Η εκτίμηση των αγορών ότι η Ελλάδα δεν αποτελεί πια επένδυση υψηλού ρίσκου είναι το πιο τρανταχτό συμπέρασμα της επιτυχούς εξόδου στις αγορές – αλλά η Ελλάδα απέχει πολύ από το να γίνει πραγματικά «αυτεξούσια».
Το γεγονός ότι η κυβέρνηση δανείστηκε μακροχρόνια με επιτόκιο χαμηλότερο από 5%, αποδεικνύει ότι οι αγορές εκτιμούν πως η παραμονή της χώρας εντός του ευρώ έχει εξασφαλιστεί και η βελτίωση στα δημοσιονομικά της είναι πραγματική και διατηρήσιμη. Πέρα από την επιβεβαίωση της οικονομικής σταθεροποίησης, η έκδοση ομολόγων επανασυνδέει τη χώρα με τις διεθνείς χρηματαγορές, το οποίο θα διευκολύνει την άντληση διεθνών κεφαλαίων και από τις μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις.
Η επάνοδος, όμως, στις αγορές δεν σηματοδοτεί την απεξάρτηση της Ελλάδας από τους πιστωτές της. Παρόλο που, χάρις στη μεγάλη μείωση του κρατικού ελλείμματος, το δημόσιο χρέος έχει σταματήσει να αυξάνεται, παραμένει στο υπερβολικά υψηλό επίπεδο των 320 δισ. Αν, λοιπόν, η κυβέρνηση αναχρηματοδοτήσει το χρέος με τα σημερινά επιτόκια τότε η ετήσια δαπάνη για τους τόκους θα ανέλθει στα 16 δισ., ήτοι 9% του ΑΕΠ, που είναι προφανώς αδύνατο να εξυπηρετηθεί. Άρα, πέρα από την αναγνώριση της οικονομικής σταθεροποίησης, η επιτυχία της εξόδου στις αγορές οφείλεται στη μικρή κλίμακα αυτού του δανείου και τα χαμηλά επιτόκια για το υπόλοιπο χρέος που συμφωνήθηκαν μέσω του μνημονίου (ενδεικτικά, το 2013 η συνολική δαπάνη για τόκους ήταν μόλις 6 δισ.).
Καθώς η Ελλάδα δεν μπορεί να εξυπηρετήσει όλο το χρέος της δανειζόμενη από τις αγορές, η μόνη εναλλακτική είναι η σύναψη μια νέας συμφωνίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτή η συμφωνία είναι απαραίτητο να περιλαμβάνει περαιτέρω μείωση των επιτοκίων και επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των υπαρχόντων δανείων, καθώς και πρόβλεψη για την αναχρηματοδότηση του τμήματος του χρέους που δεν κατέχει η Ε.Ε. (π.χ. χρέος προς ιδιώτες και ΔΝΤ). Η σχετική διαπραγμάτευση έχει ανακοινωθεί ότι θα γίνει το καλοκαίρι και το πιο πιθανό είναι ότι, ακόμα και αν ο τελικός διακανονισμός είναι ευνοϊκός, θα περιέχει επιπλέον δεσμεύσεις για τη χώρα.
Το δημοσιονομικό σκέλος της κρίσης, λοιπόν, δεν επιλύθηκε με την πρόσφατη επάνοδο στις αγορές αλλά θα επέλθει με την ολοκλήρωση της καλοκαιρινής διαπραγμάτευσης και θα περιλαμβάνει νέους όρους. Πάντως, είναι χρήσιμο να συγκρίνουμε τις επιλογές που εξετάζαμε πριν από δύο χρόνια με τη σημερινή συζήτηση. Με αυτή την οπτική, η επάνοδος στις αγορές σηματοδοτεί τη σημαντική πρόοδο που έχει συντελεστεί.