Η Σιμόν Μπάιλς και η Ναόμι Οσάκα. Πρόσωπα των Αγώνων αλλά όχι για τους λόγους που θα περίμενε κανείς | Creative Protagon / Getty Images
Επικαιρότητα

Οι «δαίμονες» της Μπάιλς και της Οσάκα

Πόσο ζυγίζει ένα χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο; Εξαρτάται. Για έναν κοινό αθλητή, 300 έως 500 γραμμάρια. Για ένα φαβορί, πολύ περισσότερο. Και για 'κείνον, ή εκείνη, που «απαγορεύεται» να μην το κατακτήσει, μπορεί να αποδειχθεί... ασήκωτο. Η Σιμόν Μπάιλς και η Ναόμι Οσάκα είναι τα πιο πρόσφατα παραδείγματα σούπερ-σταρ των σπορ, που λύγισαν από το βάρος των τεράστιων προσδοκιών
Sportscaster

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο, από τη Σιμόν Μπάιλς περίμεναν όλοι τα πάντα.

Οι Αμερικανοί, ένας λαός που πιστεύει οτι «ο πρώτος είναι πρώτος και ο δεύτερος δεν είναι τίποτα», να σαρώσει τα μετάλλια. Οπως στο Ρίο ντε Τζανέιρο, το 2016, όπου σε ηλικία 19 ετών κατέκτησε τέσσερα «χρυσά» και ένα «χάλκινο».

Οι Ιάπωνες, να γίνει η «ατραξιόν» της διοργάνωσης, καθώς ο Μάικλ Φελπς και ο Γιουσέιν Μπολτ έχουν, πια, αποσυρθεί.

Ο κόσμος της ενόργανης γυμναστικής, να επιβεβαιώσει εμφατικά πως είναι η GOAT (Greatest Of All Time) του αθλήματος. Αν και το μαρτυρούν τα 25 μετάλλια που είχε συγκεντρώσει σε μεγάλες διοργανώσεις, ήδη, από τα 22 της.

Και το παγκόσμιο φίλαθλο κοινό, να τους χαρίσει μερικές, ακόμη, από τις καταπληκτικές -σχεδόν εξωπραγματικές- φιγούρες της. Παρά το μικρό της ύψος (μόλις 1,42μ.), τα άλματά της φτάνουν τα 2,84μ. Γι’ αυτό και στις ΗΠΑ την αποκαλούν «ο Μάικλ Τζόρνταν της ενόργανης», ή «το κορίτσι που γεννήθηκε για να πετάει».

Μια γυμνάστρια τέτοιου επιπέδου δεν θα μπορούσε, ποτέ, να πραγματοποιήσει τόσο κακή «προσγείωση», όπως αυτή που έκανε την περασμένη Τρίτη στο σύνθετο ομαδικό προτού αποσυρθεί. Αργότερα ανακοινώθηκε οτι δεν θα αγωνιστεί, ούτε στο σύνθετο ατομικό. Μήπως είχε τραυματιστεί; «Σωματικά νιώθω καλά», ξεκαθάρισε η ίδια στο NBC. Οι λόγοι ήταν ψυχολογικοί: «Παλεύω με τους δαίμονές μου, δεν εμπιστεύομαι τον εαυτό μου, όπως παλιά. Δεν ξέρω αν είναι θέμα ηλικίας. Είμαι πιο νευρική όταν κάνω τις ασκήσεις μου. Σε αυτούς τους Ολυμπιακούς Αγώνες ήθελα να αγωνιστώ για τον εαυτό μου. Με πληγώνει που, κάνοντας αυτό που αγαπώ, δεν το κάνω για εμένα, αλλά για να ευχαριστήσω άλλους. Το να έρθεις εδώ και να είσαι ο πρωταγωνιστής, δεν είναι εύκολη υπόθεση…».

Το βίωσε και η Ναόμι Οσάκα, η διάσημη γιαπωνέζα τενίστρια που άναψε τον βωμό της Ολυμπιακής φλόγας στην τελετή έναρξης. Από αυτήν οι οικοδεσπότες των Αγώνων δεν περίμεναν τίποτα λιγότερο από το χρυσό, όμως αποκλείστηκε νωρίς – νωρίς από «κάποια» Μαρκέτα Βοντρούσοβα από την Τσεχία, Νο 42 στην παγκόσμια κατάταξη. «Εφταιξε η πίεση της υποχρέωσης να πετύχεις;», τη ρώτησαν με ένα στόμα οι εκπρόσωποι των media. Τι να πει η γυναίκα; «Και ναι, και όχι», απάντησε έπειτα από μερικά δευτερόλεπτα σιωπής, θυμίζοντάς τους και την πρόσφατη περιπέτεια με την ψυχική της υγεία.

Ο απεσταλμένος του Guardian στο Τόκιο, Μπάρνι Ρόναϊ, υπογράμμισε το γελοίον του πράγματος. Μια νεαρή αθλήτρια που υπέστη νευρική κρίση, προσπαθώντας να αποφύγει οδυνηρές ερωτήσεις, βρέθηκε στην άβολη θέση να απαντά σε οδυνηρές ερωτήσεις για τη νευρική κρίση που υπέστη! Πάντως, το αρχικό ερώτημα απαντήθηκε ξεκάθαρα από την Βοντρούσοβα: «Δεν μπορώ, ούτε να φανταστώ την πίεση που ένιωθε (η Οσάκα). Είναι το πρόσωπο των Αγώνων».

