Ο διορισμός της Βασιλικής Θάνου, πρώην προέδρου του Αρείου Πάγου και πρώην πλέον προϊσταμένης του νομικού γραφείου του Πρωθυπουργού, στη θέση της προέδρου της Επιτροπής Ανταγωνισμού, προκάλεσε πολλές αντιδράσεις.
Δεν είναι μόνο ότι η ίδια η κυρία Θάνου πριν κάποια χρόνια ξιφουλκούσε κατά των βετεράνων δικαστικών που λάμβαναν θέσεις σε άλλες δομές της διοίκησης, πράγμα που εν προκειμένω υποκρύπτει μια κάποια υποκρισία.
Ούτε μόνο ότι ο Αλέξης Τσίπρας, σε μια πρώτη ανάγνωση, φαίνεται να «τακτοποιεί» τη συνεργάτιδά του σε μια ανεξάρτητη αρχή από την οποία, όπως η ίδια προειδοποίησε τη Νέα Δημοκρατία κατά την ακρόασή της στην αρμόδια επιτροπή της Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, δεν θα μπορεί να την κουνήσει κανείς.
Ούτε μόνο ότι τον διορισμό της ενέκρινε η κυβερνητική πλειοψηφία των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ συνεπικουρούμενη από την Ενωση Κεντρώων του Βασίλη Λεβέντη αλλά -και αυτό πολιτικά είναι πολύ ενδιαφέρον- και από τη Χρυσή Αυγή (εδώ).
Είναι αυτή η διάχυτη αίσθηση του ιλαρού που συνδέει όλα τα παραπάνω. Επί των ημερών του κ. Τσίπρα, η κυρία Θάνου προτάθηκε ή προωθήθηκε για: υπηρεσιακή Πρωθυπουργός, για προϊσταμένη του νομικού γραφείου στο Μαξίμου και τώρα για πρόεδρος μιας ανεξάρτητης αρχής, αυτής της Επιτροπής Εμπορίου.
Αυτό το ιλαρό κατέδειξε με την παρέμβασή του ο Βαγγέλης Βενιζέλος, εκπρόσωπος του ΚΙΝΑΛ στην επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής.
Με μια αδιορατη ειρωνεία, ο κ. Βενιζέλος παρατήρησε ότι η κυρία Θάνου μοιάζει να εγκαταλείπει τον κ. Τσίπρα, από μια θέση για την οποία είχε κριθεί τόσο απαραίτητη η παρουσία της και μάλιστα ενώ οδεύουμε προς τις εκλογές. Και όλα αυτά ενώ προηγουμένως της είχε πλέξει το εγκώμιο περιγράφοντάς την ως έναν άνθρωπο αξιών, καθώς είχε προσφέρει τις υπηρεσίες της στο Μαξίμου αμισθί.
«Αυτό το στοιχείο της αμισθί προσφοράς υπηρεσιών είναι σημαντικό, γιατί δείχνει ότι δεν υπάρχει κίνητρο οικονομικό, ότι είναι υπεράνω τουλάχιστον αυτού του κινήτρου και τα κίνητρά της είναι αμιγώς θεσμικά, ιδεολογικά, εν πάση περιπτώσει κινούνται στη σφαίρα των αξιών.
» Τώρα ξαφνικά δεν είναι εντυπωσιακό ότι εγκαταλείπει αυτή τη θέση στην οποία κρίθηκε αναγκαία η παρουσία της και πηγαίνει στην Επιτροπή Ανταγωνισμού φαντάζομαι όχι αμισθί, αλλά με τις προβλεπόμενες αποδοχές και απολαβές του Προέδρου αυτής της Αρχής;
»Δεν υπάρχει ένα πρόβλημα σχέσεων με τον Πρωθυπουργό; Τον εγκαταλείπει, τώρα που πλησιάζουμε προς τις εκλογές; Θα στερηθεί των υπηρεσιών της ο Πρωθυπουργός, το νομικό γραφείο το οποίο είναι τόσο κρίσιμο για τον σχεδιασμό της κυβέρνησης και εν πάση περιπτώσει και την πολιτική διεύθυνση της χώρας; Το βρίσκω και αντιφατικό και ανεξήγητο» σημείωσε ο κ. Βενιζέλος, για να συνεχίσει:
«Δηλαδή ο κάθε κακόπιστος ή εν πάση περιπτώσει ο κάθε ένας που έχει μια ερευνητική διάθεση θα μπορούσε να πει γιατί γίνεται αυτό; Μήπως κάποιοι εγκαταλείπουν το σκάφος λίγο πριν τη βύθιση και αναζητούν θέσεις οι οποίες είναι μακράς θητείας;»
Ακολούθως βέβαια, ο κ. Βενιζέλος αποδόμησε και την αντίληψη της κυρίας Θάνου περί δικαίου, παραθέτοντας μια σειρά από αστοχίες της ενώ η ίδια ήταν ακόμη πρόεδρος του Αρείου Πάγου. Σε κάθε περίπτωση, ήταν μια τοποθέτηση, που αξίζει να καταγραφεί.
