Με δραματική ανακοίνωση, αργά τη νύχτα της Δευτέρας, ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν επιβεβαίωσε ότι υπέγραψε συμφωνία την οποία χαρακτήρισε «απίστευτα οδυνηρή» για τον ίδιο και για τον αρμενικό λαό, προκειμένου να τερματιστεί η ένοπλη σύρραξη στον θύλακα Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Σε αυτόν τον επώδυνο συμβιβασμό, που ήλθε έπειτα από βαριές απώλειες σε έμψυχο και πολεμικό υλικό, οι Αρμένοι απάντησαν με οργή, εισβάλλοντας στο Κοινοβούλιο της χώρας τους.
Τη συμφωνία έχουν υπογράψει οι δύο εμπλεκόμενες πλευρές, δηλαδή ο Πασινιάν για την Αρμενία και ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ, αλλά και ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν.
Η εκεχειρία, που τερματίζει έξι εβδομάδες σκληρών συγκρούσεων με χιλιάδες νεκρούς στρατιωτικούς και αμάχους, τέθηκε σε ισχύ από τη Δευτέρα στις 23:00 (ώρα Ελλάδας, μεσάνυχτα ώρα Μόσχας).
Με τη συμφωνία το Αζερμπαϊτζάν θα κρατήσει τις περιοχές που κατέλαβε κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης, ενώ η Αρμενία συμφωνεί να αποσυρθεί τις επόμενες εβδομάδες από άλλες περιοχές.
Το υπουργείο Αμυνας της Ρωσίας ανακοίνωσε ότι άρχισε να αναπτύσσει 1.960 στρατιωτικούς στον θύλακα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ σε ειρηνευτικό ρόλο. Οι δυνάμεις αυτές μεταφέρονται ήδη αεροπορικώς από τη Ρωσία στην εμπόλεμη ζώνη κατόπιν της τριμερούς συμφωνίας.
Ειρηνευτικές δυνάμεις θα έχει στην περιοχή και η Τουρκία.
Τέλος, οι δύο εμπόλεμες πλευρές συμφώνησαν και στην ανταλλαγή αιχμαλώτων.
Ο Πούτιν εξέφρασε την ελπίδα πως η συμφωνία που υπεγράφη «θα δημιουργήσει τις αναγκαίες συνθήκες» για να υπάρξει «μακροχρόνια και πλήρης επίλυση της κρίσης» στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Ο πρόεδρος Αλίεφ μίλησε για ιστορική συμφωνία και για την «υποταγή της Αρμενίας».
Από την πλευρά του ο Πασινιάν προσπάθησε να απαλύνει τη σημασία της συμφωνίας για τον αρμενικό λαό: «Δεν είναι νίκη, αλλά δεν είναι και ήττα όσο δεν θεωρείς τον εαυτό σου ηττημένο».
Σε όλη τη διάρκεια του πολέμου, σημειώνει το BBC, οι δυνάμεις της Αρμενίας έχαναν συνεχώς εδάφη. Μέσα στο Σαββατοκύριακο απώλεσαν τον έλεγχο της στρατηγικής σημασίας πόλης Σούσι.
Το Αζερμπαϊτζάν, ενισχυμένο σημαντικά με ισραηλινά drone και –πιθανόν– με τουρκική βοήθεια για τον σχεδιασμό των επιχειρήσεων, κατάφερε να αποδιοργανώσει τις αρμενικές άμυνες, στοχεύοντας κυρίως στα άρματα μάχη και στα αντιαεροπορικά. Σε ένα άλλο περιστατικό, χθες Δευτέρα, κατέρριψε «κατά λάθος» ρωσικό στρατιωτικό ελικόπτερο που πετούσε σε αρμενικό εναέριο χώρο, σκοτώνοντας δύο μέλη πληρώματος και τραυματίζοντας ένα τρίτο.
Οργή στο Ερεβάν
Οι εξελίξεις έγιναν δεκτές με κύμα οργής στην Αρμενία.
Χιλιάδες διαδηλωτές ήταν συγκεντρωμένοι γύρω από τη Βουλή της Αρμενίας από τη στιγμή που μεταδόθηκε η είδηση για την υπογραφή της συμφωνίας, ενώ εκατοντάδες εισέβαλαν στο κτίριο, έσπασαν παράθυρα και προκάλεσαν εκτεταμένες φθορές στο εσωτερικό του Κοινοβουλίου.