Απαιτούμε από τους σούπερ-σταρ του αθλητισμού να είναι, διαρκώς, τέλειοι. Να εκπληρώνουν τους πόθους μας. Να κουβαλούν τις ελπίδες και τους φόβους μας, να υπηρετούν τις επιδιώξεις μας, να γίνουν προϊόν, εμπόρευμα. Κι όλα αυτά είναι αδιαπραγμάτευτα για εμάς, και αβάσταχτα για εκείνους. Σε αντάλλαγμα, τους… υποσχόμαστε οτι θα τους δικάζουμε διαρκώς, οτι θα τους μελετάμε και θα τους αναλύουμε κάθε στιγμή, ώς εκεί που δεν πάει.

Στα μέσα των ’80s ο Τζον Μάκενρο είχε την «πολυτέλεια» να επιστρέφει στο σπίτι του, έπειτα από ένα χαμένο ματς, να βγάζει το τηλέφωνο από την πρίζα, και να εξαφανίζεται για μέρες. Οι αθλητές είχαν το δικαίωμα να απομονωθούν, να υποφέρουν μόνοι, ή με τα αγαπημένα τους πρόσωπα, για τις κακές μέρες στη δουλειά, ή για τα προβλήματα στην ιδιωτική τους ζωή. Οχι πιά! Σήμερα θεωρούνται… δημόσιο αγαθό. Ζουν σε έναν κόσμο με αδιάκοπο θόρυβο γύρω από το όνομά τους, γεμάτο προσδοκίες που είναι αδύνατο να ικανοποιούν πάντα, αλλά και δηλητήριο για όσους αποτυγχάνουν. Με τα social media, κυρίως, έτοιμα να τους κατασπαράξουν όσο εύκολα τους αποθεώνουν. Και με τους εργοδότες τους στη βιομηχανία του αθλητικού θεάματος να μην αρκούνται στην προσπάθειά τους – μόνον οι θρίαμβοι τους ικανοποιούν.

Αμείβονται γενναιόδωρα, κι απολαμβάνουν αναγνωρισιμότητα και δόξα. Αλλά, ακόμη και με όλα τα χρήματα του κόσμου, πόσο εύκολο είναι γι’ αυτά τα νεαρά παιδιά των 24 ετών (όπως η Μπάιλς) και των 23 (όπως η Οσάκα) να νικούν χωρίς να απολαμβάνουν το αγαπημένο τους σπορ; Πρωτίστως, χωρίς να απολαμβάνουν τη ζωή;

Το 2012, στα 15 της, η Μπάιλς σταμάτησε να πηγαίνει σχολείο. Της έφεραν δάσκαλο στο σπίτι. Δεν είχε φίλους, δεν πήγε ποτέ σε σχολικό χορό, δεν βγήκε ραντεβού. Το 2013 άρχισαν οι διεθνείς επιτυχίες της. Ανοιγε την τηλεόραση και έβλεπε το πρόσωπό της στα δελτία ειδήσεων. Ταυτοχρόνως άρχισαν να της μετράνε και τα μετάλλια που έπρεπε να κερδίσει στην επόμενη διοργάνωση. Από το πολύ στρες κατέληξε να βλέπει ψυχολόγο. Το πράγμα παράγινε πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016. Της ζήτησαν να φέρει… πέντε «χρυσά». Οπως εξομολογήθηκε στο Time, της είχε γίνει έμμονη ιδέα οτι κάτι πολύ κακό θα της συνέβαινε. Κατέκτησε τέσσερα «χρυσά», και όλοι αναρωτιόντουσαν τι δεν πήγε καλά και χάθηκε το πέμπτο.

Ηταν η πρώτη φορά που «σιχάθηκε» το αγαπημένο της άθλημα. Δήλωσε ότι για τουλάχιστον ένα χρόνο (το 2017) θα απείχε από τα γυμναστήρια. Ηθελε να ζήσει. Ερωτεύτηκε – δεν της είχε ξανασυμβεί. Εμφανίστηκε στο αμερικανικό «Dancing with the Stars». Γλέντησε. Εκείνη την εποχή μίλησε και για όσα είχε στερηθεί, για να συγκεντρώσει 19 (τότε) μετάλλια σε Ολυμπιακούς Αγώνες και παγκόσμια πρωταθλήματα. Εγιναν βιβλίο και, το 2018, κινηματογραφική ταινία. Τελικώς, την έπεισαν να επιστρέψει στις προπονήσεις. Για να γίνει ένα από τα θύματα του Λάρι Νάσαρ, του γιατρού που καταδικάστηκε σε φυλάκιση 175 ετών για σεξουαλική κακοποίηση 160 νεαρών αθλητριών.

Πριν από δύο χρόνια ήταν, πάλι, έτοιμη να τα παρατήσει. Παραπονιόταν για το καταπονημένο από τις καθημερινές, πολύωρες προπονήσεις κορμί της. Συνέχισε. Αλλά τώρα, όταν ζύγισε τις προσδοκίες που της είχαν φορτώσει, «λύγισε». Δεν έχει αποφασίσει, ακόμη, αν θα εμφανιστεί στους υπόλοιπους τελικούς, στους οποίους έχει προκριθεί. Παρότι αυτοί μπορεί να είναι οι τελευταίοι της Ολυμπιακοί Αγώνες.