Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε τη Δευτέρα ότι οι νόμοι για την άμβλωση θα πρέπει να καθορίζονται από τις πολιτείες των ΗΠΑ, αποφεύγοντας να προτείνει μια απαγόρευση σε ομοσπονδιακό επίπεδο και επιλέγοντας μια πιο μετριοπαθή στάση εν όψει των προεδρικών εκλογών του Νοεμβρίου.
Σε βίντεο που ανήρτησε στην πλατφόρμα του κοινωνικής δικτύωσης, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, που έχει αλλάξει πολλές φορές τη θέση του για το ζήτημα, είπε ότι υποστηρίζει εξαιρέσεις στις περιπτώσεις βιασμού, αιμομιξίας και προκειμένου να προστατευθεί η ζωή της μητέρας. Επανέλαβε επίσης ότι υποστηρίζει την προσβασιμότητα στην εξωσωματική γονιμοποίηση.
Δεν αναφέρθηκε σε τυχόν απαγόρευση σε ομοσπονδιακό επίπεδο της άμβλωσης έπειτα από έναν ορισμένο αριθμό εβδομάδων κύησης, διαψεύδοντας τις ελπίδες θρησκευόμενων και συντηρητικών υποστηρικτών του ότι θα επιδιώξει ομοσπονδιακούς περιορισμούς, εφόσον επιστρέψει στον Λευκό Οίκο.
Ο Τραμπ, ο οποίος είχε προηγουμένως στείλει το μήνυμα ότι υποστήριζε απαγόρευση της άμβλωσης σε ομοσπονδιακό επίπεδο μετά τις 15 εβδομάδες, τόνισε τη σημασία της νίκης στις κάλπες, στην ευρέως αναμενόμενη δήλωσή του για το θέμα.
«Πρέπει να ακολουθήσετε την καρδιά σας σε αυτό το θέμα. Ομως, θυμηθείτε, πρέπει επίσης να κερδίσουμε τις εκλογές προκειμένου να αποκαταστήσουμε τον πολιτισμό μας και στην πραγματικότητα, να σώσουμε τη χώρα μας, η οποία είναι τώρα, δυστυχώς, ένα έθνος σε παρακμή», είπε ο Τραμπ στο βίντεο.
Ο ίδιος τόνισε ότι νιώθει υπερήφανος που είναι υπεύθυνος για την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου το 2022, η οποία ανέτρεψε την ιστορική απόφαση στην υπόθεση Ρόου εναντίον Γουέιντ και έβαλε τέλος στο ομοσπονδιακό δικαίωμα στην άμβλωση, αναφερόμενος έμμεσα στους τρεις συντηρητικούς δικαστές τους οποίους ο ίδιος επέλεξε όταν ήταν πρόεδρος.
«Αυτή η 50ετής μάχη σχετικά με την υπόθεση Roe v. Wade την έβγαλε από τα ομοσπονδιακά χέρια και την έφερε στα χέρια, στις καρδιές, στα μυαλά και στην ψήφο των ανθρώπων σε κάθε πολιτεία. Ηταν πραγματικά κάτι. Τώρα εξαρτάται από τις πολιτείες να κάνουν το σωστό», είπε ο Τραμπ.
«Η γνώμη μου είναι τώρα ότι έχουμε άμβλωση εκεί όπου όλοι τη θέλουν από νομικής απόψεως. Οι πολιτείες θα καθορίσουν με ψηφοφορία ή νομοθεσία ή ίσως και με τα δυο», είπε ο Τραμπ. «Και ό,τι αποφασίσουν πρέπει να είναι ο νόμος του τόπου. Σε αυτή την περίπτωση, ο νόμος της πολιτείας».
Ωστόσο, απέφυγε και πάλι τις δύσκολες ερωτήσεις γύρω από το ακανθώδες αυτό ζήτημα, όπως το αν θα υποστήριζε την απαγόρευση των αμβλώσεων σε πανεθνικό επίπεδο, σε περίπτωση που επέστρεφε στον Λευκό Οίκο.
Αντιδράσεις από δεξιά και αριστερά
Ο πρώην πρόεδρος προσπάθησε έτσι να ξεπεράσει, όσο πιο ανώδυνα μπορούσε, τον σκόπελο ενός θέματος που όχι μόνο έχει διχάσει τις ΗΠΑ, αλλά μπορεί να κρίνει και τις εκλογές του Νοεμβρίου.
Αντί αυτού, προκάλεσε αντιδράσεις και στις δύο πλευρές, ανέφερε το Associated Press. Οι βαθιά συντηρητικοί δήλωσαν απογοητευμένοι, ενώ οι προοδευτικοί είπαν ότι λέει ψέματα.
Ο Τζο Μπάιντεν έχει καταστήσει την αντίθεση του Τραμπ στα δικαιώματα στην άμβλωση ένα κεντρικό αξίωμα στην εκστρατεία επανεκλογής του.
