Οι ΗΠΑ τρέχουν προς τις προεδρικές κάλπες παραδομένες στη σκληρή αντιπαράθεση των επιτελείων των δύο υποψηφίων, αλλά ο μέσος Αμερικανός τρέχει για το μεροκάματο όπως πάντα, μάλιστα υπό δυσμενέστερους όρους εξαιτίας και της κορονοϊκής ύφεσης. Τρέχει μεν, ωστόσο δεν κερδίζει αυτός από την τρεχάλα του αλλά οι κατέχοντες, δηλαδή το 1% του πληθυσμού.
Η αμερικανική εργατική τάξη, αλλά και οι μικρομεσαίοι, από την πίτα των κερδών της οικονομίας όχι μόνο δεν πήραν μεγαλύτερο μερίδιο, αλλά έχασαν κιόλας το παλιό κομμάτι τους, εκείνο που είχαν κατακτήσει με το πρώτο μεταπολεμικό μπουμ της αμερικανικής οικονομίας. Τις επισημάνσεις αυτές κάνει η έκθεση της RAND Corporation η οποία αναλύει την αύξηση της ανισότητας καθώς τη μεταφράζει σε απώλεια εισοδήματος για τους Αμερικανούς. Τα αποτελέσματα έχουν ενδιαφέρον.
Οι υπολογισμοί της μελέτης έγιναν σε βάθος χρόνου, λαμβανομένου υπ’ όψιν του πληθωρισμού. Αποκαλύπτεται ότι μετά τη δεκαετία του ’70 τα πράγματα έγιναν χειρότερα για τους εργαζομένους, αφού τότε άρχισε να ανοίγει περισσότερο η εισοδηματική ψαλίδα, η οποία έκτοτε ουδέποτε έκλεισε.
Βάσει του ΑΕΠ των ΗΠΑ, ο μέσος εργαζόμενος πλήρους απασχόλησης, ο οποίος σήμερα έχει ένα ετήσιο εισόδημα περί τις 55.000 δολάρια, «θα έπρεπε» να είχε σχεδόν το διπλάσιο, περί τις 100.000 δολάρια, αν ο καπιταλισμός αυτά τα 50 χρόνια δεν ήταν… καπιταλισμός, αλλά ένα σύστημα που θα έκανε αναδιανομή του παραγομένου πλούτου.
Ομως ο καπιταλισμός είναι… καπιταλισμός και αναδιανομή δεν κάνει. Ετσι οι πλουσιότεροι πλούτισαν ακόμη περισσότερο και οι φτωχότεροι φτώχυναν ακόμη περισσότερο. Οι πρώτοι αποθησαυρίζουν, επενδύουν και αναπαράγουν το κεφάλαιό τους, ενώ οι δεύτεροι δουλεύουν απλώς για να καλύψουν τις ανάγκες τους και, έτσι, μένουν πάντα επισφαλείς από οικονομική άποψη, έρμαια οποιασδήποτε συστημικής κρίσης.
Οι ερευνητές της RAND μετέφρασαν τις απώλειες εισοδήματος των εργαζομένων (από τη δεκαετία του ’70) σε ένα εντυπωσιακό κεφάλαιο 2,5 τρισ. δολαρίων. Αυτό εισέρρευσε στις τσέπες του προαναφερθέντος 1%, το οποίο αναδεικνύεται και σε νικητή του παιχνιδιού (της ανισότητας).
Το συμπέρασμα των αναλυτών είναι σοκαριστικό για εκείνους όπως οι ίδιοι ομολογούν. Οι άνθρωποι διαπίστωσαν ότι οι πόθοι πως η ελεύθερη αγορά θα δημιουργούσε πλούτο για όλους ήταν… ευσεβείς. Αυτή η πεποίθησή τους καταρρίφθηκε με τη μελέτη της RAND. Οι αναλυτές επικεντρώνουν στο ότι η αντίθεση δεν είναι μεταξύ των πολύ φτωχών και της μεσαίας τάξης, αλλά μεταξύ όλων όσοι έχασαν και αυτού του 1% που κέρδισε. Από τη μια μεριά βρίσκεται ολόκληρη η χώρα και από την άλλη μια χούφτα άνθρωποι.
Ετσι, και εν όψει εκλογών στις ΗΠΑ, προβάλλεται το μείζον: δεδομένου του εισοδηματικού χάσματος, γεγονός που και η μελέτη έφερε στο φως, οτιδήποτε άλλο εκτός από τις τολμηρότερες δράσεις θα μοιάζει αναποτελεσματικό για το κλείσιμο της ψαλίδας. Είναι κάτι πάνω στο οποίο πρέπει να σκύψουν τόσο ο Μπάιντεν όσο και ο Τραμπ, δηλαδή ο επόμενος πρόεδρος, όποιος και αν είναι από αυτούς τους δύο.