Για τους ακτιβιστές που υποστηρίζουν την απελευθέρωση της αγοράς και χρήσης των ναρκωτικών, είναι μια εικόνα που θα χαρακτήριζε κανείς «πολύ καλή για να είναι αληθινή»: ένα κατάστημα σε έναν λιθόστρωτο δρόμο στην Ουτρέχτη που πουλάει νόμιμα Εcstasy (MDMA) για ψυχαγωγική χρήση, τόσο απλά και εύκολα, όσο και ο κοσμηματοπώλης που πουλάει ρολόγια λίγο παραδίπλα.
Το κατάστημα XTC στο κέντρο της τέταρτης μεγαλύτερης πόλης της Ολλανδίας επισκέφτηκε τις τελευταίες ημέρες ο υπουργός Υγείας Ερνστ Κάιπερς, ο οποίος εθεάθη να εξετάζει τους αυτόματους πωλητές (τύπου τσιχλόφουσκας) και τα εκπαιδευτικά βίντεο που διαθέτει. Δυστυχώς, όμως, για εκείνους που ζητούν μεταρρυθμίσεις στο θέμα των ναρκωτικών, γράφει το δημοσίευμα τoυ Guardian, το «κατάστημα» δεν είναι (ακόμη) το αποτέλεσμα της επέκτασης του περίφημου ολλανδικού gedoogbeleid (πολιτική ανοχής) για τη χρήση και την πώληση κάνναβης.
Ο υπουργός στην πραγματικότητα επισκεπτόταν ένα κατάστημα-μακέτα, εξετάζοντας πώς μπορεί να φαίνεται απέξω ένα μαγαζί που κάνει λιανική πώληση, με τρία μοντέλα πώλησης στο εσωτερικό του, τρεις διαφορετικούς τρόπους, δηλαδή, με τους οποίους κάποιος θα είχε τη δυνατότητα να αγοράσει ναρκωτικά στην πράξη –ανάλογα με την κρατική νομοθεσία.
Ως απάντηση στην εντεινόμενη περιβαλλοντική και κοινωνική ζημιά που υφίσταται από το παράνομο εμπόριο και τη χρήση ναρκωτικών η Ολλανδία, το Εργατικό κόμμα D66, στο οποίο ανήκει ο Κάιπερς (είναι ένα από τα τέσσερα στον κυβερνητικό συνασπισμό) τάσσεται υπέρ της εξέτασης του κανονισμού για τα –επί του παρόντος– απαγορευμένα ναρκωτικά όπως η κοκαΐνη, το MDMA, τα μανιτάρια ψιλοκυβίνης (γνωστά και ως μαγικά μανιτάρια) και το LSD.
Η Ολλανδία είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς Εcstasy και αμφεταμινών στον κόσμο και η δύναμη (και η βία) των συμμοριών που τα προμηθεύουν έχει οδηγήσει ορισμένους αξιωματικούς της Αστυνομίας να προειδοποιήσουν την κυβέρνηση ότι η χώρα κινδυνεύει να μετατραπεί στο απόλυτο «ναρκο-κράτος».
Αυτό το εικονικό κατάστημα που επισκέφτηκε ο υπουργός Υγείας είναι το «πνευματικό παιδί» του Poppi, μιας επιχείρησης που επιδιώκει να ιδρύσει ένα μόνιμο μουσείο ναρκωτικών, τα κέρδη του οποίου θα διοχετεύονταν στη Mainline, τον Οργανισμό που ειδικεύεται στην αντιμετώπιση των προβλημάτων υγείας που προκαλούνται από τα ναρκωτικά.
Ο Μάχτελντ Μπους ένας από τους εμπνευστές του Poppi και διευθυντής του ιδρύματος Mainline, είπε ότι η ιδέα ήταν να δημιουργηθεί αυτό το μουσείο, έτσι ώστε να μετακινηθεί η συζήτηση στην Ολλανδία από το εάν θα επιτραπεί η πώληση τέτοιων φαρμάκων στο πώς θα γίνει αυτό.
