Ηταν ένα από τα μεγάλα «στοιχήματα» των Γάλλων, αλλά και της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής: οι Αγώνες που αρχίζουν την Παρασκευή, να είναι οι πιο «πράσινοι» στην ιστορία της διοργάνωσης. Οι πιο φιλικοί προς το περιβάλλον. Το «Παρίσι 2024» τήρησε την υπόσχεσή του. Οπως εκτιμούν οι ειδικοί, το δικό του αποτύπωμα άνθρακα (η επίπτωση στην κλιματική αλλαγή) θα είναι το μισό σε σχέση με εκείνο του Λονδίνου (2012) και του Ρίο ντε Τζανέιρο (2016). Το Τόκιο (2021) ήταν ιδιαίτερη περίπτωση, λόγω της πανδημίας.
«Η βιωσιμότητα είναι και δική μου, προσωπική αγωνία», τόνισε ο πρόεδρος της ΔΟΕ, Τόμας Μπαχ, σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στο BBC Sport. «Η κλιματική αλλαγή αποτελεί μια εξαιρετικά σοβαρή απειλή, όχι μόνο για τον αθλητισμό, αλλά και για τη ζωή μας». Οι αθλητές που τις μέρες αυτές βρίσκονται στο Παρίσι, προπονούνται σε συνθήκες αφόρητης ζέστης. Η αρχική απόφαση των διοργανωτών ήταν να μην υπάρχουν κλιματιστικά στο Ολυμπιακό Χωριό, όμως προ ημερών το ξανασκέφτηκαν και ενέκριναν την εγκατάσταση 2.500 ψυκτικών μονάδων.
Ηταν η μόνη οικολογική δέσμευση που δεν τήρησαν. Κατά τα άλλα, έμειναν πιστοί στην «πράσινη βίβλο», την οποία είχαν γράψει από το 2018, μερικούς μήνες μετά την ανάληψη της διοργάνωσης.
Από τις 35 αθλητικές εγκαταστάσεις που θα φιλοξενήσουν τα αγωνίσματα, μόνο δυο χτίστηκαν από την αρχή: ένα σύμπλεγμα για τα σπορ του νερού, και μια αρένα για το μπάντμιντον και τη ρυθμική γυμναστική. Στο Λονδίνο οι νέες κατασκευές ήταν έξι. Στο Ρίο, δέκα. Το Παρίσι επέλεξε να χρησιμοποιήσει στάδια που υπήρχαν ήδη, και να δημιουργήσει λυόμενα γήπεδα για μια σειρά από αθλήματα που θα διεξαχθούν δίπλα σε διάσημα αξιοθέατα της πόλης. Οπως, για παράδειγμα, του μπιτς βόλεϊ κοντά στον Πύργο του Αϊφελ. Σε όλες τις περιπτώσεις επιλέχθηκαν κατασκευαστικές τεχνικές και υλικά με οικολογικό πρόσημο. Τα καθίσματα στο Aquatic Centre είναι από ανακυκλωμένα πλαστικά απορρίμματα.
Τα κρεβάτια στο Ολυμπιακό Χωριό είναι από ανακυκλωμένο χαρτόνι. Ετσι ήταν και στο Τόκιο πριν από τρία χρόνια, τότε που ο αμερικανός δρομέας έγραψε στα social media: «Το έκαναν για να αποτρέψουν τις στενές σχέσεις μεταξύ των αθλητών» (πράγματι, δεν σήκωναν το βάρος δυο ανθρώπων). Τα τραπεζάκια είναι από ανακυκλωμένα καλάμια. Τα πουφ, από πανιά αλεξίπτωτου. Και οι καρέκλες, από πώματα μπουκαλιών.
Για την παρασκευή των γευμάτων (και γι’ αυτά που θα είναι διαθέσιμα για τους θεατές) θα χρησιμοποιούνται συστατικά φυτικής προέλευσης, σε διπλάσιο ποσοστό σε σχέση με το Λονδίνο και το Ρίο, ενώ το 80% των προϊόντων θα είναι ντόπια, ώστε να μειωθεί ο μεταφορικός όγκος. Παρά την περίφημη κουλτούρα της γαλλικής κουζίνας, με το μοσχάρι μπουργκινιόν και το φιλέτο ταρτάρ, στην Πλας ντε λα Κονκόρντ θα σερβίρεται μόνο φαγητό για vegetarians, όπως σημειώνει το BBC Sport.
Οι μετακινήσεις θα γίνονται με μαζικά μέσα μεταφοράς φιλικά προς το περιβάλλον. Με ηλεκτροκίνηση και με 500 οχήματα που καίνε καύσιμο υδρογόνου – προσφορά μιας αυτοκινητοβιομηχανίας, η οποία είναι από τους μεγάλους χορηγούς της διοργάνωσης. Επίσης, 60 χιλιόμετρα ποδηλατόδρομων ενθαρρύνουν τη χρήση ποδηλάτων – 30 από αυτά κατασκευάστηκαν εν όψει των Αγώνων.
Μια άλλη χορηγός, γνωστή εταιρεία αναψυκτικών, συμφώνησε να χρησιμοποιεί «συντριβάνια ποτών», μειώνοντας τη χρήση πλαστικών συσκευασιών κατά 50%. Ωστόσο, όπως έγραψε η Le Monde, το 40% των μπουκαλιών θα είναι μιας χρήσης.
Ισως το πιο σημαντικό. Σε όλους τους προηγούμενους Ολυμπιακούς, ο ηλεκτροφωτισμός των περισσότερων αθλητικών εγκαταστάσεων γινόταν με γεννήτριες πετρελαίου. Το 2012 στο Λονδίνο, καταναλώθηκαν για τον σκοπό αυτό περίπου 4 εκατομμύρια λίτρα ντίζελ. Στο Παρίσι, τα στάδια έχουν συνδεθεί με το δημόσιο ηλεκτρικό δίκτυο.
Στην πόλη που το 2015 φιλοξένησε τη διάσκεψη των ηγετών του Κόσμου για την υπερθέρμανση του πλανήτη, κανείς δεν φαίνεται να ανησυχεί για τις επιπτώσεις των Αγώνων στο περιβάλλον. Αν υπάρχει ένα ζήτημα -πέρα από την ασφάλεια, βεβαίως- αυτό αφορά τα νερά του Σηκουάνα. Το αν είναι αρκετά καθαρά, ώστε να φιλοξενήσουν τη μαραθώνια κολύμβηση και το τρίαθλο.
Οι τακτικές μετρήσεις δεν ήταν ικανοποιητικές σε όλες τις περιπτώσεις. Η υπουργός αθλητισμού της Γαλλίας, Αμελί Ουντεά Καστερά, βούτηξε στον ποταμό, μαζί με τον γάλλο παραολυμπιονίκη του τριάθλου, Αλέξις Ανκουινκουά, για να αποδείξει ότι δεν υπάρχει πρόβλημα. Πολλοί, όμως, εξακολουθούν να αμφιβάλλουν. Με τους Γάλλους να επαναλαμβάνουν διαρκώς: «Θα κολυμπήσουμε στον Σηκουάνα, δεν θα τον πιούμε».