«Μια νίκη του Τραμπ το 2024 θα μπορούσε να προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά στους δημοκρατικούς θεσμούς των Ηνωμένων Πολιτειών» συμπέραναν οι Financial Times (FT) λίγες ημέρες πριν από τις κρίσιμες ενδιάμεσες εκλογές της 8ης Νοεμβρίου, που ενδέχεται να αναδιαμορφώσουν τις πλειοψηφίες στα δύο σώματα του Κογκρέσου –τη Βουλή των Αντιπροσώπων και τη Γερουσία– και οι οποίες θα μπορούσαν να ενισχύσουν το σενάριο επιστροφής του Τραμπ ως διεκδικητή του Λευκού Οίκου το 2024.
Η αφορμή για την εμβάθυνση στις προεκτάσεις που θα μπορούσε να έχει μια τέτοια εξέλιξη για την αμερικανική δημοκρατία ήταν μια αποστροφή του ισραηλινού ιστορικού και φιλοσόφου Γιουβάλ Νώε Χαράρι στο πάνελ της εκπομπής Real Time with Bill Maher, του HBO. «Οι επόμενες προεδρικές εκλογές θα μπορούσαν να είναι οι τελευταίες δημοκρατικές εκλογές στην ιστορία των ΗΠΑ» είπε ο Χαράρι και προσέθεσε: «Δεν είναι μεγάλη η πιθανότητα, αλλά θα μπορούσε να είναι έτσι».
Η δημοσιογράφος των FT Γκίλιαν Τετ, που καθόταν δίπλα του στο τηλεοπτικό πάνελ, στο κείμενό της για την εφημερίδα ομολόγησε: «Εκείνη τη στιγμή άφησα το σχόλιο του Χαράρι να περάσει έτσι, αλλά φεύγοντας από το πλατό εκείνο το βράδυ, αισθάνθηκα σοκ. Πριν από λίγα χρόνια θα ήταν δύσκολο να φανταστεί κανείς κάποιον να υποστηρίζει στη mainstream τηλεόραση ότι το εκλογικό σύστημα της Αμερικής μπορεί να είναι καταδικασμένο. Και ο Χαράρι δεν χρησιμοποιεί εμπρηστικό λόγο. Είναι ένας ευρυμαθής και στοχαστικός ιστορικός. Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι τη στιγμή εκείνη δεν ακούστηκε και τόσο σοκαριστικό – λες και η πρόβλεψη του θανάτου της αμερικανικής δημοκρατίας θεωρείται περίπου φυσιολογική».
Ο πρωταρχικός λόγος ανησυχίας, κατά τη δημοσιογράφο των FT, είναι ότι ο Ντόναλντ Τραμπ «συνεχίζει να λέει ψέματα για τις εκλογές του 2020». Δεν παραβλέπεται εύκολα το γεγονός ότι αρνήθηκε να αποδεχθεί έναν θεμελιώδη κανόνα της δημοκρατίας, δηλαδή την ειρηνική μεταβίβαση της εξουσίας. Ούτε ότι οι θεωρίες συνωμοσίας του Τραμπ έχουν υιοθετηθεί και από άλλους Ρεπουμπλικανούς, επαναλαμβάνονται σταθερά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις παπαγαλίζουν οι φανατικοί οπαδοί του σε συγκεντρώσεις. Η βίαιη εξέγερση και η εισβολή στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021 «ήταν από πολλές απόψεις φυσική συνέπεια της αντιδημοκρατικής ρητορικής του Τραμπ», σημείωσε η εφημερίδα.
Πολλοί αναλυτές στις ΗΠΑ πιστεύουν ότι ο Τραμπ θα λάβει οπωσδήποτε το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών για τις προεδρικές εκλογές του 2024. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, θα μπορούσε και να κερδίσει.
Τάσεις ρεβανσισμού
«Κύκλοι του Τραμπ μου λένε ότι, αν επιστρέψουν στην εξουσία, όχι μόνο θα προσπαθήσουν να εκδικηθούν τους αξιωματούχους που διενεργούν την έρευνα για τα γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου, αλλά σχεδιάζουν επίσης να χρησιμοποιήσουν μια ελάχιστα γνωστή νομική ρήτρα, γνωστή ως “Schedule F” (σ.σ.: νομική διάταξη που θα μπορούσε να επιτρέψει την πολιτικοποίηση της δημόσιας διοίκησης), για να εκδιώξουν τους αντιπάλους τους από το Δημόσιο. Αυτό το δεύτερο σημείο έχει ιδιαίτερη σημασία, δεδομένου ότι ορισμένοι γραφειοκράτες εργάστηκαν για να ανακόψουν τις χειρότερες υπερβολές της κυβέρνησης Τραμπ», σημείωσε η Τετ.
Τα παραπάνω εξηγούν σε μεγάλο βαθμό γιατί, εκτός του διάσημου διανοητή Γιουβάλ Νώε Χαράρι, πολλά στελέχη του κόμματος των Δημοκρατικών ανησυχούν πραγματικά για το τι θα απογίνει η αμερικανική δημοκρατία εάν νικήσει ο Τραμπ. Το ενδιαφέρον είναι ότι ακόμη και ορισμένοι Ρεπουμπλικανοί εκφράζουν ανησυχία.
Η προπαγάνδα λειτουργεί
Η ατμόσφαιρα παραμένει τεταμένη και μεταξύ των ψηφοφόρων. Η παραπληροφόρηση καλά κρατεί και το κλίμα που ευνόησε την άνοδο του Τραμπ το 2016 είναι ακόμη ορατό στην κοινωνία. Και η καχυποψία κερδίζει έδαφος. Μια δημοσκόπηση που διεξήγαγε το Pew Research Center, ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα δημοσκοπήσεων και στατιστικών ερευνών στις ΗΠA, έδειξε ότι το 72% των Ρεπουμπλικανών θεωρούν τους Δημοκρατικούς «ανήθικους και ανέντιμους ανθρώπους», ποσοστό πολύ υψηλότερο από το 47% που είχε καταγραφεί το 2016.
Αυτό σημαίνει ότι το διχαστικό μήνυμα του Τραμπ αποδίδει. Αρα, γιατί να μην καλέσει το έξαλλο κοινό του σε μια εκστρατεία επανόδου στον Λευκό Οίκο; Αλλωστε, 70% των Ρεπουμπλικανών πιστεύουν το ψέμα του, ότι δεν έχασε τις προηγούμενες εκλογές, αλλά του τις έκλεψαν…