«Ισχυρότερο άνδρα στον κόσμο» χαρακτηρίζει τον αμερικανό πρόεδρο ο οικονομολόγος Nούριελ Ρουμπινί, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και, παλαιότερα, σύμβουλος του Μπιλ Κλίντον και στέλεχος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Ομως ο χαρακτηρισμός του αυτός είναι απότιση τιμής στον ανθεκτικό καπιταλισμό των ΗΠΑ μάλλον και όχι στον αλλοπρόσαλλο Ντόναλντ Τραμπ, και αυτό διότι ο τίτλος και μόνο τού μασκροσκελούς άρθρου του στο Project Syndicate είναι: «Ο Τραμπ εναντίον της οικονομίας» – στον ένοικο του Λευκού Οίκου ο Ρουμπινί υπενθυμίζει τη σπάθη που επικρέμαται πάνω από την κεφαλή κάθε Δαμοκλέους ο οποίος ευκαιριακώς και πρόσκαιρα νέμεται την εξουσία.
Ο αρθρογράφος επικεντρώνει στις αμερικανικές χρηματαγορές οι οποίες ξύπνησαν ύστερα από δύο χρόνια απερίσκεπτων προεδρικών δηλώσεων. Γιατί άργησαν τόσο; Ισως διότι πίστεψαν ότι ο Τραμπ γαβγίζει αλλά δεν δαγκώνει, γράφει. Επειδή το πρώτο έτος της θητείας του Τραμπ η ανάπτυξη οδήγησε σε ισχυρή απόδοση των χρηματιστηριακών αγορών, σε αύξηση των δεικτών περισσότερο από 20%. Ωστόσο τα πράγματα στο χρηματιστήριο άλλαξαν άρδην το 2018, τους τελευταίους μήνες ειδικότερα. Με «διορθώσεις» που μεταφράζονται σε πτώση από 10% (στον Dow) έως και 20% (στον τεχνολογικό Nasdaq).
Το πρόβλημα του προστατευτισμού
Ο Ρουμπινί εκτιμά ότι η μεταβλητότητα των αγορών χρήματος αντικατοπτρίζει τις ανησυχίες για τις πολιτικές Τραμπ στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, πάντα αναφορικά με την οικονομία.
Εντός Αμερικής, πηγή ανησυχιών αποτελούν: η φορολογία και η διαμάχη με την ομοσπονδιακή τράπεζα (Fed) περί τα επιτόκια, η έλλειψη σχεδίου για την τόνωση της παραγωγικότητας στον ιδιωτικού τομέα, η ανυπαρξία προγράμματος για ταχύτερη μετάβαση στην «πράσινη οικονομία», οι αποχωρήσεις σωφρόνων από την κυβέρνηση (όπως ο υπουργός Αμυνας Τζιμ Μάτις) και η παραμένουσα κλίκα των χειροκροτητών.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, τις χρηματαγορές ταράζουν: ο κίνδυνος «αποπαγκοσμιοποίησης» (deglobalization) ο οποίος αναζωπυρώνεται αν παροξυνθεί σε επίπεδο νέου Ψυχρού Πολέμου ο εμπορικός πόλεμος με την Κίνα, απότοκος της αναβίωσης του προστατευτισμού επί διακυβέρνησης Τραμπ. (Ο προστατευτισμός αποσταθεροποιεί και τις ευάλωτες στην παρούσα φάση οικονομίες συμμαχικών χωρών όπως αυτές της ΕΕ.) Ενώ τη δική τους βαριά σκιά στις χρηματιστηριακές αποδόσεις ρίχνουν επίσης: η διόγκωση του χρέους των αναδυόμενων οικονομιών λόγω της ενίσχυσης του δολαρίου, ακόμη και η αστάθεια των τιμών πετρελαίου από την οποία ό,τι κερδίζουν σε εξοικονόμηση τα νοικοκυριά και σε τζίρο η κατανάλωση χάνουν σε αξία οι τίτλοι των αμερικανικών πετρελαϊκών/ενεργειακών εταιρειών.
Τα χρηματιστήρια, ολοκληρώνει ο Ρουμπινί, βλέπουν τον Ντόναλντ Τραμπ σαν τον παρανοϊκό δρα Strangelove της ταινίας του Στάνλεϊ Κιούμπρικ: φλερτάρει με την καταστροφή, με τη διακοπή της αλυσίδας εφοδιασμού παντού και κυρίως στον τεχνολογικό τομέα όπως έδειξαν και τα πρόσφατα επεισόδια με τα στελέχη της κινεζικής Huawei.
Ο Τραμπ φλερτάρει με τον κίνδυνο της παγκόσμιας ύφεσης.