Με μια ευθεία απειλή προς το Ιράν για πολεμική επιχείρηση εναντίον του, την πιο άμεση μέχρι σήμερα, ο Ντόναλντ Τραμπ κλιμάκωσε την πίεση κατά της Τεχεράνης, σε μια περίοδο που οι ΗΠΑ επιλέγουν όλο και σκληρότερη ρητορική.
Απομεσήμερο Κυριακής για τον ίδιο, ενώ μόλις είχε παίξει γκολφ, το tweet του Τραμπ απειλούσε «ότι αν το Ιράν θέλει να πολεμήσει, αυτό και επίσημα θα είναι το τέλος του». Προσθέτοντας: «Ποτέ ξανά μην απειλήσετε τις ΗΠΑ!».
Μια απειλή τέτοιου είδους από το στόμα –ή μάλλον το πληκτρολόγιο- του προέδρου των ΗΠΑ είναι κάτι που πρέπει να λάβουν υπόψη όλες οι πλευρές του παιγνίου της Μέσης Ανατολής. Πόσο ρεαλιστική είναι όμως και τι σημαίνει;
Τραμπ: Ο άνθρωπος που λέει και ξελέει
Ο απρόβλεπτος πρόεδρος των ΗΠΑ είναι ικανός να υλοποιήσει την υπόσχεσή του και να μην μείνει σε ένα εμπρηστικό tweet. Αλλά, όπως υπενθυμίζει ο Guardian, ο Τραμπ είναι και ο άνθρωπος που παθιάζεται με ένα θέμα και «κρυώνει» μαζί του από τη μια στιγμή στην άλλη.
Προ ημερών είχε πει στο Πεντάγωνο ότι δεν θέλει να πάει σε πόλεμο και επιδιώκει να βρει έναν άλλο τρόπο για να αποκλιμακώσει την ένταση. Αλλά και πάλι δήλωνε ότι, αν αναγκαζόταν να πάει σε πόλεμο, θα έστελνε «πολύ πάνω από 120.000 στρατιώτες».
Σε κάθε περίπτωση, η τελική εντολή για τον χρόνο και τη μορφή της δράσης κατά του Ιράν ανήκει στον πρόεδρο. Ως τότε μια εικόνα για τις προθέσεις των ΗΠΑ δίνουν οι δηλώσεις των ανθρώπων του περιβάλλοντος του.
Το έδαφος για την επέμβαση έχουν προετοιμάσει οι σκληροί της διακυβέρνησης Τραμπ, όπως ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Τζον Μπόλτον, ο άνθρωπος που πριν από σχεδόν δύο δεκαετίες είχε ενορχηστρώσει (αν μη τι άλλο, σε επίπεδο δικαιολόγησης) την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ.
Ηδη από το 2015, πριν καν εκλεγεί ο Τραμπ, ο Μπόλτον αρθρογραφούσε υπέρ της στρατιωτικής λύσης για να μην αποκτήσει το Ιράν πυρηνικά όπλα. «Για να σταματήσεις την ατομική βόμβα του Ιράν, βομβαρδίζεις το Ιράν», έγραφε στους New York Times.
«Δεν θα πάμε σε πόλεμο, εκτός αν…»
Αντιθέτως, έξω από τον άμεσο περίγυρο του Λευκού Οίκου, δεν φαίνεται να πιστεύουν ότι οι ΗΠΑ θα πάνε σε πόλεμο με το Ιράν.
Ο Μιτ Ρόμνεϊ, φωνή με κύρος στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα και κάποτε πιθανός αντίπαλος του Τραμπ, πιστεύει ότι τα πράγματα δεν θα φτάσουν στο έσχατο σημείο της πολεμικής αναμέτρησης. Αναγνωρίζει πάντως ότι η απειλή στα αμερικανικά συμφέροντα είναι πραγματική και ότι δεν πρέπει να μείνει αναπάντητη.
«Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα καταλάβουν πως, αν αναλάβουν δράση κατά των ανθρώπων μας, κατά των συμμάχων μας και κατά των φίλων μας, θα υπάρξουν επιπτώσεις και θα είναι πολύ πιο σοβαρή η απάντηση από την κίνηση του Ιράν», είπε σε κυριακάτικη πολιτική εκπομπή.
Παρόμοια είναι η θέση του Ντέιβιντ Πετρέους, απόστρατου στρατηγού, ο οποίος θεωρεί ότι ο Τραμπ δεν θέλει να προκαλέσει πολιτειακή αλλαγή στο Ιράν, κάτι που θα ήταν εξάλλου πιθανό αποτέλεσμα ενός πολέμου με τις ΗΠΑ.
Ο Πετρέους προχωρά ένα βήμα πιο πέρα. Εξηγεί ότι, ούτε ο Μπόλτον ούτε κάποιος από θέση ευθύνης στην προεδρία, ενδιαφέρεται να πολεμήσει στη Μέση Ανατολή. «Ο πρόεδρος Τραμπ είχε πει ότι το μεγαλύτερο λάθος των καιρών μας ήταν ο πόλεμος κατά του Ιράκ. Η σκέψη ότι θα πολεμήσει κατά ενός πιο δύσκολου αντιπάλου είναι αδιανόητη», εξηγεί.
Αν λείπει ένα κομμάτι από το σκηνικό, αυτό είναι η δικαιολογία του Λευκού Οίκου για το τι κρύβεται πίσω από τους ισχυρισμούς του για αυξημένη απειλή από το Ιράν. Ο Ρόμνεϊ επικαλέστηκε πληροφορίες των υπηρεσιών πληροφοριών χωρίς να διευκρινίσει τι εννοεί. Αλλες πληροφορίες μιλούν για κινήσεις προπαρασκευής του Ιράν για να αντιμετωπίσει μία αμερικανική επίθεση.
Οχι τυχαία, στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής έχει καταφθάσει ένα αμερικανικό αεροπλανοφόρο «Abraham Lincoln» και η συνοδεία του, ενώ στο Κατάρ, στον Περσικό Κόλπο, σταθμεύουν βομβαρδιστικά B-52 και έχει απομακρυνθεί και μη απαραίτητο προσωπικό από το Ιράκ. Κινήσεις που μπορεί να γίνονται για να προετοιμάσουν μιαν αμερικανική επίθεση ή απλώς για προβολή ισχύος.