Του συνιστούμε καλή επιστροφή στην ξαπλώστρα του», ανέφερε το γρ. Τύπου του Πρωθυπουργού.
Σε κάθε περίπτωση ήταν όντως μια εντυπωσιακή επανεμφάνιση τού εδώ και ημέρες εξαφανισμένου Πρωθυπουργού: επιβιβάστηκε στο ελικόπτερο, συνοδευόμενος από τον υπουργό Εσωτερικών Πάνο Σκουρλέτη και τον αρχηγό της Πυροσβεστικής -τον ίδιο που θα συναντούσε ο κ. Μητσοτάκης- και πετώντας πάνω από τα καμένα ενημερώθηκε για το πώς έχει η κατάσταση.
Αμέσως μετά επισκέφθηκε τους πυροσβέστες στο φυλάκιο της Αγίας Κυριακής και εξέφρασε την ευγνωμοσύνη για τις υπεράνθρωπες προσπάθειες να περιοριστεί το μέγεθος της καταστροφής στην Ανατολική Αττική.
Ο Πρωθυπουργός είπε ότι «αποφύγαμε τα χειρότερα» και δεν θρηνήσαμε θύματα ενώ πρόσθεσε ότι από το ελικόπτερο είδε μια εικόνα «απόλυτα ελεγχόμενης κατάστασης».
Σύμφωνα μάλιστα με τον κ. Τσίπρα, η καταστροφή ήταν τελικά περιορισμένη αφού κάηκαν συνολικά 15.000 στρέμματα, ενώ το 2009 στην πυρκαγιά στο Σέσι του Γραμματικού είχαν καεί 150.000, δηλαδή 10 φορές περισσότερα…
Επιπλέον, όπως έδειξε και η ΕΡΤ, ο Πρωθυπουργός μίλησε μέσω ασυρμάτου με τους ίδιους τους πυροσβέστες και εξέφρασε την αμέριστη συμπαράστασή του και την ευγνωμοσύνη της Πολιτείας και ολόκληρου του ελληνικού λαού. Τόνισε ότι δεν είχαμε θύματα χάρη στις υπεράνθρωπες προσπάθειες τους ενώ έκανε μνεία και στους κατοίκους της τοπικής κοινωνίας που με ψυχραιμία και συντονισμό βοήθησαν τα μέγιστα.
Ο κ. Τσίπρας μετέβη στο Τατόϊ με στρατιωτικό ελικόπτερο τύπου Χιούιτ και από εκεί με ελικόπτερο της πυροσβεστικής πέταξε πάνω από τις καμένες περιοχές. Μετά την ολοκλήρωση της πτήσης και τη συνάντηση με τους πυροσβέστες επέστρεψε στο Τατόι ώστε να μεταβεί οδικώς στο Μέγαρο Μαξίμου για σύσκεψη με τη συμμετοχή υπουργών.
Μέτρα για τους πληγέντες
Στη σύσκεψη υπό τον Πρωθυπουργό συμμετείχαν ο υπουργός Εσωτερικών, Πάνος Σκουρλέτης, ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Νίκος Παππάς, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σπίρτζης, ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Τόσκας, ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος, οι υπουργοί Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης και Δημήτρης Τζανακόπουλος, καθώς και η Περιφερειάρχης Αττικής, Ρένα Δούρου.
Στη σχετική ανακοίνωση που ακολούθησε, υπογραμμίζεται ότι παρά τις εκατοντάδες πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν σε πολλές περιοχές της χώρας (Αττική, Ζάκυνθο, Ηλεία, Κήθυρα, κ.ά.) και τους ισχυρούς ανέμους, που άλλαζαν συνεχώς κατεύθυνση, «ο κρατικός μηχανισμός λειτούργησε πάρα πολύ καλά, όπως προκύπτει και εκ του αποτελέσματος»!
Κατά τη σύσκεψη αποφασίστηκε να γίνει άμεση καταγραφή ζημιών και να δοθούν αποζημιώσεις και φορολογικές ελαφρύνσεις στους πληγέντες. Αναλυτικά, στη σύσκεψη αποφασίστηκε:
1. Η άμεση καταγραφή ζημιών. Ήδη από 14 Αυγούστου, με απόφαση της Περιφέρειας Αττικής, έχει αρχίσει η καταγραφή των ζημιών.
2. Αποζημίωση των ιδιοκτητών κατοικιών που έχουν καταστραφεί ή έχουν υποστεί βλάβες.
3. Αποζημίωση των ιδιοκτητών παραγωγικών μονάδων που έχουν υποστεί ζημιές.
4. Φορολογικές διευκολύνσεις για όσους επλήγησαν από τις πυρκαγιές.
5. Άμεσα αντιπλημμυρικά και δασοτεχνικά έργα από τις αρμόδιες δασικές υπηρεσίες για την προστασία των περιοχών από τη διάβρωση και τα πλημμυρικά φαινόμενα
6. Άμεση οριοθέτηση των καμένων δασικών εκτάσεων (με αξιοποίηση δορυφορικών δεδομένων).
