Με διθυραμβικά άρθρα για την εξωτερική πολιτική Ερντογάν και πανηγυρικούς τίτλους όπως «Ερχονται τα F-16!» και «Νέα εποχή στις σχέσεις Τουρκίας – ΗΠΑ», έγινε δεκτή από τον τουρκικό Τύπο η επιστολή του Στέιτ Ντιπάρτμεντ με την οποία ουσιαστικά καλείται το Κογκρέσο να πει «ναι» στην πώληση 40 μαχητικών αεροσκαφών F-16 Block 70 στην Τουρκία (συν την άδεια εκσυγχρονισμού άλλων 80 F-16 που διαθέτει η Τουρκική Αεροπορία).
Κάποιοι μάλιστα έσπευσαν να μιλήσουν για μεταστροφή της στάσης της Ουάσιγκτον έναντι του Ερντογάν – παρά το γνωστό «αγκάθι» των S-400- λόγω των εξελίξεων στο Ουκρανικό. Το κλίμα όμως στο Κογκρέσο μόνο ενθαρρυντικό δεν είναι για την ευόδωση της τουρκικής προσπάθειας, καθώς η όποια απόφαση θα πρέπει πρώτα να περάσει από την έγκρισή του. Και οι «ευσεβείς πόθοι» των Τούρκων προσκρούουν σε ένα ενιαίο μπλοκ πενήντα και πλέον βουλευτών (από αμφότερα τα κόμματα) που έχουν ταχθεί χωρίς αστερίσκους κατά της «επικίνδυνης -όπως τη χαρακτηρίζουν- πρότασης της Αγκυρας για την αγορά των αμερικανικών μαχητικών.
Στη βάση όμως των τελευταίων δηλώσεων της αμερικανίδας υφυπουργού Εξωτερικών, Βικτόρια Νούλαντ, (μετά τη σειρά επαφών που είχε στην Αγκυρα) περί ενιαίου στρατηγικού μηχανισμού ΗΠΑ -Τουρκίας, οι Τούρκοι αισιοδοξούν ότι τα όποια εμπόδια τελικά θα ξεπεραστούν. Και το «παζάρι» αρχίζει…
Η επιστολή του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, με ημερομηνία 17 Μαρτίου 2022 και υπογράφουσα την τουρκικής καταγωγής, Ναζ Ντουράκογλου, του Γραφείου κοινοβουλευτικών υποθέσεων, ήρθε σε απάντηση διακομματικού αιτήματος βουλευτών του Κογκρέσου να απορριφθεί από την Ουάσινγκτον η πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία (δείτε κάτω στη σχετική ανάρτηση του βουλευτή των Δημοκρατικών Φρανκ Πάλον).
Την εν λόγω επιστολή συνυπογράφουν περισσότεροι από 50 βουλευτές και από τα δύο κόμματα στο Κογκρέσο που ζητούν από την κυβέρνηση Μπάιντεν να απορρίψει την πώληση αμερικανικών μαχητικών στην Αγκυρα, επικαλούμενοι την έλλειψη δέσμευσης του τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν στο ΝΑΤΟ και τις «αθρόες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» στην Τουρκία.
Είχε προηγηθεί -υπενθυμίζεται- η αποπομπή της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F-35 λόγω της αγοράς του ρωσικού πυραυλικού συστήματος των S-400.
Το αίτημα για την αγορά 40 μαχητικών αεροσκαφών F-16 Block 70 (συν την άδεια εκσυγχρονισμού άλλων 80 F-16 που διαθέτει η Τουρκική Αεροπορία) υπεβλήθη από την Αγκυρα τον Οκτώβριο του 2021. Και τώρα, με νέο δεδομένο την επιστολή της συγκεκριμένης διεύθυνσης του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, στη γείτονα εκτιμούν ότι πλέον έγινε το πρώτο βήμα για το «ξεκλείδωμα» της προμήθειας των αμερικανικών μαχητικών.
Στην επιστολή εκτιμάται ότι μία πιθανή πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία, θα ήταν σύμφωνη με τα συμφέροντα εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ και θα εξυπηρετούσε επίσης τη μακροπρόθεσμη ενότητα του ΝΑΤΟ.
Γίνεται επίσης αναφορά στις τεταμένες σχέσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Αγκυρας την προηγούμενη περίοδο καθώς και ειδικότερα στις κυρώσεις και την αποπομπή της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F-35 λόγω της αγοράς των ρωσικών συστημάτων S-400, που όπως σημειώνεται αποτέλεσε «ένα σημαντικό τίμημα».
