«Απειλητικές σκιές… Οταν επικρατεί αιθρία, φαίνονται από το λιμάνι. Ο κόσμος τα αναγνωρίζει από τα χρώματά τους, αλλά και από τη ρωσική σημαία τους, φυσικά. Είναι τριάντα πλοία. ‘‘Κάνουμε άσκηση’’ ισχυρίζεται η Μόσχα. ‘‘Πρόκειται για την έναρξη του ναυτικού αποκλεισμού’’ καταγγέλλει το ΝΑΤΟ» – με μελοδραματισμό σκιαγραφεί ο Φραντσέσκο Μπατιστίνι, απεσταλμένος της Corriere della Sera στην Ουκρανία, την κατάσταση που επικρατεί στην Οδησσό από απόψεως φρονήματος: τα πολεμικά πλοία του ρωσικού Στόλου της Μαύρης Θάλασσας πλέουν στα ανοιχτά του λιμένος της ουκρανικής πόλης και προκαλούν φόβο στους κατοίκους της.
«Σήμερα έχουν πλησιάσει περισσότερο» είπε στον Ιταλό ο Γκενάντι Τρουχάνοφ, ο δήμαρχος της Οδησσού, κοιτώντας προς τη θάλασσα. «Είναι δεν είναι δεκαπέντε λεπτά της ώρας μακριά μας…» Ο Μπατιστίνι έγραψε ότι οι ψαράδες απομακρύνονται από τα ρωσικά πλοία και ξανοίγονται πιο μέσα στη θάλασσα και ότι το Ουκρανικό Ναυτικό πρέπει να αρχίσει τις περιπολίες. Οι αυτοδιοικητικοί εκεί έχουν συνειδητοποιήσει ότι πρέπει να οργανώσουν την κατάσταση στην ξηρά, έχουν συναντηθεί και με τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, όμως τα περιθώρια χρόνου είναι ασφυκτικά. Δεν προλαβαίνουν να χτίσουν καινούργια καταφύγια, αφού τα σοβιετικά έχουν παλιώσει και λίγο-πολύ έχουν αχρηστευθεί λόγω παλαιότητας.
Δεν υπάρχουν καταφύγια
«Εχουμε 353 καταφύγια αεροπορικής επιδρομής, της σοβιετικής εποχής, τα οποία είναι όλα ερειπωμένα. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο 85 από αυτά. Αλλά νωρίτερα πρέπει να επιδιορθώσουμε τα συστήματα εξαερισμού τους. Απευθυνθήκαμε σε Ισραηλινούς, όμως αυτά είναι ακριβά πράγματα…» Την ώρα που ο ιταλός δημοσιογράφος έγραφε το ρεπορτάζ του, η Οδησσός ανέβαζε τον συναγερμό της σε «πορτοκαλί επίπεδο». Μάλιστα ετοιμάζονται να απαγορεύσουν και τη νυχτερινή κυκλοφορία, έγραψε. Πλέον, όπως είπε ο δήμαρχος, οι τοπικές αρχές εμπιστεύονται τον αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν και τις πληροφορίες ότι όπου να ‘ναι θα εκδηλωθεί η ρωσική επίθεση: «Πρόεδρος των ΗΠΑ είναι, πρέπει να γνωρίζει πολλές λεπτομέρειες… Καθήκον δικό μου είναι να πω στους ανθρώπους μου ότι πρέπει να έχουν τα μάτια τους ανοιχτά».
Το απαγορευμένο μαργαριτάρι
Ο δήμαρχος πιστεύει ότι η από θαλάσσης επίθεση βρίσκεται στην κορυφή των στρατιωτικών σχεδίων επίθεσης. Οτι ο Πούτιν θα χτυπήσει αιφνιδιαστικά, «εκεί που δεν το περιμένει κανένας». Ο Μπατιστίνι έδωσε τις πολιτισμικές, γεωγραφικές και κοινωνικές συντεταγμένες: «Η Οδησσός είναι η πύλη προς την Ευρώπη. Από εδώ η Τουρκία απέχει πέντε ώρες, η Μολδαβία μόλις 100 χιλιόμετρα. Από εδώ περνούν σύροι ή ιρακινοί πρόσφυγες με σκοπό να μεταναστεύσουν κάπου καλύτερα. Αλλά και οι έμποροι όπλων και ναρκωτικών, τα κοντέινερ της κάθε Μαφίας, όλα εδώ βρίσκουν καταφύγιο. Η Οδησσός είναι το πορτοφόλι της Ουκρανίας, στην προκυμαία το καταλαβαίνεις από τις Bentley και τις Ferrari κάποιων Κροίσων. Η Οδησσός είναι ο απαγορευμένος καρπός του Πούτιν, το μαργαριτάρι που του λείπει για να ελέγξει τη Μαύρη Θάλασσα».
Πανταχού παρούσα η Ρωσία
Ο Ιταλός βρήκε και ένα πατριωτάκι του εκεί, στο γραφείο του δημάρχου. Κάποιον Καλαβρέζο που δουλεύει στο επιτελείο του Τρουχάνοφ σαν σύμβουλος. Αυτός του είπε ότι όταν οι Ρώσοι κατέλαβαν την Κριμαία, τα πολεμικά πλοία τους δεν στήθηκαν απέναντι από την Οδησσό. Τώρα, όμως, αυτό συμβαίνει, για αυτό και η ανησυχία όλων εκεί είναι μεγάλη. «Στην κεντρική πλατεία της πόλης, μία πινακίδα δείχνει τις πρωτεύουσες του κόσμου και τις χιλιομετρικές αποστάσεις από το σημείο. Η Μόσχα βρίσκεται 1.136 χιλιόμετρα μακριά, και όμως είναι ήδη εδώ, ήταν πάντα εδώ. Κάποιοι ηλικιωμένοι, όσοι είναι άνω των 70 ετών, εξακολουθούν να κρατούν στην τσέπη τους το παλιό ρωσικό διαβατήριο. Οσοι αγαπούν τον κινηματογράφο, θυμούνται ότι η Οδησσός ήταν οι σοβιετικές Κάννες, αφού εδώ γυρίστηκαν και παρουσιάστηκαν οι ταινίες του καθεστώτος».
Το άκρως συμβολικό χτύπημα
Το Κίεβο εξακολουθεί να υποτιμά τη απειλή της εισβολής, έγραψε σε ένα δεύτερο σημείωμά του ο Μπατιστίνι, ωστόσο οι δυνάμεις που αναπτύσσονται κατά μήκος των συνόρων έχουν αλλάξει το σκηνικό. «Στα σενάρια που έχουν εκπονηθεί επί χαρτών εδώ και μήνες», το ναυτικό πλήγμα θα δοθεί με ελιγμούς από την πλευρά του Ροστόφ «με σκοπό τον απόλυτο έλεγχο της Θάλασσας του Αζόφ και την κατάκτηση της Μαριούπολης», ωστόσο «το άκρως συμβολικό χτύπημα θα είναι η κατάκτηση της Οδησσού».