7. Ενίσχυση της δασικής πολιτικής με προώθηση και ολοκλήρωση του έργου των δασικών χαρτών στο σύνολο της χώρας
8. Εφαρμογή δασικών απαγορευτικών διατάξεων για βόσκηση και άλλες δραστηριότητες στις καμένες εκτάσεις
9. Κήρυξη ως αναδασωτέων των καμένων εκτάσεων, μέσω αξιοποίησης ψηφιακών υποβάθρων και χαρτών.
Σημειώνεται, επίσης, πως θα υπάρξει μέριμνα για προσωρινή στέγαση και επιδότηση ενοικίου όσων καταστράφηκε η πρώτη τους κατοικία, καθώς και για αποκατάστη της οικοσκευής τους.
Τριάντα χρόνια για την αποκατάσταση
Παρά τα ευχολόγια του Πρωθυπουργού πάντως, η περιβαλλοντική καταστροφή είναι τρομακτική. Οπως τόνισαν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ειδικοί θα απαιτηθούν έως και τρεις δεκαετίες για να αποκατασταθεί το τραύμα που άφησαν στις καμένες περιοχές οι πυρκαγιές.
«Το δάσος είναι ένας φυσικός προστατευτικός μανδύας για την υγεία του ανθρώπου. Εάν ανατρέξετε στις μελέτες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, θα δείτε ότι υπάρχουν θάνατοι που οφείλονται στα αιωρούμενα μικροσωματίδια. Και δεν εννοούμε την κάπνα, αλλά ρύπους που απορροφούνται από τα δέντρα» εξήγησε ο δασολόγος – περιβαλλοντολόγος Γρηγόρης Βάρρας. «Είναι βέβαιο ότι το μικροκλίμα της περιοχής θα αλλάξει και μαζί του θα αλλάξει και η φυσική ισορροπία. Χωρίς τα χελιδόνια, τα κοτσύφια και τα σπουργίτια, αυτούς τους θηρευτές των εντόμων, κουνούπια και άλλα ενοχλητικά έντομα δεν θα έχουν κανέναν φυσικό περιορισμό» σημείωσε από την πλευρά του ο Μιχάλης Πετράκης, περιβαλλοντολόγος και πρώην διευθυντής του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιµης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
Οι ειδικοί σημειώνουν ότι ένα δέντρο αναπτύσσεται σε τουλάχιστον δέκα χρόνια, ενώ για τη συνολική αποκατάσταση του οικοσυστήματος ο χρόνος που απαιτείται μπορεί να φτάσει ακόμη και τα 30 χρόνια. Στο μεταξύ θα έχει στερηθεί η περιοχή τη φυσική της προστασία από τις βροχοπτώσεις με αποτέλεσμα να αυξάνεται κατακόρυφα ο κίνδυνος των καταστροφικών πλημμυρών. «Υπάρχουν μέτρα πρόληψης που θα μπορούσαν να είχαν ληφθεί ώστε να περιοριστεί ή ακόμη και αποτραπεί η καταστροφή» ανέφερε ο κ. Βάρρας για να συμπληρώσει: «Οι υδατοδεξαμενές, για παράδειγμα, δεν έχουν σημαντικό κόστος. Είναι απαραίτητο να κάνουμε κλειστά υδρονομικά συστήματα».
Ανακούφιση στην Πυροσβεστική
Εν τω μεταξύ, ανακούφιση επικρατεί στο Πυροσβεστικό Σώμα για την κατάσταση στο μέτωπο των πυρκαγιών στην Αττική, αλλά και σε άλλα σημεία της χώρας.
Τις ευχαριστίες της προς όλους τους πυροσβέστες που εργάστηκαν κάτω από αντίξοες συνθήκες και κυρίως τους απλούς πολίτες που συνέδραμαν με κάθε τρόπο το προσωπικό εξέφρασε η εκπρόσωπος του Σώματος επιπυραγός Σταυρούλα Μαλλίρη.
Αυτή τη στιγμή στην κατάσβεση λαμβάνουν μέρος 220 πυροσβέστες με 84 οχήματα και 88 άτομα πεζοπόρο τμήμα. Από αέρος τις επίγειες δυνάμεις συνδράμουν διαδοχικά 5 αεροσκάφη και 6 ελικόπτερα για να υπάρχουν πάντα εναέρια μέσα πάνω από την περίμετρο της πυρκαγιάς. Η πυρκαγιά είναι σε εξέλιξη χωρίς την ένταση των προηγούμενων ημερών. Οι δυνάμεις κατάσβεσης παραμένουν σε πλήρη ανάπτυξη και καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια, για να οριοθετήσουν την περίμετρο της πυρκαγιάς, δεδομένου ότι αναμένεται αύξηση των ανέμων στην περιοχή.