Την ώρα που μαίνονται οι βομβαρδισμοί των Ισραηλινών στη Γάζα και οι πυρετώδεις διαπραγματεύσεις για τους ομήρους της Χαμάς, η Ρωσία έχει εξαπολύσει σφοδρές επιθέσεις στην ανατολική Ουκρανία, πολιορκώντας την Αβντιίβκα στο Ντονέτσκ και σφυροκοπώντας την περιοχή γύρω από τις πρώην κατεχόμενες πόλεις Κουπιάνσκ και Λιμάν.
Οι ενισχυμένες θέσεις της Μόσχας και οι νέες επιθέσεις σε αυτά τα στρατηγικά σημεία του ανατολικού μετώπου, αναγκάζουν τους Ουκρανούς να υπερασπιστούν εδάφη που είχαν καταληφθεί από τους Ρώσους τον Φεβρουάριο του 2022 και είχαν πάρει πίσω πριν ένα χρόνο.
Όπως σημειώνει η Washington Post, μερικές από τις πιο σφοδρές μάχες σημειώνονται κοντά στο Κουπιάνσκ, μια πόλη που βρίσκεται στον ποταμό Οσκιλ, μόλις 45 χιλιόμετρα από τα σύνορα με τη Ρωσία.
Ουκρανοί διοικητές και αξιωματούχοι που σταθμεύουν κατά μήκος του ανατολικού μετώπου δήλωσαν σε συνεντεύξεις τους στην Post ότι η Ρωσία έχει ενισχύσει αισθητά τις δυνάμεις της τις τελευταίες εβδομάδες με επίλεκτες δυνάμεις και μονάδες που αποτελούνται από πρώην κατάδικους σε ρωσικές φυλακές.
Ο διοικητής των χερσαίων δυνάμεων της Ουκρανίας, στρατηγός Ολεξάντρ Σίρσκι, δήλωσε ότι η κατάσταση είχε «επιδεινωθεί σημαντικά» και ότι η Ρωσία είχε ως στόχο να περικυκλώσει το Κουπιάνσκ και να φτάσει στον ποταμό, που διασχίζει την πόλη.
Η πόλη και η γύρω περιοχή δέχονται σχεδόν συνεχείς βομβαρδισμούς από τότε που τα ουκρανικά στρατεύματα ανακατέλαβαν το Κουπιάνσκ κατά τη διάρκεια μιας αστραπιαίας αντεπίθεσης τον Σεπτέμβριο του 2022.
Από τότε υπήρξαν μόνο οριακές μετατοπίσεις στον εδαφικό έλεγχο. Τον Αύγουστο, η Ουκρανία διέταξε μια μεγάλη εκκένωση. Εκτός από τους κοντινούς βομβαρδισμούς, η πόλη είναι τώρα ήσυχη -ο κεντρικός δρόμος και το κτίριο της διοίκησης είναι ερείπια, περιγράφουν οι δημοσιογράφοι της αμερικανικής εφημερίδας.
Ο Ζένια, ένας 28χρονος στρατιώτης που πολεμάει στη Σινκίβκα, ένα χωριό βορειοανατολικά του Κουπιάνσκ, περιέγραψε τις σφοδρές μάχες εκεί τις τελευταίες ημέρες και είπε ότι οι Ρώσοι επιτίθενται στις ουκρανικές θέσεις με τεράστιο όγκο πυρομαχικών.
«Σίγουρα έχουν φέρει περισσότερα άρματα μάχης εδώ, το πυροβολικό τους χτυπά σχεδόν συνεχώς», δήλωσε.
«Πολεμούν ακριβώς όπως κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου», είπε, ενώ ψώνιζε προμήθειες σε μια τοπική αγορά. «Στέλνουν τους άνδρες τους σαν να είναι ένα κομμάτι κρέας, ξανά και ξανά».
Ο Ζένια είπε ότι οι ουκρανικές δυνάμεις καταφέρνουν να κρατήσουν τη γραμμή του μετώπου, αλλά φαίνεται ότι οι Ρώσοι έχουν μάθει από τα λάθη του παρελθόντος, μελετώντας και χρησιμοποιώντας το τοπικό έδαφος και βελτιώνοντας σταδιακά την τακτική τους.
