Καθώς Τουρκία και Ουγγαρία εξακολουθούν να μπλοκάρουν την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο βορειοευρωπαϊκών χωρών αναμένεται να συζητήσουν τα επόμενα βήματα στη συνάντησή τους με τον Αντονι Μπλίνκεν, που γίνεται την Πέμπτη στην Ουάσινγκτον.
Ο Βίκτορ Ορμπαν έχει δεσμευθεί να επικυρώσει τα πρωτόκολλα ένταξης όταν συνεδριάσουν οι νομοθέτες της, τον Φεβρουάριο, αλλά παραμένει η αβεβαιότητα για το πότε θα συμφωνήσει ο Ταγίπ Ερντογάν, καθώς και το ενδεχόμενο αναβολής για μετά τις τουρκικές εκλογές του Ιουνίου.
Ετσι, η κυβέρνηση Μπάιντεν βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα κρίσιμο δίλημμα, καθώς προσπαθεί να διατηρήσει ενωμένη τη Δύση υπέρ της Ουκρανίας, παρά τις υψηλές τιμές ενέργειας, όπως σημειώνει η Μίσι Ράιαν στην Washington Post.
Το «περίμενε» του Ερντογάν προσθέτει ένα ακόμα πρόβλημα στις ήδη διαταραγμένες σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία. «Η πίεση της Δύσης αυξάνεται», ανέφερε η Γκονούλ Τολ, τούρκος ακαδημαϊκός στο Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής, που εδρεύει στην Ουάσινγκτον. Καθώς η Τουρκία έχει βάλει τη συμμαχία στην αναμονή, είπε, ο Λευκός Οίκος δεν προτίθεται να αφήσει τον τούρκο πρόεδρο να χρησιμοποιήσει το χαρτί του ΝΑΤΟ για να κερδίσει πόντους σε άλλα ζητήματα.
Ενόψει των συνομιλιών με τον Μπλίνκεν στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ την Πέμπτη, ο σουηδός υπουργός Εξωτερικών Τομπάιας Μπίλστρομ ανέφερε ότι η Σουηδία έχει ήδη λάβει πολλά μέτρα για να διευκολύνει το μνημόνιο ένταξης που υπεγράφη από Τουρκία, Φινλανδία και Σουηδία τον Ιούνιο – συμπεριλαμβανομένων αλλαγών στο Σύνταγμα της Σουηδίας, οι οποίες τίθενται σε ισχύ τον Ιανουάριο, ώστε να ισχυροποιήσουν τους αντιτρομοκρατικούς νόμους, κάτι που αποτελούσε βασικό αίτημα της Αγκυρας.
Η Στοκχόλμη έχει επίσης ανακοινώσει την άρση ενός ανεπίσημου εμπάργκο στις πωλήσεις όπλων στην Τουρκία και τις τελευταίες εβδομάδες εξέδωσε στην Αγκυρα έναν Κούρδο με φερόμενες διασυνδέσεις με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK). Ο Κούρδος είχε ζητήσει ανεπιτυχώς άσυλο στη Σουηδία.
Ο Μπίλστρομ εξέφρασε την ελπίδα ότι η Τουρκία θα κινηθεί σύντομα για να επικυρώσει την ένταξη των δυο χωρών στο ΝΑΤΟ, αλλά αρνήθηκε να αναφερθεί σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. «Οποιαδήποτε περαιτέρω καθυστέρηση είναι πολύ, πολύ κακή. Νομίζω ότι όλοι πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να κάνουν τη δουλειά που πρέπει να κάνουν», σημείωσε ο σουηδός υπουργός.
Μετά από μήνες αναμονής, γράφει η Washignton Post, αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ ξεκίνησαν να ασκούν πίεση δημοσίως στην Τουρκία. Κατά τη διάρκεια επίσκεψης στην Κωνσταντινούπολη, στις αρχές του προηγούμενου μήνα, ο Γενς Στόλτενμπεργκ τόνισε ότι Φινλανδία και Σουηδία έχουν σημειώσει μεγάλη πρόοδο από την πλευρά τους.
«Ηρθε η ώρα να καλωσορίσουμε τη Φινλανδία και τη Σουηδία ως πλήρη μέλη του ΝΑΤΟ», ανέφερε σε σχόλιά του μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. «Σε αυτούς τους επικίνδυνους καιρούς, είναι ακόμα πιο σημαντικό να οριστικοποιηθεί η ένταξή τους για να αποτραπεί οποιαδήποτε παρεξήγηση ή λανθασμένος υπολογισμός από τη Μόσχα».
Η ένταξη των δύο χωρών θα δώσει στο ΝΑΤΟ ώθηση και θα αποτελέσει ένα πρόσθετο πλήγμα για τη Μόσχα, προσθέτοντας 800 μίλια στα σύνορα της Ρωσίας με τη Συμμαχία.
