Η Ευρώπη εκπέμπει SOS για το νερό αφού από τη μία την απειλούν η διαρκώς εντεινόμενη λειψυδρία και η υποβάθμιση της ποιότητας των υδάτων και από την άλλη η κλιματική κρίση αυξάνει τη συχνότητα και την ένταση πλημμυρικών φαινομένων σε μεγάλο μέρος της ηπείρου.
Οπως διαπιστώνει η τελευταία σχετική έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, η Ευρώπη βρίσκεται ήδη αντιμέτωπη με το λεγόμενο υδατικό στρες, το οποίο εμφανίζεται όταν η ζήτηση υπερβαίνει τα διαθέσιμα αποθέματα νερού στη διάρκεια μιας συγκεκριμένης περιόδου ή όταν η κακή ποιότητα περιορίζει τη χρήση του νερού. Με αυτά τα δεδομένα, υποβαθμίζονται οι πόροι γλυκού νερού όσον αφορά την ποσότητα (υπερεκμετάλλευση υδροφόρων οριζόντων, αποξήρανση ποταμών κ.λπ.) και την ποιότητα (ρύπανση από οργανική ύλη, διείσδυση αλάτων κ.λπ.).
Αυτή τη στιγμή η λειψυδρία και η χαμηλή ποιότητα νερού επηρεάζουν 20% της ευρωπαϊκής επικράτειας και έναν στους τρεις κατοίκους αυτής της ηπείρου, σε ετήσια βάση!
Επιπλέον, μόνον 37% των επιφανειακών υδάτων της Ευρώπης διατηρούν καλή ή υψηλή οικολογική ποιότητα (ο δείκτης αφορά τον βαθμό στον οποίο τα υδάτινα οικοσυστήματα δεν έχουν διαταραχθεί από τις ανθρώπινες δραστηριότητες) και μόνον 29% έχουν καλή χημική ποιότητα.
Με άλλα λόγια, η πλειονότητα των προστατευόμενων υδροβιοτόπων στην ΕΕ βρίσκονται σε κίνδυνο, ενώ η ποιότητα του νερού υποβαθμίζεται κυρίως εξαιτίας της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της γεωργικής δραστηριότητας.
Η έκθεση –που βασίζεται σε δεδομένα από 19 χώρες– διαπίστωσε ότι τα υπόγεια ύδατα της Ευρώπης είναι σε καλύτερη κατάσταση από τα επιφανειακά, με το 91% αυτών να αξιολογούνται ως επαρκούς ποσότητας και το 77% να έχει καλή χημική ποιότητα. τουλάχιστον καλής ποσοτική κατάσταση και το 77% να επιτυγχάνει καλή χημική κατάσταση. Ωστόσο, υπολογίζεται πως από το 2015 η ποιότητα των υπογείων υδάτων έχει βελτιωθεί κατά μόλις μία ποσοστιαία μονάδα.
Οι επιστήμονες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (European Environment Agency – EEA) προειδοποιούν πως καθώς η κλιματική αλλαγή εξελίσσεται στην Ευρώπη, η ανάγκη για διαχείριση του κινδύνου πλημμύρας με οικονομικά προσιτούς και βιώσιμους τρόπους θα γίνεται όλο και πιο επιτακτική. Οι έντονες βροχοπτώσεις έχουν ήδη γίνει συχνότερες σε ορισμένα μέρη της Ευρώπης, οδηγώντας σε πλημμύρες οι οποίες κοστίζουν τόσο σε ανθρώπινες ζωές όσο και σε πόρους ενώ επηρεάζουν σημαντικά τα οικοσυστήματα.
«Η “υγεία” των υδάτων της Ευρώπης δεν είναι καλή. Τα νερά μας αντιμετωπίζουν ένα πρωτοφανές σύνολο προκλήσεων που απειλεί την ασφάλειά τους. Πρέπει να διπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας για να αποκαταστήσουμε την ποιότητα των πολύτιμων ποταμών, λιμνών, παράκτιων υδάτων και άλλων υδάτινων πόρων ώστε να τους διατηρήσουμε για τις επόμενες γενιές», δήλωσε με αφορμή την παρουσίαση της νέας έκθεσης η εκτελεστική διευθύντρια του EEA, Λέινα Ιλά-Μόνονεν.
Από την πλευρά της, η Τριν Κρίστιανσεν, μια από τους συγγραφείς της μελέτης είπε στον βρετανικό Guardian ότι η διατήρηση του υδάτινου οικοσυστήματος συμβάλλει στον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και των ακραίων φαινομένων.
Σύμφωνα με τον Guardian, η ομάδα Water Europe ζήτησε τη Δευτέρα επενδύσεις ύψους 255 δισ. ευρώ για το νερό μέχρι το 2030, για την προστασία της ευρωπαϊκής οικονομίας και τη διασφάλιση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.