Η Ελληνική Στατιστική Αρχή ανακοίνωσε την Παρασκευή τα τελευταία στοιχεία για την ελληνική οικονομία, τα οποία έδειξαν άνοδο του ΑΕΠ και μάλιστα μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη. Επιπλέον, σύμφωνα με ανακοίνωση της Eurostat, το τρίτο τρίμηνο του 2014 η Ελλάδα είχε τον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης στην ευρωζώνη. Οι ανακοινώσεις αυτές αναθέρμαναν τη συζήτηση σχετικά με το αν η κρίση βαίνει προς το τέλος της ή αν η επάνοδος δεν έχει καν ξεκινήσει.
Για να μπορέσουμε να αξιολογήσουμε με νηφαλιότητα το περιεχόμενο των ανακοινώσεων αυτών, είναι χρήσιμο να έχουμε ως μέτρο σύγκρισης τα στοιχεία των προηγούμενων χρόνων. Το παρακάτω γράφημα δείχνει την μεταβολή του ΑΕΠ ανά τρίμηνο, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους, από το 1996 και μετά. Εξετάζοντας το γράφημα, βγαίνουν τρία βασικά συμπεράσματα.
- Πρώτον, η ελληνική οικονομία άρχισε να μεγενθύνεται μέσα στο 2014, με τον ρυθμό ανάπτυξης να φτάνει το 1,7% κατά το τρίτο τρίμηνο του 2014, που είναι και το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων έξι χρόνων. Αυτό αποτελεί θετική εξέλιξη.
- Δεύτερον, σε σύγκριση με τις προηγούμενες δύο δεκαετίες, η ανάπτυξη του τελευταίου τριμήνου είναι πολύ χαμηλή: ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας ήταν υψηλότερος από 1,7% τα 44 από τα 48 τρίμηνα μεταξύ 1996 και 2008, ενώ η σύγκριση με την ευρωζώνη είναι περισσότερο ενδεικτική της ευρωπαϊκής αδυναμίας παρά της ελληνικής ισχύος.
- Τρίτον, η επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης δεν είναι ούτε αναπάντεχη ούτε απρόβλεπτη. Μετά την κατάρρευση του 2011-2012, όταν η συρρίκνωση της οικονομίας έφτασε το 7-8%, ο ρυθμός συρρίκνωσης έβαινε διαρκώς μειούμενος, λόγω της γενικής σταθεροποίησης και η μικρή μεγέθυνση της οικονομίας, ελλείψει ατυχήματος, είναι φυσική εξέλιξη αυτής της πορείας.
Το κριτήριο, όμως, για την έξοδο από την κρίση δεν είναι απλώς η διακοπή της συρρίκνωσης ή, έστω, η οριακή μεγέθυνση. Ο ρυθμός ανάπτυξης για το σύνολο του 2014 θα είναι μόλις 1% και, αν διατηρηθεί σε αυτό το επίπεδο, τότε η επάνοδος στο προ-κρίσης ΑΕΠ θα έρθει το 2040.
Συνεπώς, τα νέα στοιχεία που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ αποτελούν ένα θετικό νέο, το οποίο όμως δεν πρέπει να ερμηνευτεί ως το τέλος της κρίσης, ούτε καν ως η αρχή του τέλους της. Ίσως, όμως, να σηματοδοτεί το τέλος της αρχής της επανόδου.