Οι αμερικανικές κυρώσεις στην Τουρκία για τους S-400 επιφέρουν σημαντικό πλήγμα στο… «καμάρι του Ερντογάν», την πολυδιαφημισμένη «αυτόνομη» τουρκική αμυντική βιομηχανία υπό την αρμόδια Διεύθυνση της Προεδρίας, SSB (περισσότερα εδώ).
Με την επιβολή των κυρώσεων, η Διεύθυνση Αμυντικής Βιομηχανίας της τουρκικής Προεδρίας δεν θα λαμβάνει χρηματοδότηση από αμερικανικά και διεθνή οικονομικά ινστιτούτα και τράπεζες, «παγώνουν« τα περιουσιακά της στοιχεία, ενώ απαγορεύθηκε η έκδοση από τις ΗΠΑ αδειών εξαγωγών και εξουσιοδοτήσεων προς την SSB -oργανισμού υπό την άμεση επίβλεψη του Ταγίπ Ερντογάν.
Τα πλήγματα στην τουρκική αμυντική βιομηχανία είναι πολλαπλά, καθώς όπως γράφει η εφημερίδα «Τα ΝΕΑ», σημαντικά εξοπλιστικά προγράμματα «παγώνουν», ή αναμένεται να καθυστερήσουν σημαντικά, δεδομένου ότι στηρίζονται σε αμερικανικές πατέντες και αμερικανική τεχνολογία.
Οι κυρώσεις για την απαγόρευση εξαγωγής αμερικανικών υλικών, τεχνολογίας και τεχνογνωσίας στην Τουρκία δεν έχουν αναδρομική ισχύ για συμβάσεις με αμερικανικές εταιρείες που είχε η SSB, προβλέπουν ωστόσο απαγόρευση μελλοντικών συνεργασιών ή επέκταση και ανανέωση των ήδη υπαρχουσών (δείτε εδώ τη σχετική διευκρίνιση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ).
Το ύψος των συμβάσεων της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας με αμερικανικές εταιρείες κάθε χρόνο αγγίζει κατά μέσο όρο τα 2 δισ. δολ.
«Οι Ενοπλες Δυνάμεις της Τουρκίας θα χάσουν σημαντικό κομμάτι της ισχύος τους μεσοπρόθεσμα, αφού δεν θα μπορούν να συντηρήσουν συστήματα που είναι αμιγώς αμερικανικά ή άλλα που φέρουν αμερικανική τεχνολογία», τονίζει στα «ΝΕΑ» ο αναπληρωτής καθηγητής Γεωπολιτικής και Νέων Στρατιωτικών Τεχνολογιών στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, Κωνσταντίνος Γρίβας.
«Η Τουρκία», σημειώνει, «δεν μπορεί να προμηθευτεί ούτε ανταλλακτικά για αμερικανικά οπλικά συστήματα, όπως τα ελικόπτερα Super Cobra».
Η Τουρκία λόγω των κυρώσεων μπορεί να επιχειρήσει να αυτονομηθεί πλήρως το πεδίο των αμυντικών εξοπλισμών –ήδη προσπαθεί– ωστόσο «άμεσα, αυτή η εξέλιξη και τα μέτρα από τις ΗΠΑ, μας βοηθούν αποτρεπτικά», εκτιμά ο κ. Γρίβας. Για παράδειγμα, η Τουρκία διαθέτει περί τα 240 μαχητικά αεροσκάφη F-16 και βέβαια για να μπορούν να πετούν και να είναι αξιόμαχα χρειάζονται όλα συντηρήσεις και αναβαθμίσεις.
Η πρώτη μεγάλη απώλεια για την Τουρκία μετά την απόφασή της να προμηθευτεί τους ρωσικούς πυραύλους S-400 ήταν τα μαχητικά F-35. Oι ΗΠΑ όχι μόνο αποφάσισαν να απαγορεύσουν στην Τουρκία να πάρει τα Stealth αμερικανικά μαχητικά, αλλά την απέβαλαν και από το πρόγραμμα συμπαραγωγής τους.
Πλέον όμως, όπως επισημαίνεται στο δημοσίευμα της εφημερίδας, μία σειρά προγραμμάτων παραγωγής όπλων και αμυντικών συστημάτων τα οποία η Αγκυρα προπαγάνδιζε ως 100% τουρκικά, κινδυνεύουν να μείνουν πολύ πίσω, καθώς εξαρτώνται από αμερικανικές πατέντες.
Για παράδειγμα, αμερικανικό κινητήρα (CTS-800A) χρησιμοποιούν τα τουρκικά ελικόπτερα Τ129 ΑΤΑΚ και τα Τ-625 Gökbey και η συνέχιση της παραγωγής τους ενδέχεται να παρουσιάσει προβλήματα. Eιδικά για τα ελικόπτερα ΑΤΑK η Τουρκία θα αντιμετωπίσει εμπόδια και στις εξαγωγές, καθώς σχεδίαζε την πώλησή τους και σε άλλες χώρες.
Οι κυρώσεις αναμένεται να φρενάρουν και το μεγαλεπήβολο σχέδιο της Τουρκίας για παραγωγή δικού της μαχητικού, του TF-X. Το πρόγραμμα ουσιαστικά είχε ήδη «παγώσει» αφού η Αγκυρα αδυνατούσε να βρει κινητήρα για το υπό σχεδιασμό μαχητικό. Οι ΗΠΑ προεξοφλείται πως ήταν σίγουρα στις υποψήφιες χώρες και τώρα ο σχεδιασμός θα πάει ακόμη πιο πίσω.
Αντίστοιχα, η Αγκυρα δεν αποκλείεται να αντιμετωπίσει δυσκολίες στα σχέδια εξαγωγής για τις κορβέτες κλάσης Ada, καθώς διαθέτουν αμερικανικά όπλα (όπως τα βλήματα RIM-116 Rolling Airframe Missile) και άλλα αμερικανικά υλικά.
Στο «ψυγείο» η SSB και λόγω Γερμανίας
Μετά τις ΗΠΑ, φρένο σε ένα από τα μεγάλα project της SSB –το άρμα μάχης ΑLTAY– βάζει και η Γερμανία, με αναστολή εξαγωγών για τους κινητήρες του άρματος.
To ζήτημα πυροδότησε θύελλα αντιδράσεων στην τουρκική εθνοσυνέλευση με τον επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, να εξαπολύει σφοδρή επίθεση στον Ερντογάν λέγοντας:
«Η σύμβαση έλεγε ότι το πρώτο άρμα μάχης ALTAY θα είναι ετοιμοπαράδοτο εντός 18 μηνών από την υπογραφή της σύμβασης. Που είναι το άρμα μάχης; Τουλάχιστον ας μας φέρουν ένα παιχνίδι ως άρμα μάχης να το βλέπουμε».