«Ο Ντόναλντ Τραμπ εγκρίνει κάθε μεμονωμένη απαγόρευση της άμβλωσης στις πολιτείες, περιλαμβανομένων και απαγορεύσεων της άμβλωσης χωρίς εξαιρέσεις. Και περηφανεύεται για τον ρόλο του στη δημιουργία αυτού του τοπίου κόλασης», έγραψε στο X ο Αμαρ Μούσα, διευθυντής της εκστρατείας του Μπάιντεν.
Οπως σημείωσε το AP, οι αμβλώσεις θα καθορίσουν τις εκλογές του 2024 ανεξάρτητα από το τι κάνει ή λέει ο Τραμπ –σε μεγάλο βαθμό επειδή οι Ρεπουμπλικανοί στο Κογκρέσο και στα πολιτειακά σώματα σε όλη τη χώρα συνεχίζουν να αγωνίζονται για νέους περιορισμούς, οι οποίοι θεωρούνται αντίθετοι με τη θέληση των ψηφοφόρων.
Για τον Τραμπ, οι μάχες για τις αμβλώσεις, όπως και για κάθε άλλο μείζον θέμα, είχαν πάντα να κάνουν με τη νίκη του στις εκλογές. Και έτσι δεν θα πρέπει να αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι τη Δευτέρα απέφυγε να υποστηρίξει μια ομοσπονδιακή απαγόρευση.
Αφότου ξεκίνησε την προεκλογική εκστρατεία του στα τέλη του 2022, απέφυγε σε μεγάλο βαθμό να αναφερθεί στο θέμα της άμβλωσης, αντικατοπτρίζοντας τη δυσκολία που αντιμετωπίζει το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα προκειμένου να αρθρώσει ένα μήνυμα ώστε να μειώσει την πολιτική ρήξη που επήλθε από την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου και την αντίθεση της πλειοψηφίας των Αμερικανών.
Αν και οι Αμερικανοί τείνουν να αποδέχονται περιορισμούς στην άμβλωση μετά το πρώτο τρίμηνο, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως μια σημαντική πλειονότητά τους προτιμά η απόφαση να λαμβάνεται από τη γυναίκα και τον γιατρό της και όχι από την κυβέρνηση.
Ο Τραμπ προσπαθεί εδώ και καιρό να αποφύγει να υποστηρίξει περιορισμούς σε εθνικό επίπεδο, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν πολιτική καταστροφή για τους Ρεπουμπλικανούς, οι οποίοι αγωνίζονται να κερδίσουν πίσω βασικές ομάδες ψηφοφόρων –ιδιαίτερα τις λευκές γυναίκες στα προάστια, την ανώτερη μεσαία τάξη– οι οποίες τους γύρισαν την πλάτη τα τελευταία χρόνια.
Ακόμα και σε πολιτειακό επίπεδο, οι απαγορεύσεις των αμβλώσεων που τέθηκαν σε ισχύ μετά την ανατροπή της Ρόου εναντίον Γουέιντ, ήταν βαθιά αντιδημοφιλείς.
Σε αντίθεση με τον Τραμπ, που θέλει τη νίκη στις εκλογές, αυτοί που βάζουν μπροστά τη θρησκεία, μάχονται εδώ και δεκαετίες κατά των δικαιωμάτων στις αμβλώσεις, με το σκεπτικό ότι πρέπει να σταματήσουν πάση θυσία –ακόμη και αν πληρώσουν το τίμημα στην κάλπη.
Αλλά ο Τραμπ θέλει να κερδίσει το 2024. Και με τη δήλωσή του κατέστησε σαφές ότι προσπαθεί να κάνει το καλύτερο δυνατό για τον ίδιο και το κόμμα του.
«Πρέπει να κερδίσουμε τις εκλογές», είπε χαρακτηριστικά στο βίντεο, δίνοντας γραμμή στους Ρεπουμπλικανούς στις πολιτείες.
Θρησκευόμενοι εναντίον Τραμπ
Η οργή των Δημοκρατικών ήταν αναμενόμενη, αλλά όχι των συντηρητικών, σημείωσε το Associated.
«Είμαστε βαθιά απογοητευμένοι από τη θέση του προέδρου Τραμπ», δήλωσε η Μάρτζορι Ντάνενφελσερ, πρόεδρος της οργάνωσης Susan B. Anthony Pro-Life America, κατά των αμβλώσεων.
Ο πρώην αντιπρόεδρος Μάικ Πενς, ο οποίος αρνήθηκε να υποστηρίξει τον Τραμπ στις εκλογές του Νοεμβρίου, το έθεσε ως εξής: «Η υποχώρηση του προέδρου Τραμπ στο “Δικαίωμα στη Ζωή” είναι ένα χαστούκι στο πρόσωπο των εκατομμυρίων Αμερικανών που είναι υπέρ της ζωής».
Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ορισμένοι συντηρητικοί προσκολλήθηκαν στην αναφορά του Τραμπ στον όρο «δικαιώματα στην άμβλωση», υποστηρίζοντας ότι τέτοια δικαιώματα δεν υπάρχουν. Ακόμη και ο γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκρέιαμ, υποστηρικτής του Τραμπ, δήλωσε στο X ότι «με σεβασμό» διαφωνεί με τη θέση του πρώην προέδρου.
Ο Τραμπ, αργότερα, επιτέθηκε ονομαστικά στους επικριτές του.
