Ζητήματα τα οποία αγγίζουν τον πυρήνα της ελευθερίας του λόγου κατά το αμερικανικό Σύνταγμα θίγουν οι κατηγορίες που απαγγέλθηκαν από τις ομοσπονδιακές Αρχές των ΗΠΑ κατά του ιδρυτή του Wikileaks Τζούλιαν Ασάνζ.
Την Πέμπτη οι εισαγγελείς ανακοίνωσαν ότι ο Ασάνζ βαρύνεται με 17 κατηγορίες για κατασκοπεία, οι οποίες αφορούν τη δημοσιοποίηση το 2010 εκατοντάδων χιλιάδων αμερικανικών απορρήτων εγγράφων.
Οι κατηγορίες συνδέονται ειδικότερα με την αποκάλυψη διαβαθμισμένων πληροφοριών, ιδίως των ονομάτων πληροφοριοδοτών των ΗΠΑ που θα μπορούσαν να κινδυνεύσουν στο Ιράν, τη Συρία, την Κίνα, το Ιράκ και το Αφγανιστάν.
Ο Ασάνζ συνέλεξε απόρρητα έγγραφα (τα οποία έφτασαν στα χέρια του από την Τσέλσι Μάνινγκ), τα επεξεργάστηκε και τα δημοσιοποίησε στο Wikileaks. Η δραστηριότητα δεν απέχει φυσικά από την καθημερινή εργασία ενός δημοσιογράφου – είναι όμως και ο ίδιος δημοσιογράφος;
Αυτό είναι ένα από τα κομβικά ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν. Το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης αρνείται, για παράδειγμα, ότι ο αυστραλός ακτιβιστής έχει αυτή την ιδιότητα.
Η όποια απάντηση, όπως σημειώνει ο Monde, αφορά άμεσα την Πρώτη Τροποποίηση του αμερικανικού Συντάγματος για την ελευθερία του λόγου.
Η Αμερικανική Ενωση για τις Πολιτικές Ελευθερίες (ACLU) επισημαίνει ότι για πρώτη φορά στην ιστορία των ΗΠΑ η κυβέρνηση στρέφεται κατά εκδότη που δημοσίευσε επαληθευμένες πληροφορίες. Ακόμη και νομικοί σημειώνουν ότι, ανεξάρτητα από τη γνώμη μας για τον Ασάνζ, οι διώξεις με βάση το νόμο για την κατασκοπία συνιστούν μια δυσάρεστη εξέλιξη στις ΗΠΑ, η οποία στο μέλλον ενδέχεται να επηρεάσει και επαγγελματίες δημοσιογράφους.
Σε tweet του ο Εντουαρντ Σνόουντεν, που αποκάλυψε την μυστική και παράνομη δράση της NSA, καταδικάζει τη δίωξη και υπογραμμίζει ότι το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης κήρυξε πόλεμο στην ίδια τη δημοσιογραφία, ενώ προσθέτει ότι η υπόθεση θα καθορίσει το μέλλον των μέσων ενημέρωσης.
Εν τω μεταξύ, ο Ασάνζ παραμένει έγκλειστος σε φυλακή υψίστης ασφαλείας στη Βρετανία, όπου εκτίει ποινή φυλάκισης 50 εβδομάδων διότι παραβίασε τους όρους της προσωρινής αποφυλάκισής του. Καταζητείται ακόμη από τις Αρχές της Σουηδίας εξαιτίας κατηγοριών σε βάρος του για βιασμό.
Είχε συλληφθεί στις 11 Απριλίου στο Λονδίνο, όταν αστυνομικοί τον προσήγαγαν βιαίως από την πρεσβεία του Ισημερινού, ο οποίος του προσέφερε άσυλο επί χρόνια.