«Oλοι χρειαζόμαστε λίγη ησυχία μέσα σε τόση βία, ώστε να αναθαρρεύουμε και να μην αποκαρδιωνόμαστε. Η λογοτεχνία είναι μεγάλη παρηγοριά» δηλώνει η Ιζαμπέλ Ατζανί. Η διάσημη και πολυβραβευμένη γαλλίδα ηθοποιός ήταν η απόλυτη σταρ του πολιτιστικού Φεστιβάλ των Δύο Κόσμων, στην πόλη Σπολέτο της κεντρικής Ιταλίας.
Το απόγευμα του Σαββάτου, 29 Ι0υνίου, παρουσίασε «Τα Μουρμουρητά της Ψυχής», μια θεατρική παράσταση με την ίδια να διαβάζει επί σκηνής αποσπάσματα από αγαπημένα της βιβλία (της Μαργκερίτ Ντιράς, της Καμίγ Λοράνς, της Φρανσουάζ Σαγκάν, της Σιντιά Φλερί, μεταξύ άλλων) αποκαλύπτοντας, εν τέλει, τον ίδιο της τον εαυτό.
«Υπάρχει το κοινό νήμα μιας οικουμενικής ιστορίας […] ένα μυστικό που μπορεί να αποκαλυφθεί μόνο μέσα στην οικειότητα ενός θεάτρου. Θα πάρω το κοινό από το χέρι και θα το οδηγήσω σε ένα εσωτερικό μου μουσείο, αναζητώντας αυτό που με εμψυχώνει ως γυναίκα και ως καλλιτέχνιδα» ανέφερε η 69χρονη ηθοποιός συνομιλώντας με τον Βαλέριο Καπέλι, κριτικό κινηματογράφου της Corriere della Sera. Ο οποίος, όμως, έστρεψε αμέσως την κουβέντα στο παρελθόν. «Ο Τριφό, έχοντας μαγευτεί από εσάς, σας βομβάρδισε με φλογερές επιστολές. Εσείς υποκύψατε», σημείωσε ο ιταλός δημοσιογράφος.
«Ο Τριφό είχε μανία με το γράψιμο. Εγραφε, ίσως, έχοντας επίγνωση ότι τα γραπτά του θα διαβάζονταν και από τις επόμενες γενιές. Τα γράμματα και οι σημειώσεις του ήταν ντελικάτα όπως οι επιθυμίες και οι εμμονές του. Αποτελούσαν μέρος του οπλοστασίου που διέθετε ως σαγηνευτής – και δεν δεχόταν να του αντιστέκεται κανείς. Προσπαθούσε να σε κατακτήσει με τα λόγια, πριν σε κυριεύσει. Στην ταινία “Η Ιστορία της Αντέλ Ουγκό” υπάρχουν ατάκες που απευθύνονται σε μένα» απάντησε η Ατζανί.
Οσον αφορά τη σχέση της με τον κορυφαίο γάλλο κινηματογραφιστή, «ήμουν 19 χρόνων και φοβόμουν την ισχύ των ανδρών. Επί δεκαετίες εμείς οι νεαρές ηθοποιοί επηρεαζόμασταν από αυτή την προειδοποίηση: “Αν δεν είσαι αντικείμενο πόθου και αν ο σκηνοθέτης δεν σε έχει στο στόχαστρό του, έχεις λίγες ελπίδες να πάρεις τον ρόλο”. Ο Τριφό με γοήτευσε με την αγάπη του για τον κινηματογράφο, την οποία μου μετέδωσε, αλλά το κορίτσι που ήμουν τότε αντιστάθηκε στη γοητεία του για πολύ καιρό».
Ο Βαλέριο Καπέλι θέλησε να μάθει πώς μεγάλωσε η Ιζαμπέλ Ατζανί: «Η μητέρα μου ήταν μια καθολική από τη Βαυαρία, ο πατέρας μου ένας αλγερινός μουσουλμάνος, αλλά όχι θρησκευόμενος. Δεν είχαν τους ίδιους κώδικες προσαρμογής στη γαλλική κοινωνία, όπου οι τάξεις δεν αναμειγνύονταν […] Ηθελε να μου επιβάλει το όραμά του, λογοκρίνοντας τη θηλυκότητά μου. Διαβάζοντας τον Ρακίνα βρήκα μια φυγή προς τις επιθυμίες και τα πάθη. Αγαπούσα τους κλασικούς συγγραφείς, οι οποίοι ήταν επικίνδυνοι στα μάτια της μητέρας μου. Εκείνη ενέτεινε τον ανταγωνισμό μάνας – κόρης, καταδικάζοντας τη συναισθηματική μου εκπαίδευση. Για τους γονείς μου το να γίνω ηθοποιός ήταν η ανακοίνωση ενός σκανδάλου, αφού επρόκειτο να ξεγυμνώνομαι συναισθηματικά».