«Στέλνουν τόσες πολλές δυνάμεις εδώ, που είναι δύσκολο ακόμη και να τους περιορίσουμε. Πυροβολούν με ό,τι διαθέτουν. Πλησιάζουν με τα άρματα μάχης τους από πολλές κατευθύνσεις και στη συνέχεια πετούν τα ελικόπτερά τους από πάνω».
Οι κάτοικοι που επέλεξαν να παραμείνουν στην πόλη φοβούνται ότι θα την ξαναπάρουν οι Ρώσοι. Οι υποψίες για συνεργάτες και όσους εξακολουθούν να τρέφουν φιλορωσικά αισθήματα, είναι επίσης μεγάλες.
Οι ουκρανικές στρατιωτικές μυστικές υπηρεσίες και οι στρατιώτες των μονάδων που πολεμούν στην περιοχή δεν επιδεικνύουν εμφανώς τον βαθμό τους όταν βρίσκονται στο Κουπιάνσκ και οι τοπικοί διοικητικοί υπάλληλοι ζουν εκτός του κέντρου της πόλης για λόγους ασφαλείας. Μια διαφημιστική πινακίδα στην είσοδο του Κουπιάνσκ προτρέπει τους πολίτες να καλούν έναν αριθμό για να αναφέρουν πληροφορίες σχετικά με «προδότες της Ουκρανίας».
Σε ένα υπόμνημα των μυστικών υπηρεσιών που αναρτήθηκε στο Twitter, το βρετανικό υπουργείο Αμυνας ανέφερε ότι η Μόσχα έχει ενισχύσει την ικανότητα μάχης στην κατεύθυνση Κουπιάνσκ-Λιμάν τους τελευταίους μήνες, αλλά μέχρι στιγμής έχει αποκομίσει ελάχιστα εδαφικά κέρδη.
«Οι ουκρανικές δυνάμεις διατηρούν μια σημαντική αμυντική παρουσία σε αυτόν τον άξονα και είναι εξαιρετικά απίθανο οι ρωσικές χερσαίες δυνάμεις να επιτύχουν μια σημαντική επιχειρησιακή διάσπαση», αναφέρεται στο υπόμνημα, προσθέτοντας ότι η Ρωσία ήθελε να προχωρήσει μέχρι τον ποταμό Οσκιλ και να δημιουργήσει μια νεκρή ζώνη γύρω από το Λουγκάνσκ της ανατολικής Ουκρανίας, το οποίο είναι σε μεγάλο βαθμό κατεχόμενο.
Η πολιορκία της Αβντίιβκα
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η Μόσχα ξεκίνησε επίσης μια νέα, σημαντική επίθεση στην Αβντίιβκα, η οποία βρίσκεται πέντε χλμ βόρεια της πόλης Ντονέτσκ στην κατεχόμενη ανατολική Ουκρανία.
Η Αβντίιβκα αποτελεί στόχο από τότε που η Ρωσία άρχισε τις εχθροπραξίες στην ανατολική περιοχή του Ντονμπάς το 2014. Ως αποτέλεσμα, είναι μία από τις πιο καλά οχυρωμένες τοποθεσίες στο μέτωπο.
Κατά την τελευταία δεκαετία, οι ρωσικές δυνάμεις έχουν επανειλημμένα προσπαθήσει να περικυκλώσουν την πόλη, κυρίως σε μια σφοδρή μάχη το 2017.
Σε συνέντευξή του, ο επικεφαλής της στρατιωτικής διοίκησης της πόλης, Βιτάλι Μπαραμπάς, περιέγραψε τη νέα επίθεση ως «άνευ προηγουμένου» με τη Ρωσία να αναπτύσσει μεγαλύτερο αριθμό προσωπικού και εξοπλισμού από ό,τι είχε παρατηρηθεί τα τελευταία 10 χρόνια, που μαίνονται μάχες στην περιοχή.
«Ο μέγιστος αριθμός μονάδων εξοπλισμού που χρησιμοποιήθηκαν το 2014, το 2015, ακόμη και το 2017, όταν προσπάθησαν να εισέλθουν στην Αβντίιβκα, ήταν περίπου 20-30», δήλωσε ο Μπαραμπάς. «Ακόμη και στην αρχή του πολέμου, αν δεν κάνω λάθος, δεν χρησιμοποιήθηκαν περισσότερες από 30-35 μονάδες. Αλλά στις 10 Οκτωβρίου, έστειλαν περίπου 100 μονάδες και περίπου 2.000 άτομα προσωπικό. Αυτή ήταν μόνο η πρώτη ημέρα».
