Πέρυσι τον Σεπτέμβριο, η Γη κουνιόταν επί εννέα ημέρες και κανείς επιστήμονας δεν μπορούσε να εξηγήσει το γιατί.
Στις 16 Σεπτεμβρίου 2023, μια βουνοκορφή ύψους 1,2 χιλιομέτρων στην ανατολική Γροιλανδία κατέρρευσε. Με την κατολίσθηση αυτή, 25 εκατομμύρια κυβικά μέτρα βράχου και πάγου – αρκετά για να γεμίσουν 10.000 ολυμπιακές πισίνες – έπεσαν σε ένα απομακρυσμένο φιόρδ, προκαλώντας τσουνάμι τέτοιο σε μέγεθος που έκανε ολόκληρη τη Γη να δονείται.
Το κύμα κινήθηκε μπρος-πίσω στο φιόρδ Dickson και οι δονήσεις του ξεκίνησαν στις 11.35 (BST) της 16ης Σεπτεμβρίου και ανιχνεύονταν σε όλο τον κόσμο επί εννέα ημέρες!
Οι επιστήμονες δεν τα ήξεραν όλα αυτά τότε. Κατέγραψαν τις δονήσεις αλλά δεν μπορούσαν να εξηγήσουν την προέλευση και την διάρκειά τους.
Το μυστήριο αυτού του πολυήμερου «σεισμού» λύνεται σήμερα, έναν χρόνο μετά την κατολίσθηση της Γροιλανδίας, από επιστήμονες του UCL οι οποίοι συνεργάστηκαν με ακαδημαϊκούς από όλο τον κόσμο, καθώς και με τον στρατό της Δανίας για να διερευνήσουν την πηγή των μυστηριωδών δονήσεων.
Οπως αναφέρει το BBC, και όπως αναλύεται στη σχετική μελέτη η οποία δημοσιεύεται στο Science, η ανάλυση των σημάτων, τα οποία λαμβάνονταν κάθε 92 δευτερόλεπτα για εννέα ημέρες, αποκάλυψε τη Γροιλανδία ως πηγή, ενώ μαθηματικά μοντέλα αναπαρήγαγαν την κατολίσθηση και τις επιπτώσεις της.
Τα δεδομένα, καθώς και τα ορατά σημάδια στο φιόρδ, υποδεικνύουν ότι η κατολίσθηση της βουνοκορφής οδήγησε στο φιόρδ μια χιονοστιβάδα υλικών η οποία προκάλεσε έναν αρχικό παφλασμό ύψους 200 μέτρων. Στη συνέχεια δημιουργήθηκαν κύματα τσουνάμι ύψους έως και 110 μέτρων, τα οποία εξαπλώθηκαν γρήγορα κατά μήκος του φιορδ το οποίο φτάνει σε πλάτος τα 2,7 χιλιόμετρα.
Το τσουνάμι έφτασε σε μέγιστη ταχύτητα τα 105 μίλια την ώρα και μειώθηκε σε μέγεθος μέσα σε λίγα λεπτά, πριν μετατραπεί σε κύμα ύψους επτά μέτρων, το οποίο κινείτο μπρος-πίσω στο φιόρδ για αρκετές ημέρες.
Πιστεύεται ότι η πλάκα του βουνού κατέρρευσε επειδή ο βράχος που την στήριζε υποστηριζόταν από έναν παγετώνα, ο οποίος είχε αραιώσει και αποδυναμωθεί λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Το φαινόμενο θα μπορούσε να οδηγήσει και σε ανθρώπινες απώλειες, αφού την περιοχή επισκέπτονται συχνά κρουαζιερόπλοια. Ευτυχώς εκείνη την ημέρα το φιορδ ήταν έρημο.
Ο Δρ Στίβεν Χικς, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, δήλωσε στο BBC: «Οταν είδα για πρώτη φορά το σεισμικό σήμα, ήμουν εντελώς μπερδεμένος. Ποτέ στο παρελθόν δεν έχει καταγραφεί ένα τόσο μακράς διάρκειας σεισμικό κύμα που ταξιδεύει σε παγκόσμιο επίπεδο και περιέχει μόνο μία συχνότητα ταλάντωσης. Η μελέτη αυτού του συμβαντος αναδεικνύει εκπληκτικά τις περίπλοκες διασυνδέσεις μεταξύ της κλιματικής αλλαγής στην ατμόσφαιρα, της αποσταθεροποίησης των πάγων των παγετώνων στην κρυόσφαιρα, των κινήσεων των υδάτινων σωμάτων στην υδρόσφαιρα και του στερεού φλοιού της Γης στη λιθόσφαιρα. Αυτή είναι η πρώτη φορά που καταγράφεται η εκτόξευση του νερού ως δονήσεις μέσω του φλοιού της Γης, που ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο και διαρκούν αρκετές ημέρες».