Ολόκληρη η τοποθέτηση του κ. Βενιζέλου στην ακρόαση της κυρίας Θάνου ήταν η εξής:
«Απευθυνόμενος στην κ. Θάνου, θέλω να θέσω ορισμένα ερωτήματα με τη μορφή εύλογων αποριών που έχω, γιατί συνήνεσε στην επιθυμία της κυβέρνησης να την προτείνει για τη θέση του Προέδρου της Επιτροπής Ανταγωνισμού.
» Η κυρία Θάνου δεν είναι απλώς επίτιμη Πρόεδρος του Αρείου Πάγου. Έχει διατελέσει και υπηρεσιακή πρωθυπουργός, έχει καθέξει ένα από τα υψηλότερα πολιτειακά αξιώματα.
» Στη συνέχεια, θεώρησε ότι πρέπει να προσφέρει τις υπηρεσίες της ως προϊσταμένη του νομικού γραφείου του Πρωθυπουργού, προφανώς γιατί θεώρησε ότι αυτό συνιστά υποχρέωσή της απέναντι στην κυβέρνηση και τον Πρωθυπουργό και μάλιστα αμισθί.
Αυτό το στοιχείο της αμισθί προσφοράς υπηρεσιών είναι σημαντικό, γιατί δείχνει ότι δεν υπάρχει κίνητρο οικονομικό, ότι είναι υπεράνω τουλάχιστον αυτού του κινήτρου και τα κίνητρά της είναι αμιγώς θεσμικά, ιδεολογικά, εν πάση περιπτώσει κινούνται στη σφαίρα των αξιών.
» Τώρα ξαφνικά δεν είναι εντυπωσιακό ότι εγκαταλείπει αυτή τη θέση στην οποία κρίθηκε αναγκαία η παρουσία της και πηγαίνει στην Επιτροπή Ανταγωνισμού φαντάζομαι όχι αμισθί, αλλά με τις προβλεπόμενες αποδοχές και απολαβές του Προέδρου αυτής της Αρχής;
»Δεν υπάρχει ένα πρόβλημα σχέσεων με τον Πρωθυπουργό; Τον εγκαταλείπει, τώρα που πλησιάζουμε προς τις εκλογές; Θα στερηθεί των υπηρεσιών της ο Πρωθυπουργός, το νομικό γραφείο το οποίο είναι τόσο κρίσιμο για τον σχεδιασμό της κυβέρνησης και εν πάση περιπτώσει και την πολιτική διεύθυνση της χώρας; Το βρίσκω και αντιφατικό και ανεξήγητο.
» Δηλαδή ο κάθε κακόπιστος ή εν πάση περιπτώσει ο κάθε ένας που έχει μια ερευνητική διάθεση θα μπορούσε να πει γιατί γίνεται αυτό; Μήπως κάποιοι εγκαταλείπουν το σκάφος λίγο πριν τη βύθιση και αναζητούν θέσεις οι οποίες είναι μακράς θητείας;
» Και, εν πάσει περιπτώσει, βλέπετε ότι εδώ η Ν.Δ. έχει κοινοποιήσει τις ενστάσεις της στην αρμόδια Επίτροπο Ανταγωνισμού, έχει πει ότι δεν θα αποδεχθεί τον διορισμό. Θα υποβάλετε την παραίτησή σας; Θα τη θέσετε την παραίτησή σας στη διάθεση της επόμενης κυβέρνησης ή επιδιώκετε να παραμείνετε και μετά τις επόμενες εκλογές, όποτε γίνουν.
