Το ευχάριστο ήταν ότι αυτή τη φορά πραγματοποιήθηκε και δια ζώσης. Υβριδικά. Σε πείσμα του τέταρτου κύματος και της έξαρσης των κρουσμάτων πανευρωπαϊκά, η World Travel Market 2021 (WTM), επανήλθε στο εκθεσιακό Excel του Λονδίνου, μετά από έναν χρόνο απουσίας.
Φυσικά η μεγαλύτερη έκθεση – βαρόμετρο της τουριστικής βιομηχανίας για κάθε νέα σεζόν δεν θύμιζε σε τίποτα, όσον αφορά τις συμμετοχές και την επισκεψιμότητα, παλαιότερες διοργανώσεις. Αλλά πρόκειται για μία μεταβατική φάση.
Η «μετάβαση» είναι ίσως και η λέξη που χαρακτηρίζει πλέον την αγορά του τουρισμού. Μετάβαση από την εποχή covid-19, σε ένα ασφαλές, σταθερό και βιώσιμο περιβάλλον. Το βιώσιμο δεν έχει να κάνει μόνο με οικονομικούς όρους, αλλά και με περιβαλλοντικούς.
Έτσι, μαζί με τους αριθμούς, που όλοι οι εμπλεκόμενοι στον τουρισμό προσδοκούν να επανέλθουν στην προ covid-19 εποχή, υπάρχει και η απαίτηση για «απανθρακοποίηση» της ταξιδιωτικής και τουριστικής δραστηριότητας. Και ίσως αυτή να είναι η μεγαλύτερη πρόκληση.
Αν κρίνει κανείς από τις θεματικές των συνεδριών και συζητήσεων που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο της διεθνούς τουριστικής συνάντησης, η κατεύθυνση δείχνει προς ένα μοντέλο το οποίο λαμβάνει υπόψη τις επιταγές της κλιματικής αλλαγής. Της κλιματικής κρίσης. Παράλληλα, διέπεται από καινοτομία και τάση για εξατομίκευση, ενώ αναζητά λύσεις στο πρόβλημα εύρεσης εργατικού δυναμικού.
Γιατί η επιθυμία για διακοπές είναι συσσωρευμένη και, όπως σημειώθηκε από τους παίκτες της αγοράς, εκφράζεται και θα ενταθεί κάθε φορά που θα χαλαρώνουν οι περιορισμοί της πανδημίας.
Σύμφωνα με τη World Travel Market Industry Report 2021, από το σύνολο των Βρετανών που ρωτήθηκαν, το 76% σκοπεύει να ταξιδέψει για διακοπές εκτός συνόρων το 2022, με την Ισπανία να είναι στην κορυφή των επιλογών. Ακολουθούν η Γαλλία, η Ιταλία και η Ελλάδα για την Ευρώπη, ενώ αποτυπώνεται ισχυρή τάση και για τις ΗΠΑ/Αμερική. Οι διακοπές κοντά στη θάλασσα είναι η επικρατέστερη επιλογή τους, ενώ ανακάμπτουν και τα city breaks.
Σταθερά δημοφιλείς προορισμοί, σταθερά δημοφιλείς συνήθειες. Οι επιλογές είναι πολλές, ελκυστικές και διαθέσιμες, τόσο σε προορισμούς, όσο και σε υπηρεσίες και προϊόντα.
Η δημιουργία του Ευρωπαϊκού Ψηφιακού Πιστοποιητικού covid-19 ήταν καθοριστική για να διασφαλίσει το ταξίδι και να απλοποιήσει τη μετακίνηση εκτός συνόρων. Ωστόσο, η τριμηνιαία έκθεση της European Travel Commission (ETC), στις 9 Νοεμβρίου, σημειώνει ότι οι αριθμοί της τουριστικής κίνησης δεν πρόκειται να φθάσουν τα προ covid-19 επίπεδα πριν από το 2024, παρά την έντονη ταξιδιωτική ζήτηση και τα επίπεδα εμβολιασμού. «Καθώς πλησιάζουν οι χειμερινοί μήνες, είναι επιτακτική ανάγκη η Ευρώπη να προσπαθήσει να αποκαταστήσει περαιτέρω την ελευθερία μετακίνησης εφαρμόζοντας πιο ολιστικές και συνεκτικές προσεγγίσεις για ταξίδια εντός και εκτός της ΕΕ», τόνισε ο Luís Araújo, πρόεδρος της ETC.