Ο κριτικός της Corriere έκανε λόγο για προδοσία και η Ατζανί απάντησε καταφατικά: «Ναι, της οικογένειας και των παραδόσεων. Βρέθηκα σε ένα μικρό διαμέρισμα στα κακόφημα προάστια του Παρισιού, με γονείς που δεν μπορούσαν πια να πουν ο ένας στον άλλον “σ’ αγαπώ” και που δεν ήξεραν πώς να πουν “σ’ αγαπώ” στα παιδιά τους. Ημουν όμηρος της επιβίωσής τους».
«Διάβαζα μυθιστορήματα στα οποία οι δυο τους θα μπορούσαν να είναι πρωταγωνιστές. Εκείνος ήταν 18, εκείνη 25 και έφυγαν μαζί, εκείνη με την καρδιά της σπαραγμένη, αφήνοντας πίσω δυο μικρά παιδιά και έναν δεσποτικό πρώην σύζυγο. Τότε ο μπαμπάς, που δούλευε σε γκαράζ, αρρώστησε από την εισπνοή τοξικών αναθυμιάσεων, έως ότου έμεινε ανάπηρος. Η μαμά δεν δούλευε, ενώ ο αδελφός μου ζούσε σε μια επώδυνη παραβατικότητα που τον έκανε να βυθιστεί στα ναρκωτικά και στις ψυχώσεις. Θυσίασα μεγάλες ταινίες για την υγεία τους, που αποτελούσε προτεραιότητά μου. Αλλά δεν μπόρεσα να σώσω κανέναν. Με την ψυχανάλυση προσπάθησα να κατανοήσω αυτόν τον οικογενειακό κυκεώνα. Αυτά είναι πράγματα για τα οποία δεν είχα μιλήσει ποτέ και με σημάδεψαν ως ηθοποιό» πρόσθεσε.
«Στο συλλογικό φαντασιακό είστε μια ρομαντική και βασανισμένη ηρωίδα» σχολίασε ο Βαλέριο Καπέλι.
«Είμαι ρομαντική και έχω υποδυθεί διαταραγμένες γυναίκες, αλλά μην κάνετε το λάθος να πιστεύετε ότι μια ηθοποιός που συγχέεται με τους χαρακτήρες. Αγάπησα και αγαπήθηκα. Τα βάσανά μου δεν είναι μεγαλύτερα από τα βάσανα άλλων γυναικών. Εχω υποφέρει από τη ναρκισσιστική διαστροφή κάποιων ανδρών. Χάνεις πολύ χρόνο όταν έχεις λάθος σύντροφο και χάνεις και την αυτοπεποίθησή σου» σημείωσε η Ατζανί.
Ερωτηθείσα για τις κατηγορίες κατά του Ζεράρ Ντεπαρντιέ για σεξουαλικές επιθέσεις είπε πως «ορισμένες γυναίκες τον κατήγγειλαν και τις υποστηρίζω στην αναζήτηση της αλήθειας. Η Βαλέρια Γκολίνο είπε ότι ο Ζεράρ τη σεβόταν και το ίδιο συνέβη και με μένα, δεν προέβη ποτέ σε ακατάλληλες χειρονομίες».
Θυμίζοντάς της ο ιταλός δημοσιογράφος ότι εγκατέλειψε τα γυρίσματα της ταινίας «Ονομα: Κάρμεν» του Ζαν-Λικ Γκοντάρ με αφορμή ότι πέθαινε ο πατέρας της, η Ιζαμπέλ Ατζανί είπε πως «τις λίγες μέρες των γυρισμάτων είχε μια στάση διαφθορέα, με χειρονομίες που μερικές φορές έφταναν στα όρια του άσεμνου. Δεν δίσταζε να κατεβάζει το παντελόνι του μπροστά μου, ωσάν να υπήρχε σεξουαλική έλξη. Και οι πολιτικώς ορθοί γάλλοι κριτικοί μαστίγωσαν εμένα. Ναι, πήρα το ρίσκο να μην τιμήσω το ραντεβού με τον πιο σεβαστό άνθρωπο της Νουβέλ Βαγκ στον κόσμο».