» Είμαστε στην τελευταία σύνοδο της Βουλής στη θέση της Προέδρου της Αρχής Ανταγωνισμού, ενώ υπάρχει τέτοια αντίθεση με την Κυβέρνηση και εδώ έχουμε μια Αρχή η οποία δεν είναι συνταγματικώς κατοχυρωμένη, είναι μια Αρχή νομοθετικά κατοχυρωμένη . Αν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει αντιρρήσεις θα μπορούσε νομοθετικά να ρυθμιστούν θέματα θητειών και συγκρότησης της Επιτροπής.
» Ένα άλλο θέμα. Είστε πρώην Πρωθυπουργός υπηρεσιακός, είστε επίτιμη Πρόεδρος του Αρείου Πάγου.
» Υπάρχουν αρχές ανεξάρτητες συνταγματικά κατοχυρωμένες, στις οποίες η επιλογή του προέδρου και των μελών γίνεται με συναίνεση ή έστω με ευρεία πλειοψηφία. Εδώ έχουμε μια Επιτροπή, η οποία είναι παλαιά μεν, αλλά νομοθετικά ρυθμισμένη, όχι συνταγματικά. Η επιλογή γίνεται από μόνη την πλειοψηφία ως προς τη γνώμη της Επιτροπής Θεσμών και από μόνο το Υπουργικό Συμβούλιο τελικά. Άλλοι συνάδελφοί σας, ο κ. Μενουδάκος, Επίτιμος Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, ο κ. Κουτρουμάνος, Επίτιμος Πρόεδρος του Αρείου Πάγου, έχουν επιλεγεί πρόεδροι ανεξάρτητων αρχών συνταγματικής περιωπής, έχουν εκλεγεί από τη Διάσκεψη των Προέδρων με ευρύτατη συναίνεση και αυτό διασφαλίζει το κύρος τους.
» Εσείς θα καταδεχθείτε, μετά από τη διαδρομή αυτή, να καταλάβετε τη θέση αυτή με αντιρρήσεις της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και κομμάτων της Ελάσσονος Αντιπολίτευσης; Αυτό συνάδει προς τα αξιώματά σας και προς τη διαδρομή σας; Αυτό συνδυάζεται και με την προηγούμενη ερώτησή μου σε σχέση με την παραμονή σας μετά από πιθανή αλλαγή του συσχετισμού των δυνάμεων και του σχηματισμού μιας άλλης κυβέρνησης. Αυτά είναι νομίζω θέματα τα οποία πρέπει να τα δούμε προκαταρκτικά για την αξιολόγηση που πρέπει να κάνει η Επιτροπή. Θα ήθελα, λοιπόν, να μου δώσετε αυτές τις απαντήσεις, οι οποίες είναι πάρα πολύ συγκεκριμένες.
» Αν μου επιτρέπετε, θα ήθελα και σε σχέση με τον τρόπο που, αν επιλεγείτε και αναλάβετε – γιατί εγώ θα το σκεφτόμουν αυτό στη θέση σας – θα ασκήσετε τα καθήκοντά σας. Με ποια αντίληψη περί της ερμηνείας του δικαίου; Διότι εδώ θα μου επιτρέψετε να θυμίσω ότι υπήρξε ένα τεράστιο πρόβλημα ερμηνείας του Συντάγματος σε σχέση με την παράταση των ορίων ηλικίας των δικαστικών λειτουργών – η πρότασή σας απερρίφθη από την Ολομέλεια του Αρείου Πάγου – η οποία ήταν μια προφανής παρερμηνεία του Συντάγματος.
» Αλλά έχω δει να παρερμηνεύετε και βασικούς νόμους και να σας απαντά δημόσια η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων, όπως έγινε, ας πούμε, με τη συστηματική ερμηνεία μεταξύ του νόμου 4022 και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, το άρθρο 29, ενώ ο νόμος ρητά παραπέμπει στο άρθρο 29 για τη δυνατότητα σύγκλησης της Ολομέλειας Εφετών εν συμβουλίω. Εν πάση περιπτώσει, φαντάζομαι ότι εκεί, αν ασκηθεί μια κριτική προς τις πράξεις σας ως Προέδρου της ανεξάρτητης αρχής, θα είστε πιο διστακτική στο να καταμηνύσετε πρόσωπα, όπως ο αείμνηστος Σταύρος Τσακυράκης, τον οποίο μηνύσατε όταν ήσασταν Πρόεδρος του Αρείου Πάγου».