Ταυτόχρονα, τα επαγγελματικά ταξίδια αλλάζουν. Εκτιμάται ότι θα μειωθούν κατά 20% στο εξής, ενώ τα μεμονωμένα ταξίδια αναψυχής θα αυξηθούν. Το ένα θα αντισταθμίσει το άλλο. Θα αναπτυχθεί μια αγορά «bleisure» (business&leisure), που συνδυάζει την επαγγελματική δραστηριότητα με την αναψυχή. Με τα επαγγελματικά ταξίδια να γίνονται πιο προσεκτικά. Γιατί οι 18 μήνες που προηγήθηκαν περιόρισαν τις μετακινήσεις, αλλά ενίσχυσαν εντυπωσιακά τη συνείδηση για υπεύθυνο τουρισμό (responsible tourism).
Πέρα όμως από την αλλαγή στη συνείδηση και στις στρατηγικές αποφάσεις των παικτών της φιλοξενίας για μια πιο βιώσιμη δραστηριότητα, είναι ξεκάθαρο ότι «η αεροπορία χρειάζεται να αλλάξει», τόνισε ο Harold Goodwin, Responsible Tourism Advisor της WTM. «Αυτή είναι η μεγάλη απειλή» για την τουριστική βιομηχανία. «Εκτός, αν η αεροπορία αλλάξει τα καύσιμά της».
Σύμφωνα με έκθεση της διεθνούς εταιρίας συμβούλων Roland Berger «έως το 2050 η αεροπορία θα ευθύνεται για το 24% όλων των εκπομπών αεριών διοξειδίου του άνθρακα» και η μετάβαση σε νέα καύσιμα θα πρέπει να γίνει σύντομα.
Η αεροπορία χρειάζεται μια επανάσταση αειφορίας. Η επίτευξη ενός μέλλοντος χωρίς άνθρακα εξαρτάται από τη μεταφορά ορισμένων πτυχών της αεροδιαστημικής τεχνολογίας σε επιβατικά αεροσκάφη. Με τον κλοιό να σφίγγει γύρω από τις αερομεταφορές, η Airbus εστιάζει κυρίως στη χρήση κινητήρων υδρογόνου και βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών (SAF) για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες δραστηριότητές της.
Η πανδημία αντιμετωπίζεται σαν μια επανεκκίνηση που θα επηρεάσει θετικά τη βιωσιμότητα του τουριστικού τομέα, τόνισε μεταξύ άλλων ο Σάιμον Πρες, Διευθυντής της Reed Travel Exhibition, διοργανωτών της έκθεσης, προλογίζοντας το Συμβούλιο Υπουργών 2021 του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (ΠΟΤ), σε συνεργασία με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Τουρισμού και Ταξιδίων (WTTC).
Η ασφάλεια, υγειονομική και ατομική, καθώς και η βιωσιμότητα, θα είναι οι παράγοντες που θα κυριαρχήσουν και το 2022. Εξάλλου, η covid-19 θα παραμείνει στις πέντε πρώτες θέσεις των ταξιδιωτικών κινδύνων στο άμεσο και μεσοπρόθεσμο μέλλον. Ωστόσο, οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής αναμένεται ότι θα έχουν τη μεγαλύτερη επίδραση.
Η επένδυση στο βιώσιμο μέλλον του τουρισμού (Investing in Tourism’s Sustainable Future) ήταν το επίκαιρο θέμα της συνάντησης κορυφής. Κοινός στόχος για όλους τους εμπλεκόμενους «μια πράσινη και ανθεκτική επαναφορά του τουρισμού το αργότερο έως το 2026».
Μετάβαση λοιπόν στη βιωσιμότητα.
Καταναλωτές, τουρίστες, επιχειρηματική κοινότητα, όλοι αντιλαμβάνονται ότι θα πρέπει να συμμορφωθούν με τις επιταγές της παγκόσμιας κλιματικής ατζέντας.
«Το καραβάνι προχώρησε, τα σκυλιά αλυχτούν» και το ερώτημα πλέον δεν είναι «αν θα το κάνουμε, αλλά πώς και πόσο γρήγορα», σχολίασε η παρουσιάστρια του BBC Ζεϊνάμπ Μπαντάουι, μετά τον χαιρετισμό του Γενικού Γραμματέα του ΠΟΤ Ζούραμπ Πολολικασβίλι, λίγο πριν ξεκινήσει η συζήτηση στο πλαίσιο του Συμβουλίου των Υπουργών Τουρισμού.
Μια συζήτηση με στόχο την προσέλκυση επενδύσεων στον τουρισμό.
Εναν πολλά υποσχόμενο τομέα, που όμως εξαιτίας της αναγκαστικής παύσης, στερείται ρευστού.
Και τώρα πρέπει να υποσχεθεί και να αποδείξει τις αειφόρες προθέσεις του.