Η μικρή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στην ευρωζώνη τον Νοέμβριο ήταν η πρώτη αχτίδα φωτός από τότε που «χτύπησε» το πληθωριστικό τσουνάμι τον πλανήτη, ως αποτέλεσμα πρώτα του κορονοϊού και στη συνέχεια της εισβολής του Πούτιν στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat, ο εναρμονισμένος ετήσιος δείκτης τιμών καταναλωτή στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στο 9,0% τον Νοέμβριο έναντι 9,5% τον Οκτώβριο, κάτω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης (10% τον Νοέμβριο, από 10,6% τον Οκτώβριο).
Λίγες ώρες αφότου δημοσιεύτηκαν τα στοιχεία της Eurostat, το τμήμα οικονομικών αναλύσεων του Economist παρουσίασε τον καθιερωμένο ετήσιο κατάλογο με τις ακριβότερες και τις φθηνότερες πόλεις στον κόσμο. Η έρευνα συγκρίνει τις τιμές 200 προϊόντων σε περισσότερες από 170 χώρες και εντόπισε εφέτος μια μέση αύξηση 8,1% στις πόλεις που μέτρησε. Είναι ενδεικτικό ότι οι τιμές της ενέργειας έχουν αυξηθεί τον τελευταίο χρόνο κατά 29% στην Ευρώπη, πολύ πάνω από την αύξηση 11% που καταγράφηκε στον υπόλοιπο κόσμο. Και η φετινή έρευνα εντόπισε την ταχύτερη αύξηση του κόστους ζωής που έχει παρατηρηθεί τα τελευταία 20 χρόνια.
Οι πρωταθλητές…
Η Σιγκαπούρη, που ήταν η ακριβότερη πόλη στον κόσμο από το 2014 έως το 2019, είναι πρώτη και στην έρευνα του 2022 αλλά μοιράζεται την κορυφή με τη Νέα Υόρκη, την πόλη αναφοράς της έρευνας. Το Παρίσι είχε βρεθεί στην κορυφή το 2020 και το Τελ Αβίβ το 2021.
Το 2022, αν θέλει κανείς να ζει στην πόλη με το χαμηλότερο κόστος ζωής από αυτές που μέτρησε ο Economist, θα πρέπει να ταξιδέψει στη Δαμασκό, την πρωτεύουσα της Συρίας που παραμένει σε έναν αιματηρό πόλεμο με πολλές αντιμαχόμενες πλευρές εδώ και πάνω από 10 χρόνια. Ακολουθούν η Τρίπολη, πρωτεύουσα της Λιβύης, η Τεχεράνη, πρωτεύουσα του Ιράν, η Τύνιδα, πρωτεύουσα της Τυνησίας και η Τασκένδη, πρωτεύουσα του Ουζμπεκιστάν, που κάποτε φιλοξένησε πολλούς Ελληνες.
Στην Ευρώπη η ακριβότερες πόλεις είναι στην Ελβετία (πρώτη η Ζυρίχη, δεύτερη η Γενεύη) και ακολουθούν το Παρίσι, η Κοπεγχάγη, το Οσλο, η Βιέννη, το Λονδίνο, το Δουβλίνο, η Φρανκφούρτη και το Μιλάνο.
…και η Αθήνα
Η Αθήνα είναι η δεύτερη φθηνότερη πόλη της «δυτικής Ευρώπης» με βάση τη μεθοδολογία του Economist, πίσω από τη Λισαβόνα, που βρίσκεται σχεδόν στα ίδια επίπεδα αλλά είναι το 2022 ελάχιστα φθηνότερη. Πριν από ένα χρόνο, Αθήνα και Λισαβόνα βρίσκονταν και πάλι κοντά η μια στην άλλη, με την ελληνική πρωτεύουσα να είναι λίγο φθηνότερη.
Ασφαλώς στην «ανατολική Ευρώπη», με βάση την κατηγοριοποίηση του Economist, Σόφια, Βουδαπέστη και Βουκουρέστι είναι σημαντικά φθηνότερες από την Αθήνα και τη Λισαβόνα. Σημαντικά χαμηλότερο κόστος ζωής από την ελληνική πρωτεύουσα έχει και η χτυπημένη από τον πληθωρισμό Κωνσταντινούπολη.
Ενδεικτικά, ως προς τη συγκριτική εικόνα, οι πόλεις ανά τον κόσμο που έχουν αντίστοιχο χρώμα και κατάταξη με αυτή της Αθήνας στα γραφήματα του Economist, είναι η Μπρατισλάβα, πρωτεύουσα της Σλοβακίας, το Σαντιάγο, πρωτεύουσα της Χιλής και η Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας.
Ευρύτερα, οι τιμές έχουν αυξηθεί σε ολόκληρη τη Βόρεια Αμερική. Εξι από τις δέκα πόλεις που σημείωσαν τη μεγαλύτερη άνοδο στον δείκτη του 2022 βρίσκονται στις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων της Ατλάντα και της Βοστώνης. Ωστόσο, οι δύο πόλεις που κατέγραψαν τα μεγαλύτερα άλματα σε ό,τι αφορά το κόστος ζωής, βρίσκονται στη Ρωσία. Η Αγία Πετρούπολη ανέβηκε 70 ολόκληρες θέσεις και η Μόσχα 88. «Οι δυτικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αύξησαν τις τιμές και, σύμφωνα με την έρευνα, ο πληθωρισμός στη Μόσχα είναι τώρα 17,1% (σε ετήσια βάση) ενώ στην Αγία Πετρούπολη έχει φτάσει στο 19,4%» σημείωσε το περιοδικό.
Το Καράκας μια κατηγορία μόνο του
Η Κωνσταντινούπολη, το Μπουένος Aϊρες και η Τεχεράνη κατέγραψαν σύμφωνα με την έρευνα πολύ υψηλό πληθωρισμό, ωστόσο, το υψηλότερο ποσοστό εντοπίστηκε στο Καράκας της Βενεζουέλας, όπου οι τιμές αυξήθηκαν κατά 132% σε ένα χρόνο. Ο Economist αποφάσισε να αφαιρέσει την πρωτεύουσα της Βενεζουέλας από τους παγκόσμιους μέσους όρους για να αποφύγει τη στρέβλωση των υπολογισμών.
Το φως στο τούνελ
Υπάρχουν πάντως και κάποια καλά νέα σε ό,τι αφορά την επόμενη μέρα μετά την έκρηξη των τιμών, σχολίασε το περιοδικό. Τα προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας αναμένεται ότι θα αρχίσουν να περιορίζονται καθώς η έκρηξη της ζήτησης που παρατηρήθηκε μετά το τέλος των lockdown υποχωρεί, ενώ παράλληλα μειώνεται και το κόστος των ναύλων. Το ερευνητικό τμήμα του περιοδικού (Economist Intelligence Unit) εκτιμά ως εκ τούτου ότι αν δεν υπάρξει κλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία, οι τιμές της ενέργειας, των τροφίμων και των μετάλλων θα υποχωρήσουν το 2023 και ο παγκόσμιος δείκτης πληθωρισμού θα μειωθεί από το 9,4%, όπου εκτινάχθηκε εφέτος, στο 6,5% την επόμενη χρονιά.