«Ο Λίντσεϊ, η Μάρτζορι και άλλοι πάλευαν για χρόνια, ανεπιτυχώς, μέχρι που ήρθα εγώ και έκανα τη δουλειά. Μετά εξαφανίστηκαν, χωρίς να ξανακούσει κανείς νέα τους, μέχρι τώρα», ανέφερε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Και πρόσθεσε: «Οι Δημοκρατικοί είναι ενθουσιασμένοι με τον Λίντσεϊ, γιατί θέλουν αυτό το θέμα να σιγοβράζει για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα».
Παρά τις εσωτερικές διαμάχες, η ομάδα του Τραμπ εκτιμά ότι οι Ευαγγελιστές, από τους φανατικότερους υποστηρικτές του, θα τον στηρίξουν όταν έρθει η ώρα. Και η πρόσφατη ιστορία δείχνει ότι μάλλον έχει δίκιο.
Η Ντανενφέλσερ και άλλοι πιέζουν εδώ και μήνες τον Τραμπ να στηρίξει την εθνική απαγόρευση των αμβλώσεων, χωρίς επιτυχία. Και παρόλα αυτά, έφτασε σε μια εύκολη νίκη στις προκριματικές εκλογές του κόμματος.
Κέρδισε ακόμη και τις κάλπες της Αϊόβα, όπου παραδοσιακά κυριαρχούν οι θρησκευόμενοι ακροδεξιοί, με 30 μονάδες διαφορά.
Για αυτό και οι αναλυτές εκτιμούν ότι η θέση του για τις αμβλώσεις δεν θα του στερήσει τις ψήφους των υπερσυντηρητικών το φθινόπωρο.
Η απάντηση του Μπάιντεν
Οι Δημοκρατικοί, πάντως, σίγουρα θα ήλπιζαν ότι ο Τραμπ θα προανήγγειλε πανεθνική απαγόρευση των αμβλώσεων. Θα είχαν έτσι βαριά επικοινωνιακά εφόδια στα χέρια τους για να τον πολεμήσουν.
Ακόμα και έτσι, όμως, μπορούν να σταθούν στη φράση του αντιπάλου τους ότι είναι υπερήφανα υπεύθυνος για την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Μέσα σε λίγες ώρες από το βίντεο του Τραμπ, η εκστρατεία του Μπάιντεν κυκλοφόρησε μια νέα καυστική διαφήμιση με πρωταγωνίστρια μια γυναίκα που παραλίγο να πεθάνει αφού της αρνήθηκαν την ιατρική περίθαλψη λόγω των περιοριστικών νόμων περί αμβλώσεων που θεσπίστηκαν μετά την ανατροπή της απόφασης Ρόου εναντίον Γουέιντ.
«Ο Ντόναλντ Τραμπ το έκανε αυτό», ακούγεται στη διαφήμιση, ενώ η γυναίκα από το Τέξας κλαίει στο βάθος του πλάνου.
Επιφανείς ομάδες υπέρ των αμβλώσεων επιτέθηκαν στον Τραμπ λέγοντας ότι είναι αναξιόπιστος και ότι αν εκλεγεί, θα επιδιώξει την πανεθνική απαγόρευση.
Ο Μπάιντεν εξέδωσε μια δήλωση επτά παραγράφων χαρακτηρίζοντας τον Τραμπ αποκλειστικά «υπεύθυνο για τη δημιουργία της σκληρότητας και του χάους που έχει περιβάλει την Αμερική» μετά την ανατροπή της απόφασης Ρόου εναντίον Γουέιντ.
«Ο Τραμπ ανησυχεί ότι αφού είναι ο ίδιος υπεύθυνος για την ανατροπή της Roe, οι ψηφοφόροι θα τον καταστήσουν υπεύθυνο το 2024. Λοιπόν, έχω νέα για τον Ντόναλντ. Θα το κάνουν», είπε ο αμερικανός πρόεδρος.
Η προεκλογική εκστρατεία του Μπάιντεν ανακοίνωσε την Κυριακή ότι θα πραγματοποιήσει προεκλογικές εκδηλώσεις με τη συμμετοχή δύο γυναικών, η μία από το Τέξας και η άλλη από τη Λουιζιάνα, που επλήγησαν από τους περιοριστικούς νόμους περί αμβλώσεων των Ρεπουμπλικανών.
Στο βίντεο, ο Τραμπ επανέλαβε το μακροχρόνιο επιχείρημα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος ότι οι Δημοκρατικοί είναι αυτοί που είναι ακραίοι σε ό,τι αφορά τις αμβλώσεις, επειδή υποστηρίζουν τα δικαιώματα των αμβλώσεων χωρίς περιορισμούς.
Τέτοια επιχειρήματα δεν ήταν αποτελεσματικά τα τελευταία δύο χρόνια. Οι συντηρητικοί υπέστησαν οδυνηρές ήττες σε εκλογές στις οποίες κυριάρχησε η συζήτηση για τα δικαιώματα στην άμβλωση από το Κεντάκι μέχρι το Οχάιο και το Μίσιγκαν, πολιτείες που στη βάση τους είναι συντηρητικές.