Πρόσφατες δηλώσεις του τέως προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα φιλοξένησε το Atlantic. Ο Ομπάμα ρωτήθηκε για το Ουκρανικό που παροξύνθηκε σε πόλεμο αλλά και για τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, τον οποίο είχε γνωρίσει κατά τη διάρκεια της δικής του θητείας στον Λευκό Οίκο. Χωρίς περιστροφές, την κατάσταση στην Ουκρανία τη χαρακτήρισε «τραγωδία ιστορικών διαστάσεων», η οποία «θέτει ζήτημα όσον αφορά τις παγκόσμιες τάσεις που χτίζαμε εδώ και καιρό».
Για τον ίδιο τον Πούτιν, ο Ομπάμα είπε ότι «αντιπροσωπεύει μία πολύ ιδιαίτερη αντίδραση στα ιδανικά της δημοκρατίας και στην παγκοσμιοποίηση» με την προσωπική του «εθνική και εθνικιστική μυθολογία». Το σύνολο των θέσεων του Πούτιν το χαρακτήρισε «τοξικό μείγμα». Μίλησε επίσης για τους κανόνες δίκαιου και την ελευθεροτυπία, δημοκρατικά αγαθά που καταπατεί ο Πούτιν, σαν απαραίτητους όρους ελευθερίας του ατόμου στις δημοκρατικές χώρες.
«Ηταν πάντα αδίστακτος» είπε ο Ομπάμα για τον πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας. «Δείτε τι έκανε στην Τσετσενία, δεν είχε κανέναν ενδοιασμό να συντρίψει όσους θεωρούσε απειλή. Δεν είναι κάτι το καινούργιο αυτό». Βέβαια, στην Ουκρανία ο Πούτιν δεν στοχεύει μόνο στα εδάφη: «Αυτό που συνέβη είναι από πολλές απόψεις πιο σημαντικό». Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ διακινδύνευσε την πρόβλεψη ότι στην Ουκρανία δεν θα υπάρξει «ευχάριστη λύση» μεν, ωστόσο κάτι που «θα αποτρέψει τη μαξιμαλιστική ρωσική νίκη». Δηλαδή, «μακροπρόθεσμα ίσως υπάρξει μία ανεξάρτητη Ουκρανία». Φυσικά, δήλωσε ότι τους Ουκρανούς «μπορούμε να τους υποστηρίξουμε για τις προσπάθειές τους και για το θάρρος τους».
Ο Ομπάμα επισήμανε ότι το καθεστώς Πούτιν ως αυταρχικό επιβάλει λογοκρισία, σε αντίθεση με το φιλελεύθερο μοντέλο διακυβέρνησης που εφαρμόζεται στη Δύση. Ωστόσο και για το τελευταίο υπάρχουν προβλήματα, αφού η παραπληροφόρηση κινεί τα νήματα σε πολλές περιπτώσεις. Ο Ομπάμα έδωσε σαν παραδείγματα fake news που επηρεάζουν εκατομμύρια Δυτικούς την πολεμική στον αντικορονοϊκό εμβολιασμό (τον οποίο χαρακτήρισε «θαύμα») και την αμφισβήτηση της εκλογής του Μπάιντεν.
Στο πλαίσιο αυτό, της κατάχρησης της ελευθερίας του λόγου, στις ΗΠΑ ειδικά, ο Δημοκρατικός πολιτικός, εκφράζοντας απολύτως και το γράμμα και το πνεύμα της πολιτικής ορθότητας, αναφέρθηκε σε «γυναίκες, εγχρώμους και τρανς» που στοχοποιούνται «από εκδοτικές επιλογές» οι οποίες «υπονομεύουν τη δημοκρατία μας» και υποθάλπουν ακρότητες, ιδίως «αν συνδυαστούν με τον εθνικισμό, με τον μισογυνισμό και με τον ρατσισμό». Για να διορθωθεί αυτή η κατάσταση, είπε ο Ομπάμα, πρέπει να συμφωνήσουμε στο πλαίσιο. Ετσι, ρητορικά οπωσδήποτε, ρώτησε: «Εχουμε μία ελεύθερη κοινωνία που βασίζεται σε δημοκρατικές αρχές;»
Στο δικό του πνευματικό κέντρο πάντως, στο Ιδρυμα Ομπάμα, ο πρώην πρόεδρος με καμάρι δήλωσε ότι γίνεται καλή δουλειά, με νέα παιδιά, όσον αφορά τον νέο τρόπο σκέψης, την «επικέντρωση στην κλιματική αλλαγή, στη φυλετική ισότητα», κ.λπ. «Στόχος μας στο Ιδρυμα είναι να εκπαιδεύσουμε την επόμενη γενιά ηγετών, να τους δώσουμε τα μέσα και τις διασυνδέσεις, να διασφαλίσουμε ότι δεν είναι υπέρ της απομόνωσης αλλά υπέρ της συνεργασίας πέρα από σύνορα και ότι ομοιόμορφα όλοι αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της παραπληροφόρησης» στις κοινωνίες, κυρίως μέσα από τα σόσιαλ μίντια.
Εξάλλου, όπως παρατήρησε το Atlantic, δεν χρειάζεται και άλλο παράδειγμα: «Η Ρωσία έχει οργανώσει μία τεράστια εκστρατεία παραπληροφόρησης με σκοπό να δικαιολογήσει την εισβολή της στην Ουκρανία».