Σήμερα ωστόσο, τονίζεται, η κυβέρνηση Μπάιντεν «πιστεύει ότι υπάρχουν επιτακτικά μακροπρόθεσμα συμφέροντα για την ενότητα και τις δυνατότητες της συμμαχίας του ΝΑΤΟ, καθώς και συμφέροντα εθνικής ασφαλείας, οικονομικά και εμπορικά συμφέροντα των ΗΠΑ που υποστηρίζονται από τους κατάλληλους αμυντικούς εμπορικούς δεσμούς των ΗΠΑ με την Τουρκία».
Επισημαίνεται ακόμη ότι η Τουρκία μοιράζεται θαλάσσια σύνορα με την Ουκρανία και τη Ρωσία στη Μαύρη Θάλασσα, διατηρεί καλές σχέσεις και με τις δύο χώρες, και έχει φιλοξενήσει τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις των δύο πλευρών στην Κωνσταντινούπολη, ενώ επαναλαμβάνει ότι διαθέτει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό του ΝΑΤΟ, με συμμετοχή σε πολλές αποστολές της Συμμαχίας.
Την τουρκική αισιοδοξία ότι οι αντιρρήσεις του Κογκρέσου θα καμφθούν ενισχύουν και οι τελευταίες δηλώσεις του Νο 3 του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Βικτόρια Νούλαντ, περί ενιαίου στρατηγικού μηχανισμού ΗΠΑ -Τουρκίας και η πεποίθηση που εξέφρασε ότι στο τέλος θα υπάρξει λύση και για το «αγκάθι» των S-400.
«Το σημαντικότερο χαρακτηριστικό αυτού του νέου στρατηγικού μηχανισμού είναι ότι παρέχει τη δυνατότητα κάλυψης όλων των θεμάτων ενιαία», σημείωσε η κυρία Νούλαντ μιλώντας στη τουρκική εφημερίδα Hurriyet, για να προσθέσει:
«Μπορούμε να μιλήσουμε για διμερείς σχέσεις, είτε πρόκειται για θέματα εμπορίου, ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κοινωνίας των πολιτών. Μπορούμε επίσης να μιλήσουμε για περιφερειακά ζητήματα όπως το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, η Συρία και η Ουκρανία. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι οι δημοκρατίες ενεργούν από κοινού, όπως οι αυταρχικές κυβερνήσεις ενεργούν από κοινού, μπορούμε επίσης να αντιμετωπίσουμε παγκόσμια ζητήματα με αυτόν τον τρόπο.
»Αυτός ο νέος Στρατηγικός Μηχανισμός θα μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε ζητήματα και προβλήματα, στα οποία συνεργαζόμαστε καλά σε διμερές επίπεδο. Μιλάμε για αυτό εδώ και πολύ καιρό».
Αναφερόμενη εξάλλου στο «αγκάθι» των S-400, το Νο3 του Στέιτ Ντιπάρτμεντ θέλησε να επισημάνει ότι ένα από τα ενδιαφέροντα σημεία του πολέμου [στην Ουκρανία] ήταν ότι η Τουρκία μπόρεσε να παρακολουθήσει την απόδοση των ρωσικών όπλων. Και αποδεικνύεται ότι δεν έκαναν πολύ καλή δουλειά στο πεδίο της μάχης, έτσι;».
Οι Αμερικανοί επιμένουν να ζητούν την απομάκρυνση των ρωσικών πυραύλων από την Τουρκία και με τη σειρά τους θεωρούν ότι εν καιρώ θα πειστεί και ο ίδιος ο Ερντογάν για την αναγκαιότητα της κίνησης αυτής.
«Όλα αυτά ενισχύουν αυτό που τονίζουμε εδώ και καιρό: όταν οι χώρες του ΝΑΤΟ συνεργάζονται, όταν τα συστήματά τους είναι συμβατά, είναι ακόμη πιο ισχυρά και δεν εξαρτώνται από χώρες, όπως η Ρωσία. Έχουμε αναφορές για ανήθικη χρήση ρωσικών όπλων. Είμαι αισιόδοξη ότι θα συνεργαστούμε σε αυτό το ζήτημα (S-400). Ξέρετε, η Τουρκία έχει επίσης την επιθυμία να αγοράσει F-16 και συζητούμε και για αυτό. Αλλά πολύ πιο σημαντικό, συνεχίζουμε να συνεργαζόμαστε σε θέματα ασφάλειας σε όλες τους τις πτυχές», σημείωσε στη σχετική αναφορά της η Βικτόρια Νούλαντ.