Εντάξει να μείνει ο Ντόναλντ Τραμπ χωρίς εξουσία. Αλλά να μείνει και χωρίς Twitter; Είναι σαν να του στερείς (πολιτικό) οξυγόνο. Ο άνθρωπος που κέρδισε τις εκλογές χάρη στα social media και διοίκησε το ισχυρότερο κράτος της Γης με tweets τώρα βλέπει τις εταιρείες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, αυτές δηλαδή που του επέτρεψαν να κάνει ό,τι έκανε, να του γυρίζουν την πλάτητη. Μετά το Facebook που τον απέκλεισε από τις πλατφόρμες του τώρα και η διεύθυνση του Twitter, του βασικού του εργαλείου πολιτικής επικοινωνίας, έθεσε σε μόνιμη αναστολή τον λογαριασμό του (@realDonaldTrump) την Παρασκευή.
Ολα αυτά δύο ημέρες μετά την αιματηρή εισβολή οπαδών του Τραμπ στο Καπιτώλιο, την κατάληψή της έδρας του Κογκρέσου και το χάος στην καρδιά της αμερικανικής πρωτεύουσας που διήρκεσε ώρες, χωρίς ο απερχόμενος πρόεδρος να κάνει κάτι για να τους εμποδίσει —αντιθέτως με μηνύματά του στα social media έριχνε και άλλο λάδι στη φωτιά.
«Αφού εξετάσαμε διεξοδικά πρόσφατες αναρτήσεις στον λογαριασμό @realDonaldTrump και το πλαίσιό τους, ειδικά το πώς εκλήφθηκαν (…) αναστείλαμε μόνιμα τον λογαριασμό, εξαιτίας του κινδύνου υποκίνησης περαιτέρω βίας», ανέφερε η εταιρεία Twitter Inc. σε ανακοίνωσή της.
Την Πέμπτη, το Facebook του Μαρκ Ζάκερμπεργκ και άλλοι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Snapchat, επίσης ανέστειλαν τη λειτουργία των λογαριασμών του απερχόμενου προέδρου στις πλατφόρμες τους επ’ αόριστον.
Όμως είναι ο ιστότοπος όπου είχε 88 εκατομμύρια ακολούθους, το Twitter, η πλατφόρμα που προτιμούσε ο Τραμπ: μέσω αυτού έκανε πολιτικές ανακοινώσεις, εξαπέλυε κεραυνούς εναντίον πολιτικών του αντιπάλων ή μέσων ενημέρωσης καθημερινά.
«Δεν θα μας φιμώσουν», εξεμάνη ο ενδιαφερόμενος μέσω του επίσημου λογαριασμού του προέδρου των ΗΠΑ στο Twitter —@POTUS (τα αρχικά της έκφρασης President of the United States, πρόεδρος των ΗΠΑ)—, απευθυνόμενος στους «75 εκατομμύρια πατριώτες» που τον ψήφισαν. Το @POTUS θα περάσει στον Τζο Μπάιντεν στις 20 Ιανουαρίου, αλλά ως τότε μπορεί να τον χειρίζεται η ομάδα Τραμπ, ή μάλλον ο ίδιος.
O Τράμπ αφησε να εννοηθεί πως θα υπάρξουν αντίποινα εναντίον του ιστότοπου, που κατ’ αυτόν «απαγορεύει την ελευθερία της έκφρασης» συνωμοτώντας με τη «ριζοσπαστική αριστερά»· υποσχέθηκε ότι θα εξετάσει τη δημιουργία της δικής του πλατφόρμας, στο εγγύς μέλλον, σε ένα νήμα αναρτήσεων που διαγράφτηκε πολύ γρήγορα από τους διαχειριστές του Twitter.
«Το να χρησιμοποιείται άλλος λογαριασμός για να παρακάμπτεται η αναστολή παραβαίνει τους κανόνες χρήσης» της υπηρεσίας, εξήγησε εκπρόσωπος της εταιρείας, η οποία ξεκαθάρισε πως θα λάβει μέτρα για να «περιορίσει τη χρήση» επίσημων κυβερνητικών λογαριασμών (@POTUS, @WhiteHouse) από τον Τραμπ. Οπως και έγινε.
Το δίκτυο του Twitter είχε ήδη κλιμακώσει τα μέτρα που λάμβανε από την Τετάρτη, διαγράφοντας μηνύματα του αρχηγού του κράτους, αντί να τοποθετεί προειδοποιητικές σημάνσεις, όπως έκανε μέχρι πολύ πρόσφατα.
Κίνδυνος να ξεσπάσουν νέες ταραχές
Ο απερχόμενος πρόεδρος δεν έχει πάψει να αμφισβητεί την εγκυρότητα του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών του Νοεμβρίου και να παροτρύνει τους υποστηρικτές του να «αγωνιστούν» για να ανατραπεί, παραβιάζοντας τους κανονισμούς χρήσης των μεγαλύτερων ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίοι προϋποθέτουν τον σεβασμό στις δημοκρατικές διαδικασίες.
