Την έντονη αντίδραση του αμερικανού γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ προκάλεσαν οι πληροφορίες που μετέδωσε το πρακτορείο TASS περί απόκτησης (με συμπαραγωγή) και δεύτερης συστοιχίας ρωσικών S-400 από την Τουρκία.
Είτε πρόκειται για νέα σύμβαση, όπως υποστηρίζει το πρακτορείο TASS, είτε για πρόβλεψη του συμβολαίου που έχει ήδη υπογραφεί μεταξύ των δύο πλευρών, ο γερουσιαστής Μενέντεζ -πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας- ήταν σαφής στην αντίδρασή του, κάνοντας λόγο για ξεκάθαρη παραβίαση των αμερικανικών κυρώσεων (βάσει του νόμου CAATSA) και καλώντας την Τουρκία να απορρίψει κάθε στρατιωτική συνεργασία με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, τον οποίο χαρακτηρίζει εγκληματία πολέμου.
«Ανησυχώ βαθύτατα για τις αναφορές ότι η Τουρκία εξετάζει περαιτέρω αγορές του ρωσικού συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας S-400, μια παράδοση που θα αποτελούσε άλλη μια ξεκάθαρη παραβίαση των κυρώσεων των ΗΠΑ που επιβάλλονται από τον Νόμο για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής Μέσω Κυρώσεων (νόμος CAATSA – Countering America’s Adversaries Through Sanctions).
»Καθώς η Ρωσία συνεχίζει τη βάναυση και παράνομη εισβολή της στην Ουκρανία, η Τουρκία έχει την ευθύνη και την ευκαιρία να επιδείξει κατηγορηματικά τη δέσμευσή της στο ΝΑΤΟ και στην περιφερειακή ειρήνη και ασφάλεια, απορρίπτοντας πλήρως κάθε στρατιωτική συνεργασία με έναν εγκληματία πολέμου όπως ο Βλαντιμίρ Πούτιν», τονίζει στη σχετική ανακοίνωσή του ο Ρόμπερτ Μενέντεζ και συνεχίζει κάνοντας εκ νέου αναφορά στις τουρκικές παραβιάσεις πάνω από το Αιγαίο:
«Μεταξύ των συνεχιζόμενων ανταγωνιστικών παραβιάσεων του εναέριου χώρου της Ελλάδας και της καθυστέρησης της ενταξιακής διαδικασίας της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, ελπίζω ειλικρινά η Τουρκία να αλλάξει πορεία και να ανταποκριθεί στις ευθύνες της έναντι της αμυντικής συμμαχίας, όντας ο εποικοδομητικός εταίρος στην περιοχή που όλοι ελπίζουμε ότι μπορεί να είναι. Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να είναι ξεκάθαρες: οποιαδήποτε επέκταση των δεσμών της Τουρκίας με τον ρωσικό αμυντικό τομέα θα ήταν σοβαρό λάθος που θα έθετε σε περαιτέρω κίνδυνο την ασφάλεια των συμμάχων και εταίρων μας στο ΝΑΤΟ και σε όλη την Ευρώπη».
Απαντώντας σε ερώτηση της ιστοσελίδας Hellas Journal σχετικά με το ενδεχόμενο να υπάρξει μια νέα συμφωνία που θα προβλέπει τη προμήθεια επιπλέον S-400 στην Τουρκία, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέφρασε την αντίθεση που έχουν οι ΗΠΑ απέναντι σε μια τέτοια κίνηση. «Εχουμε δει -είπε- αυτά τα δημοσιεύματα αλλά δεν γνωρίζουμε καμία νέα εξέλιξη σχετικά με αυτό το θέμα. Η θέση μας για την αγορά των S-400 από την Τουρκία είναι γνωστή. Σας παραπέμπουμε στην τουρκική κυβέρνηση για να μιλήσετε για τα σχέδια αμυντικών προμηθειών της. Δεδομένης της βάναυσης και αδικαιολόγητης συνεχιζόμενης εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, τώρα περισσότερο από ποτέ προτρέπουμε όλες τις χώρες να αποφύγουν τις συναλλαγές με τον αμυντικό τομέα της Ρωσίας, που τις θέτει σε κίνδυνο κυρώσεων».
Στη συνέχεια της ίδιας μέρας (16 Ιουλίου) τη σκυτάλη πήρε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Νεντ Πράις, (δείτε περισσότερα εδώ) ο οποίος ερωτηθείς αν η προμήθεια μιας δεύτερης συστοιχίας S-400 θα μπορούσε να αλλάξει τη θέση της αμερικανικής κυβέρνησης για το θέμα της προμήθειας (και του προγράμματος αναβάθμισης) F-16 στην Τουρκία, αρκέστηκε να πει: «Θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε τι θα συμβεί, αλλά δεν γνωρίζουμε καμία νέα εξέλιξη σχετικά με αυτό το θέμα και έτσι θα σας παραπέμψουμε στις τουρκικές αρχές προς το παρόν για να μιλήσετε για τα σχέδιά τους».
«Καλούμε την Τουρκία να μην κατέχει πλέον το σύστημα S-400»
Οι αντιρρήσεις, όμως, του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν περιορίζονται μόνο στο σενάριο που παρουσίασε το πρακτορείο TASS, το οποίο αφορά την υπογραφή ενός νέου συμβολαίου μεταξύ της ρωσικής και της τουρκικής πλευράς.
Σε διευκρινιστική ερώτηση που υπέβαλε το ΑΠΕ-ΜΠΕ, για το εάν η Ουάσιγκτον ζητά να μην προχωρήσει η υφιστάμενη σύμβαση που προβλέπει την προμήθεια μιας δεύτερης συστοιχίας S-400, εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών ξεκαθάρισε ότι οι ΗΠΑ δεν ζητούν απλώς να μην υπάρξει μια νέα προμήθεια, αλλά συνεχίζουν να καλούν την Τουρκία να εγκαταλείψει πλήρως το σύστημα S-400 που ήδη κατέχει.
«Εχουμε δει αυτά τα δημοσιεύματα και δεν γνωρίζουμε καμία νέα εξέλιξη σχετικά με αυτό το θέμα. Η θέση μας για την αγορά των S-400 από την Τουρκία είναι γνωστή: καλούμε την Τουρκία να μην κατέχει πλέον το σύστημα S-400. Η απόκτηση των S-400 από την Τουρκία έρχεται σε άμεση αντίθεση με τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν όλοι οι Σύμμαχοι στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ το 2016 στη Βαρσοβία για τη μείωση των εξαρτήσεων από τον ρωσικό εξοπλισμό. Σας παραπέμπουμε στην τουρκική κυβέρνηση για να μιλήσετε για τα σχέδια των αμυντικών προμηθειών της».