Η απόφαση του ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν να κηρύξει μερική επιστράτευση, να απειλήσει έμμεσα για τη χρήση πυρηνικών και να επιταχύνει-κλιμακώσει τον πόλεμο στην Ουκρανία με την προσπάθεια προσάρτησης τεσσάρων περιοχών ήταν μια κίνηση που είχε προβλεφθεί τα τελευταία εικοσιτετράωρα από αναλυτές που ανήκουν στο στρατόπεδο της Δύσης.
Πολλοί στάθηκαν στην πίεση προς τον ρώσο πρόεδρο από τις ρωσικές ελίτ, στη δυσανεξία των Κινέζων και των Ινδών απέναντι στις επιπτώσεις της εισβολής στην Ουκρανία και στην πιθανότητα αντιδράσεων από την πλευρά της κοινής γνώμης μόλις αντιληφθεί ποιοι θα εξαιρεθούν από την επιστράτευση.
«Ο Πούτιν δεν κινδυνεύει να χάσει την εξουσία, έχει χάσει όμως το περιθώριο για ελιγμούς» διαπίστωσε στους Financial Times o Ιβαν Κράστεφ, πρόεδρος του Κέντρου Φιλελεύθερων Στρατηγικών της Σόφιας και μόνιμος εταίρος του Ινστιτούτου Ανθρωπιστικών Επιστημών της Βιέννη. Πριν από τις τελευταίες επιτυχίες των Ουκρανών και το διάγγελμα Πούτιν την Τετάρτη, οι ρωσικές οικονομικές ελίτ μπορεί να αντιμετώπιζαν ως «πονοκέφαλο» την εισβολή στην Ουκρανία και τη σύγκρουση με τη Δύση, «αλλά τουλάχιστον παρέμεναν πειθήνιες», σχολίασε ο Κράστεφ.
Το Κρεμλίνο προσπάθησε με κάθε τρόπο να αποφύγει τη μετατροπή μιας «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης», όπως είχε ονομάσει την εισβολή στην Ουκρανία, σε πόλεμο στα μάτια της κοινής γνώμης που παρέμενε ως τώρα υποστηρικτική για τον Πούτιν.
Οι γιοι της ελίτ θα αναδείξουν τη διαφθορά
Το σύστημα Πούτιν ζύγισε τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει μια γενική ή μερική επιστράτευση, όπως τελικά συνέβη. «Θα μπορούσε να εκθέσει την φιλαυτία των ρωσικών ελίτ. Σε περίπτωση ευρείας επιστράτευσης, οι γιοι της “πραιτοριανής φρουράς” του Πούτιν είτε θα εγκατέλειπαν τη χώρα είτε θα κατέληγαν στο νοσοκομείο για να αποφύγουν τη στράτευση» σχολίασε ο Κράτσεφ. Στην περίπτωση της μερικής επιστράτευσης, το πράγμα γίνεται πιο απλό, καθώς το πιθανότερο είναι απλά να μην κληθούν…
Ωστόσο και σε αυτή την περίπτωση, που είχε προβλεφθεί από τους αναλυτές, το αίσθημα της διαφθοράς και της έλλειψης ισονομίας θα μπορούσε να πλήξει την εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης προς το καθεστώς Πούτιν και τις δομές του και να επηρεάσει τις διαθέσεις της, εφόσον όσο δεν είχαμε επιστράτευση ο μέσος ρώσος πολίτης δεν αισθανόταν ότι η χώρα του βρισκόταν σε πόλεμο. Αλλωστε, τόσο ο πόλεμος Ρωσίας – Γεωργίας το 2008, όσο η εμπλοκή της Ρωσίας στη Συρία «διαβάστηκαν» από την κοινή γνώμη ως ειδικές στρατιωτικές επιχειρήσεις. Η λέξη «πόλεμος» έκανε δειλά-δειλά την εμφάνισή λίγες ημέρες πριν από το διάγγελμα Πούτιν στα ελεγχόμενα μέσα ενημέρωσης της Ρωσίας.
Ανησυχούν Κίνα – Ινδία, ξεθαρρεύει η Αρμενία
Αυτά στο εσωτερικό, γιατί και στο εξωτερικό υπάρχουν προβλήματα. Η βρετανική Telegraph στάθηκε στη φθίνουσα επιρροή του Πούτιν, σχολιάζοντας τις δηλώσεις των προέδρων της Κίνας και της Ινδίας στη Σύνοδο Κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σανγκάης στο Ουζμπεκιστάν που ολοκληρώθηκε την Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου.
Ο Πούτιν παραδέχτηκε την Πέμπτη ότι ο κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ έχει «απορίες και ανησυχίες» για την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ο ινδός πρωθυπουργός Ναρέντα Μόντι είπε στον ρώσο πρόεδρο ότι «η σημερινή εποχή δεν είναι εποχή πολέμου», με τον Πούτιν να απαντά ότι «θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να το σταματήσουμε αυτό, το συντομότερο δυνατό».
Το Politico, από την πλευρά του, σχολίασε πως ενώ το Κρεμλίνο θέλει να επιστρέψει στην εποχή που η Ρωσία κυριαρχούσε μεταξύ των γειτόνων της σε όλη την Ευρασία, τελικά «συμβαίνει το αντίθετο». Τους απομακρύνει. Και στάθηκε στη διαμάχη Αρμενίας – Αζερμπαϊτζάν. Η Ρωσία θεωρεί τον Καύκασο δική της σφαίρα επιρροής και καταφέρεται εναντίον της αμερικανικής ανάμειξης υπέρ της Αρμενίας. Ωστόσο, οι τελευταίες εχθροπραξίες κατά μήκος των συνόρων Αρμενίας – Αζερμπαϊτζάν δείχνουν κατά τους αναλυτές ότι κάποιοι γείτονες της Μόσχας βλέπουν πλέον τις αδυναμίες του Κρεμλίνου, που παραμένει επικεντρωμένο στην Ουκρανία, και ξεπαγώνουν διαμάχες στις περιοχές της πρώην Σοβιετικής Ενωσης.