Το Twitter αρχικά είχε αναστείλει τον λογαριασμό του Τραμπ για δώδεκα ώρες, προτού τον ενεργοποιήσει ξανά προχθές Πέμπτη, προς γενική έκπληξη, καθώς ο πρόεδρος θεωρείται, σε μεγάλο βαθμό, υπεύθυνος για τις ταραχές που προκάλεσαν σοκ στις ΗΠΑ και στο εξωτερικό.
«Οι κανόνες μας για την υπεράσπιση του δημοσίου συμφέροντος υπάρχουν για να επιτρέπεται στον κόσμο να ενημερώνεται άμεσα για αυτό που έχουν να πουν οι αιρετοί και οι πολιτικοί ηγέτες», εξήγησε η διεύθυνση του καλιφορνέζικου ιστοτόπου χθες.
«Ωστόσο, έχουμε καταστήσει σαφές εδώ και χρόνια ότι οι λογαριασμοί αυτοί δεν είναι υπεράνω των κανονισμών χρήσης μας και δεν μπορεί κανείς να χρησιμοποιεί το Twitter για να υποκινεί βία, μεταξύ άλλων».
Προτού ο λογαριασμός του κλείσει, ο Τραμπ αναγνώρισε την ήττα του σε βίντεο που μεταφόρτωσε. Κατόπιν όμως, έκανε γνωστό ότι δεν θα παραστεί, αντίθετα με όσα επιβάλλει η παράδοση, στην τελετή ορκωμοσίας του διαδόχου του, το Δημοκρατικού Τζο Μπάιντεν.
Κατά τη διεύθυνση του Twitter, αυτή η αναγγελία εξελήφθη από κάποιους από τους υποστηρικτές του ως περαιτέρω απόδειξη πως το αποτέλεσμα των εκλογών αποτελεί προϊόν νοθείας και μετέτρεψε την τελετή σε στόχο, καθώς θα μπορούσαν να ξεσπάσουν νέες ταραχές.
«Σχέδια για κινητοποιήσεις οπλισμένων διαδηλωτών έχουν ήδη αρχίσει να διαδίδονται εντός και εκτός Twitter, συμπεριλαμβανομένης της πρότασης να γίνει δεύτερη επίθεση στο Καπιτώλιο (…) τη 17η Ιανουαρίου του 2021», αποκαλύπτει η διεύθυνση του ιστότοπου.
Νωρίτερα χθες, είχε επίσης κλείσει λογαριασμούς υποστηρικτών του Ντόναλντ Τραμπ που διασπείρουν θεωρίες συνωμοσίας του ανοικτά ρατσιστικού κινήματος QAnon.
Πολύ αργά;
Οι επικρίσεις πολλαπλασιάστηκαν αυτή την εβδομάδα για τον τρόπο που χειρίστηκαν τα μηνύματα του Τραμπ οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης, καθώς θεωρείται ότι αποφάσισαν να δράσουν με μεγάλη καθυστέρηση και επέδειξαν υπερβολική ανοχή.
Ολοένα περισσότερες προσωπικότητες και οργανώσεις κάλεσαν να κλείσουν οι λογαριασμοί του μεγιστάνα στις συγκεκριμένες πλατφόρμες, από τη Μισέλ Ομπάμα ως το συνδικάτο των εργαζομένων του Google — το τελευταίο αναφερόταν στον λογαριασμό του Τραμπ στο YouTube, που συνεχίζει να είναι πάντα ενεργός.
Οι αποφάσεις που έλαβαν οι διευθύνσεις των Facebook και Twitter αντιμετωπίστηκαν περισσότερο με οργή και περιφρόνηση, παρά με ανακούφιση.
Ο Αντζελο Καρουσόν, πρόεδρος της ΜΚΟ Media Matters for America, παρομοίασε το ότι οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης ανέλαβαν δράση τόσο καθυστερημένα με τις «παραιτήσεις υπουργών και κυβερνητικών αξιωματούχων μερικές ημέρες πριν από το τέλος» της θητείας της κυβέρνησης Τραμπ: «πολύ λίγο, πολύ αργά».
Αν είχαν ενεργήσει νωρίτερα, «τα φρικτά γεγονότα της Τετάρτης θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί», έκρινε ο ίδιος.
Ωστόσο, πέραν των υποστηρικτών του προέδρου, που καταγγέλλουν ότι οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης τους φιμώνουν λόγω των πολιτικών τους πεποιθήσεων, υψώνονται φωνές και από τον χώρο της αμερικανικής αριστεράς που προειδοποιούν εναντίον των παραβιάσεων της ελευθερίας της έκφρασης.
«Κατανοούμε την επιθυμία να ανασταλεί μόνιμα τώρα (ο λογαριασμός του απερχόμενου προέδρου), αλλά όλοι μας πρέπει να ανησυχούμε όταν εταιρείες αποκτούν την δύναμη να αποσύρουν κατά βούληση και χωρίς κανέναν έλεγχο κόσμο από τις πλατφόρμες τους, που έχουν γίνει απαραίτητες για να εκφράζονται ελεύθερα δισεκατομμύρια άνθρωποι», σημείωσε η Κέιτ Ρουάν, στέλεχος της οργάνωσης υπεράσπισης των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων ACLU.