«Το ναρκωτικό Εcstasy (MDMA) βρίσκεται στο επίκεντρο επειδή η Ολλανδία είναι ένας τεράστιος παραγωγός αυτού του φαρμάκου που προκαλεί μεγάλη εγκληματικότητα και περιβαλλοντική ζημιά. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που κάνουν χρήση αυτής της ουσίας και οι κίνδυνοι για την υγεία τους είναι πολύ σοβαροί. Αλλά είναι λιγότερο σοβαροί από τα προβλήματα που δημιουργούν το αλκοόλ, η κοκαΐνη ή η ηρωίνη, για παράδειγμα», τόνισε στον Guardian.
«Εχουμε μια συζήτηση για το αν πρέπει να νομιμοποιήσουμε το Ecstasy ή όχι και αυτό το κατάστημα οδηγεί τη συζήτηση στο πώς θα το κάνουμε. Και διαθέτει ένα σκηνικό που θα ενθαρρύνει τους ανθρώπους να σκεφτούν πώς θα ήταν αυτό. Θέλουμε να καταλάβουμε ποιο θα ήταν ένα αποδεκτό μοντέλο για το ευρύ κοινό, εάν λαμβάναμε αυτήν την πολιτική απόφαση στην Ολλανδία».
Ναρκωτικά σε μηχανήματα αυτόματης πώλησης
Μπροστά στο όραμα της ελεγχόμενης πώλησης του Ecstasy που ερευνήθηκε από το μαγαζί, τα λεγόμενα «χάπια για πάρτι» θα αγοράζονταν από μηχανήματα αυτόματης πώλησης.
Η εικόνα μιας γυναίκας πίσω από τον πάγκο με ένα χάπι στη γλώσσα δίνει όλο το νόημα της ιδέας: τα χάπια θα ήταν διαθέσιμα μόλις γινόταν η πληρωμή και ένα σύντομο ερωτηματολόγιο θα συμπληρωνόταν σε ένα tablet.
Το δεύτερο προτεινόμενο μοντέλο λιανικής είναι μια μακέτα ενός νυχτερινού κέντρου όπου ένα μηχάνημα αυτόματης πώλησης, παρόμοιο με αυτό που πουλάει προφυλακτικά, προσφέρει τρία χάπια διαφορετικής ισχύος, με αντάλλαγμα μόλις μερικά κέρματα.
Τέλος, η Poppi προτείνει ένα μοντέλο, οι παραλλαγές του οποίου έχουν κερδίσει την υποστήριξη μεγάλων ομάδων που ερευνούν το θέμα: τα χάπια να πωλούνται χωρίς το μάρκετινγκ σε ένα μινιμαλιστικό περιβάλλον φαρμακείου.
Να συμπληρώνεται ένα λεπτομερές ερωτηματολόγιο και πριν από κάθε ερώτηση να προηγείται ένα σύντομο εκπαιδευτικό βίντεο, στο οποίο θα επισημαίνονται οι κίνδυνοι. Στη συνέχεια, οι πληροφορίες που θα έχουν συγκεντρωθεί μέσω των ερωτήσεων, θα κατέληγαν σε μια εξατομικευμένη δοσολογία.
Το θέμα της ρύθμισης του νόμου περί ναρκωτικών είναι πολύ «ζωντανό» στην Ολλανδία, την ώρα που επίκειται η ίδρυση μιας κρατικής επιτροπής για τη μελλοντική θεραπευτική χρήση του MDMA. Κατά την επίσκεψή του την Τετάρτη στο φανταστικό κατάστημα Ecstasy, ο υπουργός Υγείας Κάιπερς δήλωσε ότι «είναι ένα θέμα που είναι ζωντανό μεταξύ των νέων. Είναι καλό να μαθαίνουμε περισσότερα».
Τα αποτελέσματα της έρευνας για τις απόψεις όσων επισκέπτονται το κατάστημα θα χρησιμοποιηθούν σε ένα ερευνητικό πρόγραμμα από το Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης, σε συνεργασία με ομάδες της αστυνομίας και του δικαστικού Σώματος, μεταξύ άλλων. Το κατάστημα άνοιξε στις 15 Ιουλίου και θα κλείσει στις 29 Σεπτεμβρίου.