Δεν είναι η πρώτη φορά που πολιτικές ανησυχίες έχουν καθυστερήσει τα σχέδια διεύρυνσης του ΝΑΤΟ. Οπως υπενθυμίζει η εφημερίδα, το 2019 η Ελλάδα συμφώνησε να στηρίξει την ένταξη της FYROM, μετά από πολυετή καθυστέρηση – αλλά μόνο όταν η τελευταία άλλαξε επίσημα το όνομά της σε Βόρεια Μακεδονία.
Στο μεταξύ, το πρόβλημα είναι ότι δεν έχει γίνει ακόμα σαφές τι θα ικανοποιήσει τον Ερντογάν, ο οποίος κάνει ό,τι μπορεί για να εξασφαλίσει μία ακόμα θητεία στις εκλογές του 2023. Οι απαιτήσεις των Τούρκων αλλάζουν συχνά.
Αυτή την εβδομάδα, ο τούρκος υπουργός Δικαιοσύνης απαίτησε την έκδοση «όλων των τρομοκρατών που θέλει η Τουρκία» προτού υπογράψει η χώρα του την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν φτάνει μόνο ένας Κούρδος.
Οι ανησυχίες της Τουρκίας φαίνεται ότι απευθύνονται κυρίως στη Σουηδία παρά στη Φινλανδία. Σουηδικά ΜΜΕ δημοσίευσαν την Τετάρτη ότι ο γενικός εισαγγελέας της χώρας εξέδωσε άποψη ότι δεν πρέπει να εκδοθούν πολλοί από αυτούς που έχει ζητήσει η Αγκυρα.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Φινλανδίας, Πέκκα Χααβίστο, ανέφερε ότι η καθυστέρηση είχε προκαλέσει ανησυχία σε μια δύσκολη περίοδο για την ασφάλεια της Ευρώπης. Αναφέρθηκε στις επιθέσεις στους αγωγούς Nord Stream στη Βαλτική Θάλασσα τον Σεπτέμβριο και στον θάνατο δύο ανθρώπων στην Πολωνία από ουκρανικό πύραυλο.
«Ευτυχώς, δεν ήταν επίθεση από τη Ρωσία. Αλλά φυσικά, μπορείτε να φανταστείτε ότι αν είχε γίνει μια επίθεση από τη Ρωσία, θα ήταν μια πολύ περίπλοκη κατάσταση για χώρες όπως η Φινλανδία ή η Σουηδία», τόνισε.
Το Πεντάγωνο έχει δηλώσει ότι στηρίζει προτεινόμενη συμφωνία για πώληση στην Αγκυρα δεκάδων νέων μαχητικών αεροσκαφών F-16 και αναβαθμίσεις για τον υπάρχοντα στόλο F-16, όμως πολλά μέλη του Κογκρέσου είναι αντίθετα, εν μέρει λόγω της εχθρικής σχέσης της Τουρκίας με την Ελλάδα, σημειώνει η εφημερίδα.
Μπορεί ο Ερντογάν να λέει ότι η άρνησή του να επικυρώσει την ένταξη των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ συνδέεται κυρίως με ανησυχίες για την ασφάλεια της Τουρκίας, αλλά η καθυστέρηση εξυπηρετεί μόνο τον Πούτιν.
Ο Μπίλστρομ ανέφερε στην αμερικανίδα δημοσιογράφο ότι δεν υπάρχουν πολλά ακόμα που να μπορεί να κάνει η κυβέρνησή του. «Είναι απαραίτητο να λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι η Σουηδία έχει ένα ανεξάρτητο δικαστικό σώμα και η κυβέρνηση δεν θα είναι σε θέση να κάνει πράγματα» που δεν εντάσσονται στις αρμοδιότητές της, είπε.
Ανέφερε, επίσης, ότι η Τουρκία πρέπει να τηρήσει και αυτή τις δικές της δεσμεύσεις, για παράδειγμα εντοπίζοντας πιο γρήγορα όσους διαπράττουν εγκλήματα στη Σουηδία και στη συνέχεια διαφεύγουν στην Τουρκία.
Ο Σονέρ Τσαγκαπτάι, τούρκος ακαδημαϊκός στο Ινστιτούτο για την Πολιτική στην Εγγύς Ανατολή της Ουάσινγκτον, δήλωσε ότι αναμένει από τον Ερντογάν να δώσει τη συγκατάθεσή του λίγο πριν τις εκλογές, μεγιστοποιώντας το πολιτικό όφελος της καθυστέρησης, για να φανεί ως «πλήρης δικαίωση της θέσης της Τουρκίας».
Ο Τσαγκαπτάι τόνισε ότι μπορεί οι αμερικανοί αξιωματούχοι να θέλουν να μείνουν εκτός της συζήτησης Σουηδίας-Φινλανδίας-Τουρκίας, αλλά στο τέλος θα χρειαστεί να παρέμβουν για να βοηθήσουν στη σύναψη της συμφωνίας. «Ο Μπάιντεν λέει ότι δεν πρόκειται να κάνει τίποτα, αλλά νομίζω ότι θα χρειαστεί μια παρέμβαση της τελευταίας στιγμής από τον Λευκό Οίκο» είπε.