Αχτίδα αισιοδοξίας προσφέρει η πρώτη μετά από πολλά χρόνια περιβαλλοντική μελέτη που καταγράφει ανάκαμψη των πληθυσμών διαφόρων θαλάσσιων ειδών. Τα ευρήματα του συνόλου των μελετών που διεξήχθησαν τις τελευταίες δεκαετίες οδηγούσαν στο συμπέρασμα ότι η ζημιά στους ωκεανούς από την εντατική αλιεία, την μόλυνση από την ανθρώπινη δραστηριότητα και τις κλιματικές αλλαγές δεν ήταν αναστρέψιμη και ότι οι ωκεανοί σε μερικές δεκαετίες για όλους αυτούς τους λόγους θα ερημώσουν. Η νέα μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature» δείχνει ότι υπάρχει αναπάντεχη αύξηση στους πληθυσμούς πολλών ειδών που κινδυνεύουν με εξαφάνιση όπως διάφορες φάλαινες, οι θαλάσσιοι ελέφαντες και οι θαλάσσιες χελώνες.
Τα ευρήματα
Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 είχε διαπιστωθεί ότι ο πληθυσμός των μεγάπτερων φαλαινών που μεταναστεύουν από την Ανταρκτική στην Αυστραλία είχε μειωθεί σε μόλις μερικές εκατοντάδες άτομα και θεωρούνταν σχεδόν βέβαιη η εξαφάνιση τους. Όμως η απόφαση για απαγόρευση του κυνηγιού της το 1986 φαίνεται ότι βοήθησε στην ανάκαμψη του πληθυσμού τους αφού σύμφωνα με την νέα μελέτη υπάρχουν πλέον περισσότερες από 40 χιλιάδες μεγάπτερες φάλαινες.
Οι γκρίζες φάλαινες αριθμούσαν 4 χιλιάδες άτομα το 1949 και σήμερα υπάρχουν 20 χιλιάδες ενώ οι μόλις χίλιες γαλάζιες φάλαινες που υπήρχαν την δεκαετία του 1950 έχουν γίνει τώρα 10-20 χιλιάδες. Οι φώκιες – ελέφαντες που ζουν στις ανατολικές περιοχές του Ειρηνικού Ωκεανού εξαιτίας του κυνηγιού αριθμούσαν μόλις 20 άτομα στα τέλη του 19ου αιώνα και σήμερα υπολογίζεται ότι υπάρχουν περισσότεροι από 200 χιλιάδες. Οι θαλάσσιες ενυδρίδες που ζουν στις βόρειες περιοχές του Ειρηνικού Ωκεανού, κυρίως στον Καναδά, από περίπου 50 άτομα το 1911 έχουν σήμερα πληθυσμό πολλών χιλιάδων ατόμων.
Ένα πρόγραμμα διάσωσης της πράσινης θαλάσσιας χελώνας στο νησί Chichijima της Ιαπωνίας έχει αυξήσει τον πληθυσμό των θηλυκών από 50 άτομα την δεκαετία του 1970 σε 600 την δεκαετία του 2010.
Η μελέτη κατέγραψε ανάμεσα στα άλλα τους πληθυσμούς 124 θαλάσσιων θηλαστικών και το 47% των ειδών της καταγραφής παρουσιάζει μεγάλη αύξηση του πληθυσμού τους. Το 40% εμφανίζει σταθερότητα στους πληθυσμούς τους ενώ μόλις στο 13% των ειδών παρουσιάζεται μείωση του πληθυσμού τους.
Το σχέδιο
Όπως αναφέρουν σε δημοσίευμα τους οι Times αυτή η μελέτη έρχεται να ενισχύσει τα μέγιστα την πρόταση που κατέθεσε ένας συνασπισμός επιστημόνων από 16 πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο. Οι επιστήμονες ανέπτυξαν ένα σχέδιο το οποίο, όπως πιστεύουν, μπορεί να οδηγήσει στην αποκατάσταση της της υγείας των οικοσυστημάτων των ωκεανών μέχρι το 2050. Το κόστος του σχεδίου εκτιμάται από τους επιστήμονες ανάμεσα στα 20-40 δισ. δολάρια ετησίως, ποσό θα μπορούσε να καλυφθεί με συμμετοχή πολλών κυβερνήσεων και περιβαλλοντικών ιδρυμάτων ή οργανώσεων.
Το σχέδιο του συνασπισμού βασίζεται στην επέκταση των θαλάσσιων περιοχών του πλανήτη που έχουν κηρυχτεί προστατευόμενες περιοχές και απαγορεύεται εκεί η αλιεία και γενικότερα οποιαδήποτε ανθρώπινη δραστηριότητα για να μην διαταραχθούν τα τοπικά οικοσυστήματα. Παρόλα αυτά έχει διαπιστωθεί ότι ο έλεγχος και τα μέτρα προστασίας αυτών των περιοχών είναι σχεδόν ανύπαρκτα αφού σχεδόν σε όλες συνεχίζεται παρανόμως η αλιεία. Το σχέδιο, που έχει ονομαστεί «30 ως το 30», αναφέρει ότι για να αναστρέψουμε την κατάσταση στους ωκεανούς θα πρέπει μέχρι το 2030 να κηρύξουμε ως προστατευόμενες περιοχές το 30% των ωκεανών και φυσικά να τις προστατέψουμε αποτελεσματικά.
Όπως αναφέρουν οι θιασώτες του σχεδίου τα αποτελέσματα του θα έχουν εκτός από περιβαλλοντικό και θετικό οικονομικό αντίκτυπο. H προστασία κάποιων θαλάσσιων φυτών θα βοηθήσει στην αποφυγή πλημμυρών το κόστος των οποίων σε αποζημιώσεις των πληγέντων υπολογίζονται ετησίως σε 52 δισ. δολάρια. Η αύξηση των προστατευόμενων περιοχών σύμφωνα με τους επιστήμονες θα οδηγήσει σε αναπλήρωση των πληθυσμών διαφόρων ειδών που αποτελούν στόχο της της αλιείας και το κέρδος της βιομηχανίας της αλιείας εκτιμάται ότι θα είναι 53 δισ. δολάρια ετησίως. Άρα από την στιγμή που όλοι βγαίνουν κερδισμένοι θα πρέπει η παγκόσμια κοινότητα να ξαναδεί με άλλο μάτι την προσπάθεια προστασίας των ωκεανών και να δράσει γρήγορα και αποτελεσματικά σε αυτή την κατεύθυνση.