Από τότε, η Ρωσία βομβαρδίζει ανελέητα την πόλη και τα περίχωρά της με την αεροπορία και το πυροβολικό, πριν από μια σύντομη διήμερη ανάπαυλα για να ανασυνταχθεί. Οι επιθέσεις ξεκίνησαν εκ νέου στις 19 Οκτωβρίου.
«Από την αρχή του έτους, δεν υπήρξε καμία τέτοια επίθεση προς οποιαδήποτε κατεύθυνση στη γραμμή του μετώπου», δήλωσε ο ίδιος.
Εάν η Ρωσία καταλάβει την Αβντίιβκα, λόγω της στρατηγικής της θέσης, ένα μεγάλο μέρος του μετώπου που εκτείνεται περίπου 45 χιλιόμετρα από το Τορέτσκ έως τη Μαριίνκα, θα μπορούσε να καταρρεύσει, δήλωσε ο ουκρανός διοικητής.
Σύμφωνα με τις ουκρανικές υπηρεσίες πληροφοριών, οι ρωσικές δυνάμεις δέχονται πιέσεις από τη Μόσχα να καταλάβουν όλη την περιοχή του Ντονέτσκ μέχρι το τέλος του έτους – ένας φιλόδοξος και πιθανώς μη ρεαλιστικός στόχος.
Οι φιλοπόλεμοι ρώσοι στρατιωτικοί μπλόγκερ αναγνωρίζουν ότι και οι δύο πλευρές αντιμετωπίζουν τεράστιες προκλήσεις στη μάχη για την Αβντίιβκα.
«Το ουκρανικό πυροβολικό σε ολόκληρο το μέτωπο του Ντονέτσκ είναι πολύ ισχυρό. Δημιουργεί μεγάλες δυσκολίες στην κίνηση των ρωσικών τεθωρακισμένων οχημάτων και του πεζικού», έγραψε ένας μπλόγκερ.
Ένας άλλος, έγραψε ότι ο μεγάλος αριθμός στρατευμάτων στην περιοχή, που παραμένουν σε χαρακώματα, καθιστούσε δύσκολη τη διεξαγωγή «ενός πολέμου με ελιγμούς» και συχνά κατέληγε σε «μετωπικές» επιθέσεις.
«Η συνέπεια όλων αυτών είναι ένα αδιέξοδο», έγραψε ο ίδιος.
Συνεχίζεται η ουκρανική αντεπίθεση
Σε άλλα σημεία του μετώπου, σημειώνει η Post, η Ουκρανία βρίσκεται ενεργά στην αντεπίθεση, προχωρώντας προς τα εμπρός μέσω μικρότερων, αστραπιαίων επιθέσεων πεζικού και καταλαμβάνοντας με κόπο μία ρωσική θέση τη φορά.
Αυτές οι αιφνιδιαστικές επιθέσεις, είπαν οι διοικητές, έχουν σχεδιαστεί για να πιέσουν τους Ρώσους, να τους αποσπάσουν την προσοχή και να τους αναγκάσουν να αναδιπλωθούν, δημιουργώντας ενδεχομένως πιο αδύναμα σημεία αλλού στο μέτωπο, τα οποία η Ουκρανία μπορεί να διασπάσει.
Σε ένα φυλάκιο διοίκησης στα σύνορα των περιοχών Χάρκοβο και Λουγκάνσκ, λιγότερο από ένα χιλιόμετρο από τη γραμμή του μετώπου, ένας ουκρανός διοικητής εφόδου της 68ης ταξιαρχίας εξηγούσε ότι το τίμημα των επιθέσεων είναι υψηλό και για τις δύο πλευρές και οι διοικητές βρίσκονται υπό σοβαρή πίεση.
«Ηταν πολύ πιο δύσκολο από ό,τι νομίζαμε», δήλωσε ο συνταγματάρχης Ολέξι Σουμ, ο οποίος είναι διοικητής της 68ης Ταξιαρχίας. «Αν και είμαι ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα, είμαι πραγματικά απογοητευμένος από την προηγούμενη εβδομάδα, από συναισθηματικής άποψης. Χάσαμε μερικούς στρατιώτες από ατυχήματα, όχι λόγω των μαχών. Οι απώλειές μας είναι περισσότερες από ό,τι στο παρελθόν», είπε και πρόσθεσε: «Δεν κάνουμε συχνά επιθέσεις, είναι τόσο εξαντλητικές».